Đượcchọn là một trong 2 địa phương của cả nước triển khai Đề án thí điểm môhình tổ chức chính quyền đô thị, thành phố Đà Nẵng đang tập trung hoànthiện đề án.
Ông Đặng Công Ngữ, Giám đốc Sở Nội vụ, PhóBan soạn thảo xây dựng đề án chính quyền đô thị Đà Nẵng cho biết việc triển khai thực hiện đề án mang tính cấp thiết, xuất pháttừ yêu cầu thực tiễn quản lý và chiến lược phát triển bềnvững, hội nhập quốc tế của thành phố.
Mục tiêu cơ bản củachính quyền đô thị là hình thành bộ máy quản lý hành chínhchuyên nghiệp, đội ngũ cán bộ công chức mẫn cán với công vụ,phục vụ người dân tốt hơn.
Theo đề án, lộ trìnhxây dựng mô hình chính quyền đô thị thành phố Đà Nẵng gồm 3 giaiđoạn. Giai đoạn 1 từ khi bắt đầu thực hiện thí điểm đến năm 2016sẽ bỏ Hội đồng Nhân dân tại 11 xã thuộc huyện Hòa Vang, tăng số lượng đạibiểu chuyên trách.
Bên cạnh 41 nhiệm vụ hiện hành, Hội đồng Nhân dân thành phốbổ sung thêm một số nhiệm vụ, quyền hạn như chủ động huyđộng và tổ chức các nguồn lực; ban hành một số chính sách,văn bản quy phạm nhằm điều chỉnh những vấn đề mới hoặc riêngcó của thành phố để thực hiện chức năng, nhiệm vụ.
Đây chínhlà ưu điểm nổi bật của Hội đồng Nhân dân thành phố trong mô hình chính quyềnđô thị. Với mô hình hoạt động này, vai trò của Hội đồng Nhân dân thành phốđược đề cao và xác định rõ vị trí là cơ quan đại diện củanhân dân; thể hiện tính chất tự chủ của chính quyền đô thị thànhphố.
Trong giai đoạn 1, chính quyền vẫn phân 3 cấp như hiện nayvới Ủy ban Nhân dân thành phố, Ủy ban Nhân dân quận, huyện, phường, xã; thực hiện cơchế thủ trưởng hành chính đối với người đứng cầu các cơ quantrên.
Giai đoạn 2 (từ 2016-2021), chính quyền đô thị chỉ còn 2 cấpvới Hội đồng Nhân dân thành phố, Ủy ban Nhân dân thành phố và Ủy ban Nhân dân phường, xã, giảm bớt Ủy ban Nhân dân quận, huyện; tăng dần thẩm quyền quyết định và chịu tráchnhiệm cá nhân của Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố.
Giai đoạn 3 thựchiện từ năm 2021 trở đi với việc chuyển từ chế độ lãnh đạotập thể của Ủy ban Nhân dân thành phố sang chế độ lãnh đạo và chịutrách nhiệm cá nhân của Thị trưởng thành phố. Đây là bước độtphá mạnh mẽ của mô hình chính quyền đô thị đối với các đô thịlớn của Việt Nam và hai đô thị được cho phép thí điểm là Thànhphố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng nói riêng.
Theo Trưởngban Tổ chức Thành ủy Bùi Văn Tiếng, việc hình thành mô hình chính quyềnđô thị nhằm vào hai mục đích chính là phục vụ dân tốt hơn, hiệu lực,hiệu quả quản lý, điều hành của chính quyền địa phương thông suốt, tậptrung hơn. Thành phố có nhiều đột phá trong các ngành, lĩnh vực; một sốlĩnh vực như cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đền bù, giải tỏa, bốtrí tái định cư, đầu tư các công trình lớn do thành phố đảm nhiệm vàthực hiện có hiệu quả.
Việc thí điểm không tổ chức Hội đồng Nhân dân quận, huyện,phường ở Đà Nẵng thực hiện từ năm 2009 đến nay khá thành công, 84% ngườidân đồng ý không tổ chức Hội đồng Nhân dân quận, huyện, phường. Hoạt động giám sátđược tăng cường, các chính sách được công khai, minh bạch hơn. Với trìnhđộ quản lý đô thị của đội ngũ cán bộ thành phố, hiện trạng kết cấu hạtầng đô thị, khả năng ứng dụng công nghệ thông tin trong công vụ nhưhiện nay, Đà Nẵng có đủ điều kiện triển khai mô hình chính quyền đô thịchỉ có hai cấp ngay ở giai đoạn bắt đầu thí điểm.
Để phụcvụ cho việc triển khai đề án, đến nay thành phố đã hoàn thành Dự thảoxây dựng hai phương thức hoạt động của Ủy ban Nhân dân thành phố. Theo đó, mô hình 1gồm Chủ tịch, 4 Phó Chủ tịch và ủy viên thư ký; mô hình 2 gồm Chủ tịch,4 Phó Chủ tịch, các ủy viên là thủ trưởng các cơ quan chuyên môn.
Vịtrí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Ủy ban Nhân dân quận, huyện, phường, xã trongmô hình chính quyền đô thị cũng được điều chỉnh. Riêng nhiệm vụ của Ủy ban Nhân dân quận, huyện giảm từ 47 xuống 29 nhiệm vụ. Đối với Ủy ban Nhân dân cấp phường,xã giảm từ 32 xuống 20 nhiệm vụ. Những nhiệm vụ được giảm sẽ do các cơquan chuyên môn thành phố quản lý, bảo đảm tính xuyên suốt, thống nhấtvề ngành, lĩnh vực trên toàn địa bàn thành phố.
Ủy ban Nhân dân quận, huyện, xã,phường hoạt động theo cơ chế thủ trưởng hành chính, đứng đầu là Chủ tịchdo Chủ tịch cấp trên trực tiếp bổ nhiệm.
Trong giai đoạn 2 của đề án,bộ máy cơ quan hành chính sẽ giảm bớt Ủy ban Nhân dân cấp quận, huyện; chỉ còn lại Ủy ban Nhân dân phường, xã là cơ quan đại diện trực tiếp cho Ủy ban Nhân dân thành phố. Khiđó, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân phường sẽ do Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố trực tiếp bổnhiệm.
Ở giai đoạn 3, cơ quan hành chính sẽ không tổ chức thành Ủy ban Nhân dân nhưhai giai đoạn trước mà chuyển sang cơ chế thị trưởng, tức là chuyển từlãnh đạo tập thể của Ủy ban Nhân dân sang chế độ lãnh đạo và chịu trách nhiệm cánhân của thị trưởng (cơ chế thủ trưởng hành chính). Theo đó, thị trưởngdo cử tri thành phố trực tiếp bầu và trực tiếp chịu trách nhiệm cá nhântrước nhân dân thành phố và cơ quan hành chính cấp trên hoặc thị trưởngdo Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm trực tiếp, chịu trách nhiện cá nhântrước người dân thành phố và Thủ tướng Chính phủ./.
Ông Đặng Công Ngữ, Giám đốc Sở Nội vụ, PhóBan soạn thảo xây dựng đề án chính quyền đô thị Đà Nẵng cho biết việc triển khai thực hiện đề án mang tính cấp thiết, xuất pháttừ yêu cầu thực tiễn quản lý và chiến lược phát triển bềnvững, hội nhập quốc tế của thành phố.
Mục tiêu cơ bản củachính quyền đô thị là hình thành bộ máy quản lý hành chínhchuyên nghiệp, đội ngũ cán bộ công chức mẫn cán với công vụ,phục vụ người dân tốt hơn.
Theo đề án, lộ trìnhxây dựng mô hình chính quyền đô thị thành phố Đà Nẵng gồm 3 giaiđoạn. Giai đoạn 1 từ khi bắt đầu thực hiện thí điểm đến năm 2016sẽ bỏ Hội đồng Nhân dân tại 11 xã thuộc huyện Hòa Vang, tăng số lượng đạibiểu chuyên trách.
Bên cạnh 41 nhiệm vụ hiện hành, Hội đồng Nhân dân thành phốbổ sung thêm một số nhiệm vụ, quyền hạn như chủ động huyđộng và tổ chức các nguồn lực; ban hành một số chính sách,văn bản quy phạm nhằm điều chỉnh những vấn đề mới hoặc riêngcó của thành phố để thực hiện chức năng, nhiệm vụ.
Đây chínhlà ưu điểm nổi bật của Hội đồng Nhân dân thành phố trong mô hình chính quyềnđô thị. Với mô hình hoạt động này, vai trò của Hội đồng Nhân dân thành phốđược đề cao và xác định rõ vị trí là cơ quan đại diện củanhân dân; thể hiện tính chất tự chủ của chính quyền đô thị thànhphố.
Trong giai đoạn 1, chính quyền vẫn phân 3 cấp như hiện nayvới Ủy ban Nhân dân thành phố, Ủy ban Nhân dân quận, huyện, phường, xã; thực hiện cơchế thủ trưởng hành chính đối với người đứng cầu các cơ quantrên.
Giai đoạn 2 (từ 2016-2021), chính quyền đô thị chỉ còn 2 cấpvới Hội đồng Nhân dân thành phố, Ủy ban Nhân dân thành phố và Ủy ban Nhân dân phường, xã, giảm bớt Ủy ban Nhân dân quận, huyện; tăng dần thẩm quyền quyết định và chịu tráchnhiệm cá nhân của Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố.
Giai đoạn 3 thựchiện từ năm 2021 trở đi với việc chuyển từ chế độ lãnh đạotập thể của Ủy ban Nhân dân thành phố sang chế độ lãnh đạo và chịutrách nhiệm cá nhân của Thị trưởng thành phố. Đây là bước độtphá mạnh mẽ của mô hình chính quyền đô thị đối với các đô thịlớn của Việt Nam và hai đô thị được cho phép thí điểm là Thànhphố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng nói riêng.
Theo Trưởngban Tổ chức Thành ủy Bùi Văn Tiếng, việc hình thành mô hình chính quyềnđô thị nhằm vào hai mục đích chính là phục vụ dân tốt hơn, hiệu lực,hiệu quả quản lý, điều hành của chính quyền địa phương thông suốt, tậptrung hơn. Thành phố có nhiều đột phá trong các ngành, lĩnh vực; một sốlĩnh vực như cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đền bù, giải tỏa, bốtrí tái định cư, đầu tư các công trình lớn do thành phố đảm nhiệm vàthực hiện có hiệu quả.
Việc thí điểm không tổ chức Hội đồng Nhân dân quận, huyện,phường ở Đà Nẵng thực hiện từ năm 2009 đến nay khá thành công, 84% ngườidân đồng ý không tổ chức Hội đồng Nhân dân quận, huyện, phường. Hoạt động giám sátđược tăng cường, các chính sách được công khai, minh bạch hơn. Với trìnhđộ quản lý đô thị của đội ngũ cán bộ thành phố, hiện trạng kết cấu hạtầng đô thị, khả năng ứng dụng công nghệ thông tin trong công vụ nhưhiện nay, Đà Nẵng có đủ điều kiện triển khai mô hình chính quyền đô thịchỉ có hai cấp ngay ở giai đoạn bắt đầu thí điểm.
Để phụcvụ cho việc triển khai đề án, đến nay thành phố đã hoàn thành Dự thảoxây dựng hai phương thức hoạt động của Ủy ban Nhân dân thành phố. Theo đó, mô hình 1gồm Chủ tịch, 4 Phó Chủ tịch và ủy viên thư ký; mô hình 2 gồm Chủ tịch,4 Phó Chủ tịch, các ủy viên là thủ trưởng các cơ quan chuyên môn.
Vịtrí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Ủy ban Nhân dân quận, huyện, phường, xã trongmô hình chính quyền đô thị cũng được điều chỉnh. Riêng nhiệm vụ của Ủy ban Nhân dân quận, huyện giảm từ 47 xuống 29 nhiệm vụ. Đối với Ủy ban Nhân dân cấp phường,xã giảm từ 32 xuống 20 nhiệm vụ. Những nhiệm vụ được giảm sẽ do các cơquan chuyên môn thành phố quản lý, bảo đảm tính xuyên suốt, thống nhấtvề ngành, lĩnh vực trên toàn địa bàn thành phố.
Ủy ban Nhân dân quận, huyện, xã,phường hoạt động theo cơ chế thủ trưởng hành chính, đứng đầu là Chủ tịchdo Chủ tịch cấp trên trực tiếp bổ nhiệm.
Trong giai đoạn 2 của đề án,bộ máy cơ quan hành chính sẽ giảm bớt Ủy ban Nhân dân cấp quận, huyện; chỉ còn lại Ủy ban Nhân dân phường, xã là cơ quan đại diện trực tiếp cho Ủy ban Nhân dân thành phố. Khiđó, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân phường sẽ do Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố trực tiếp bổnhiệm.
Ở giai đoạn 3, cơ quan hành chính sẽ không tổ chức thành Ủy ban Nhân dân nhưhai giai đoạn trước mà chuyển sang cơ chế thị trưởng, tức là chuyển từlãnh đạo tập thể của Ủy ban Nhân dân sang chế độ lãnh đạo và chịu trách nhiệm cánhân của thị trưởng (cơ chế thủ trưởng hành chính). Theo đó, thị trưởngdo cử tri thành phố trực tiếp bầu và trực tiếp chịu trách nhiệm cá nhântrước nhân dân thành phố và cơ quan hành chính cấp trên hoặc thị trưởngdo Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm trực tiếp, chịu trách nhiện cá nhântrước người dân thành phố và Thủ tướng Chính phủ./.
Văn Sơn (TTXVN)
