Công nhân làm việc tại một nhà máy sản xuất ôtô ở tỉnh Aichi (Nhật Bản). (Ảnh: AFP/TTXVN)Sau hai năm gặp nhiều khó khăn vì tác động của đại dịch COVID-19, kinh tế Nhật Bản có thể sẽ bứt tốc trong tài khóa 2022 nhờ sự phục hồi của tiêu dùng cá nhân và kim ngạch xuất khẩu tăng.
Theo phóng viên TTXVN tại Tokyo, sau khi sụt giảm kỷ lục 4,5% trong tài khóa 2020 do dịch bệnh bùng phát, nền kinh tế Nhật Bản bắt đầu tăng trưởng trở lại vào mùa Thu năm 2021 nhờ những tiến bộ trong chương trình tiêm chủng và việc dỡ bỏ các biện pháp hạn chế vào đầu tháng 10.
Trong báo cáo công bố ngày 23/12, chính phủ Nhật Bản dự báo tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thực tế của nước này sẽ tăng 2,6% trong tài khóa 2021 kết thúc vào tháng 3/2022 và 3,2% trong tài khóa 2022.
Theo Văn phòng Nội các Nhật Bản, trong tài khóa 2022, chi tiêu dùng cá nhân, vốn chiếm hơn 50% quy mô của nền kinh tế nước này, có thể tăng 4%, trong khi chi tiêu vốn có thể sẽ tăng tới 5,1%.
Kim ngạch xuất khẩu có thể cũng sẽ tăng 5,5% sau khi "bứt tốc" 11,4% trong tài khóa 2021 nhờ sự phục hồi của nền kinh tế toàn cầu. Trong khi đó, các chuyên gia kinh tế tham gia cuộc thăm dò của Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế Nhật Bản (JCER) dự báo GDP thực tế của Nhật Bản có thể tăng 3% trong tài khóa 2022.
Một số chuyên gia nhận định nền kinh tế nước này sẽ đặc biệt tăng trưởng mạnh mẽ trong nửa đầu năm 2022 nhờ các nhà hàng, quán bar và các cơ sở kinh doanh dịch vụ khác hoạt động bình thường trở lại và các chương trình kích thích kinh tế của chính phủ.
[Hiệp định RCEP mở ra hy vọng hồi sinh cho nền kinh tế Nhật Bản]
Hôm 19/11, chính phủ Nhật Bản đã thông qua gói kích thích kinh tế có tổng trị giá lên tới 78.900 tỷ yen, lớn nhất từ trước tới nay.
Thông qua gói kích thích kinh tế này, chính quyền của Thủ tướng Fumio Kishida hy vọng sẽ đưa nền kinh tế Nhật Bản trở lại quỹ đạo tăng trưởng, đồng thời thực hiện cam kết của nhà lãnh đạo này trong chiến dịch tranh cử Hạ viện là tái phân bổ của cải xã hội thông qua việc tăng cường hỗ trợ cho các hộ gia đình và doanh nghiệp.
Mặc dù khá lạc quan về triển vọng của kinh tế Nhật Bản trong năm nay nhưng đa số chuyên gia đều cho rằng các yếu tố cản trở đà phục hồi của nền kinh tế lớn thứ ba thế giới này trong năm 2021 sẽ không hoàn toàn biến mất trong năm 2022.
Rủi ro đầu tiên là sự lây lan của biến thể Omicron. Công ty Mizuho Research & Technologies dự báo Nhật Bản sẽ chỉ đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế 2,7% trong tài khóa 2022 nếu làn sóng lây nhiễm tiếp theo xảy ra vào mùa Hè năm nay và khiến nền kinh tế nước này bị tăng trưởng âm 2,9% trong quý 3 năm 2022.
Một rào cản tiềm tàng khác có thể tác động tới đà phục hồi của nền kinh tế Nhật Bản đó là tình trạng thiếu chip trên toàn cầu. Vào mùa Hè năm ngoái, các nhà sản xuất ôtô Nhật Bản đã phải cắt giảm sản lượng do sự gián đoạn của các chuỗi cung ứng ở Đông Nam Á và tình trạng thiếu hụt chip trên toàn cầu.
Thời gian gần đây, sản lượng ôtô của nước này đang dần phục hồi. Mặc dù vậy, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng tốc độ phục hồi của ngành chế tạo ôtô có thể sẽ vẫn ở mức khiêm tốn trong năm nay vì nhu cầu chip toàn cầu có thể sẽ tiếp tục vượt xa nguồn cung ngay cả khi tình hình COVID-19 ở Đông Nam Á - trung tâm sản xuất chính của các nhà sản xuất ôtô - cải thiện.
Tổ chức World Semiconductor Trade Statistics dự báo nhu cầu chip bán dẫn sẽ tăng 8,8% lên mức cao kỷ lục hơn 600 tỷ USD vào năm 2022 sau khi tăng tới 25,6% trong năm 2021. Tuy nhiên, theo MRI, năng lực sản xuất chip của Nhật Bản đã vượt mức trước đại dịch và còn rất ít dư địa để tăng thêm.
Cùng với sự khan hiếm nguồn cung chip, sự giảm giá gần đây của đồng yen là một vấn đề đau đầu khác đối với nền kinh tế Nhật Bản.
Theo các chuyên gia, mặc dù các hãng chế tạo ôtô định hướng xuất khẩu và các công ty liên quan đến chip có thể hưởng lợi từ sự suy yếu gần đây của đồng yen so với đồng bạc xanh của Mỹ, nhưng việc đồng yen giảm giá sẽ tác động tiêu cực tới Nhật Bản do nước này vẫn phải phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu như dầu thô.
Ngoài ra, một vấn đề đáng quan ngại khác của nền kinh tế Nhật Bản là lạm phát vẫn rất thấp ngay cả khi chính phủ đã tung ra các gói kích cầu khổng lồ.
Thống đốc Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BOJ) Haruhiko Kuroda dự báo lạm phát ở Nhật Bản sẽ chỉ tăng lên khoảng 1% vào giữa năm 2022, thấp hơn nhiều so với con số mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương này. Tỷ lệ lạm phát nếu vẫn ở mức thấp sẽ gây khó khăn cho việc thực thi chính sách tiền tệ của BOJ./.
