Trao đổi với báo chí nhân dịp nhận nhiệm vụ tại Việt Nam, Đại sứ Nhật Bản Ito Naoki bày tỏ vui mừng khi quan hệ hai nước vừa được nâng cấp lên “Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng ở châu Á và trên thế giới” tháng 11/2023 và nhấn mạnh công việc quan trọng nhất của ông trong nhiệm kỳ công tác ở Việt Nam là cụ thể hóa “Đối tác Chiến lược Toàn diện” này hướng đến 50 năm tiếp theo.
Bước tiến trong quan hệ hợp tác
Đại sứ Ito Naoki nhấn mạnh việc hai nước Việt Nam-Nhật Bản nâng cấp quan hệ trong năm kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao là sự kiện có ý nghĩa biểu trưng.
Theo Đại sứ, trong vòng 10 năm, tên gọi của quan hệ hai nước đã được nâng cấp từ “Đối tác Chiến lược sâu rộng vì hòa bình và thịnh vượng ở châu Á” lên thành “Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng ở châu Á và trên thế giới.”
Theo Đại sứ Ito Naoki điều này có nghĩa là mối quan hệ đối tác đã trở nên sâu sắc từ “vì hòa bình và thịnh vượng ở châu Á” đến “vì hòa bình và thịnh vượng của châu Á và trên thế giới” cho thấy Nhật Bản và Việt Nam đã trở thành hai nước cùng nhau nỗ lực và hợp tác để thế giới trở nên tốt đẹp hơn, góp phần giải quyết những vấn đề chung.
Đại sứ cho rằng bước tiến đó còn cho thấy trong vòng 10 năm, vai trò và vị thế của Việt Nam tại ASEAN và trên thế giới đã nâng cao, Việt Nam có nền kinh tế ngày càng phát triển và trở thành đối tác được nhiều nước trên thế giới tin cậy.
“Hai nước sẽ cùng xây dựng mối quan hệ để có thể hợp tác trên nhiều lĩnh vực rộng hơn nữa so với từ trước đến nay và tôi nghĩ rằng công việc quan trọng nhất của tôi chính là cụ thể hóa Đối tác Chiến lược Toàn diện này hướng đến 50 năm tiếp theo,” Đại sứ Ito Naoki nhấn mạnh.
Đại sứ Ito Naoki khẳng định Chính phủ Nhật Bản xác định Việt Nam là đối tác vô cùng quan trọng để thực hiện chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở, trên tinh thần thượng tôn pháp luật và luật pháp quốc tế.
Đại sứ Nhật Bản cho rằng hợp tác giữa hai nước trải dài trên các lĩnh vực và cũng cần hợp tác trên các lĩnh vực mới. Đầu tiên là việc thúc đẩy hơn nữa hợp tác trong lĩnh vực an ninh và chính trị; thương mại và đầu tư vẫn còn dự địa, tiềm năng to lớn để chính phủ, doanh nghiệp hợp tác mở rộng.
“Nhật Bản sẽ tiếp tục hỗ trợ hơn nữa cho sự phát triển kinh tế của Việt Nam và mong muốn thúc đẩy những hợp tác, viện trợ này, hướng đến mục tiêu to lớn mà Việt Nam đang đưa ra,” Đại sứ Ito Naoki khẳng định.
Làm sôi động trở lại hợp tác thông qua ODA
Đề cập đến hợp tác Hỗ trợ Phát triển Chính thức (ODA) giữa hai nước, Đại sứ Ito Naoki nhận định trong 30 năm qua, ODA Nhật Bản đã đạt được những thành quả vô cùng to lớn với con số 3,260.2 tỷ yen.
Đại sứ chia sẻ ông mong muốn làm sôi động trở lại hợp tác thông qua ODA và không chỉ dừng lại việc vận dụng công nghệ, kỹ thuật của Nhật Bản trong hợp tác hạ tầng mà hợp tác trong những lĩnh vực mới như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, y tế, giáo dục và mở rộng hợp tác trong những lĩnh vực này là điều quan trọng.
Vào tháng 12 năm ngoái, trong chuyến thăm Nhật Bản của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, hai nước đã thống nhất về danh mục hợp tác về những dự án quy mô lớn.
Theo Đại sứ Ito Naoki, đây là những dự án quan trọng bao gồm đầu tư tư nhân, viện trợ vốn vay ODA với tổng số vốn lên hơn 30 tỷ USD. Và việc Nhật Bản hợp tác với Việt Nam để thúc đẩy một cách chắc chắn các dự án này là vấn đề vô cùng quan trọng vì đó là ý chí và quyết tâm của lãnh đạo cấp cao hai nước. Do vậy, trong nhiệm kỳ của mình, Đại sứ Ito Naoki sẽ “tập trung sức lực để thúc đẩy và hoàn thiện những dự án trong danh mục” này.
Nhiều cơ hội rộng mở cho lao động Việt Nam ở Nhật Bản
Bên cạnh lĩnh vực ODA, hợp tác lao động và ngành bán dẫn là những lĩnh vực hợp tác được Đại sứ Ito Naoki quan tâm chia sẻ với báo chí.
Hiện có khoảng 570.000 người Việt đang sinh sống ở Nhật Bản, trong đó 420.000 người đang lao động và làm việc, đứng đầu trong số những quốc gia và vùng lãnh thổ có lao động tại Xứ sở Mặt trời mọc.
Trên cơ sở đó, Đại sứ Ito Naoki khẳng định trong bối cảnh Nhật Bản đang đối mặt với vấn đề già hóa dân số và thiếu lao động, các lao động Việt Nam đang và sẽ có những đóng góp to lớn cho sự phát triển kinh tế và xã hội của Nhật Bản.
Người lao động Việt Nam đang làm việc ở nhiều lĩnh vực, ngành nghề khác nhau, như hộ lý, nông nghiệp, công nghiệp, chế biến thực phẩm.
“Chính phủ Nhật khẳng định mong muốn tạo môi trường làm việc an toàn để người lao động nước ngoài cảm thấy an tâm và hạnh phúc khi làm việc ở đây,” Đại sứ Ito Naoki nhấn mạnh.
Đại sứ Ito Naoki cho biết thêm rằng từ năm 2019, các lĩnh vực mà người Việt được tiếp nhận mở rộng hơn. Các thực tập sinh kỹ năng được ở lại lâu hơn, với chế độ đảm bảo hơn, giúp họ yên tâm làm việc và khi về nước sẽ phục vụ cho nhu cầu nhân lực của Việt Nam và các doanh nghiệp Nhật Bản đang hoạt động ở Việt Nam.
Ngoài ra, theo Đại sứ Ito Naoki, hai nước cũng đang hợp tác về đào tạo nguồn nhân lực bán dẫn. Các lao động kỹ năng cao của Việt Nam thời gian tới sang Nhật làm việc có thể phát triển tay nghề trong lĩnh vực này, sau đó quay về để làm việc cho các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực bán dẫn ở Việt Nam.
Đại sứ Ito cho rằng đây là chu kỳ hợp tác rất tốt giữa hai nước.Đại sứ Ito Naoki cho biết, tháng 3 năm nay, hai nước nhất trí triển khai Sáng kiến chung Nhật-Việt trong kỷ nguyên mới, tập trung vào lĩnh vực đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, đào tạo trong ngành công nghệ cao.
Trong khuôn khổ sáng kiến này, các cơ quan Chính phủ Nhật Bản và Việt Nam thảo luận để thúc đẩy hoạt động đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong thời gian tới. Gần đây, một công ty Nhật Bản đầu tư vào lĩnh vực bán dẫn ở Hải Phòng, sử dụng khoảng 3.000 người lao động.
“Tôi hy vọng đầu tư của Nhật Bản vào Việt Nam, nhất là bán dẫn, sẽ ngày càng tăng trong thời gian tới,” Đại sứ Ito Naoki chia sẻ.
Thêm không gian trải nghiệm văn hóa Nhật Bản
Đại sứ Ito Naoki cho biết ông mong muốn có nhiều trải nghiệm ở Việt Nam trong nhiệm kỳ của mình. Nhận nhiệm kỳ từ giữa tháng 5 nhưng Đại sứ Ito Naoki đã dành thời gian đi tham quan các di tích ở Hà Nội như Văn miếu Quốc Tử Giám, Hoàng thành Thăng Long, ông nhận thấy Hà Nội có bề dày văn hóa và sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại.
Bên cạnh đó, ông cảm nhận ở Việt Nam một nhịp sống sôi động với dân số rất trẻ.Đại sứ cho biết, trong thời gian làm việc ở đây, ông muốn khám phá xem người trẻ Việt Nam thích âm nhạc gì ngoài âm nhạc cổ truyền, đồng thời cũng muốn thử tất cả các loại mỳ.
“Nhật Bản và Việt Nam có nét tương đồng là người dân thích ăn các loại mì. Tôi muốn thưởng thức tất cả các loại mì ở đây, như bún, miến… với những hương vị khác nhau,” Đại sứ Ito Naoki bày tỏ.
Đại sứ cho biết Đại sứ quán Nhật Bản tại Hà Nội gần đây mở cửa một trung tâm văn hóa để tăng cường tiếp xúc với người Việt Nam, tạo cơ hội cho những người trẻ trải nghiệm văn hóa Nhật Bản thông qua việc mặc thử yukata, đọc sách, truyện tranh và tìm hiểu trà đạo.
Thông qua đó, Đại sứ hy vọng người Việt sẽ yêu thích, cảm thấy gần gũi với Nhật Bản, sau này sẽ có nhiều người trẻ Việt Nam lựa chọn Nhật để du học và sinh sống.
Theo Đại sứ Ito Naoki, năm 2023 là năm kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao hai nước với các sự kiện nổi bật như chuyến thăm của Hoàng Thái tử Nhật Bản Akishino và công nương, công chiếu vở Opera “Công nữ Anio.”
Đại sứ Ito Naoki cho rằng việc thúc đẩy hơn nữa giao lưu văn hóa, giao lưu học thuật, giao lưu nhân dân dựa trên những thành công của năm kỷ niệm 50 năm vừa qua là điều quan trọng.
Để thúc đẩy hợp tác giữa hai nước trên nhiều lĩnh vực, theo Đại sứ Ito Naoki, sự thấu hiểu và ủng hộ của người bạn thân thiết là nhân dân Việt Nam, đặc biệt là giới trẻ là điều không thể thiếu.
Đại sứ khẳng định, ông mong muốn Đại sứ quán Nhật Bản ở Hà Nội sẽ trở thành nơi rộng mở tiếp đón người dân Việt Nam và trung tâm thông tin văn hóa của Đại sứ quán là ví dụ rõ ràng của một Đại sứ quán rộng mở./.
Thủ tướng: Hợp tác ODA là nội dung quan trọng liên kết kinh tế Việt Nam-Nhật Bản
Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị JICA tiếp tục quan tâm, nghiên cứu việc cung cấp ODA thế hệ mới theo hình thức hỗ trợ ngân sách để Việt Nam phát triển các dự án hạ tầng chiến lược.
