Ủy ban châu Âu (EC) dự kiến sẽ đề xuất một điều khoản về xúc xích trong nỗ lực "hạ nhiệt" bất đồng với Vương quốc Anh sau khi London khuyến cáo có thể đình chỉ Nghị định thư Bắc Ireland.
Theo đề xuất này, EC sẵn sàng đưa ra một ngoại lệ, cho phép “hàng hóa mang bản sắc dân tộc” của Anh như xúc xích được nhập vào Bắc Ireland, nơi vẫn là một phần của thị trường đơn lẻ của khối, bất chấp các quy định của EU hạn chế thịt ướp lạnh từ các nước không thuộc khối này.
Cho đến nay, EC cho biết chỉ có thể bỏ kiểm tra hải quan qua biên giới Bắc Ireland nếu Anh ký một thỏa thuận với EU để điều chỉnh các quy tắc thực phẩm của nước này.
Thỏa thuận này sẽ ngăn cản Anh xây dựng các quy định về thực phẩm của riêng mình và đồng thời có thể hạn chế thương mại với các nước không thuộc EU.
Tuy nhiên, vào tuần tới, EC dự kiến sẽ thông qua một văn bản, theo đó xúc xích, thịt xông khói và các loại thực phẩm khác dễ nhận biết của Anh như phomát Stilton, có thể được nhập vào Bắc Ireland, giúp chấm dứt các thủ tục phức tạp về thú y cho nhiều sản phẩm của nước này. Các sản phẩm sẽ được dán nhãn chỉ lưu hành trong Vương quốc Anh và không được vượt qua biên giới đến Ireland.
[Chính phủ Anh cảnh báo sớm chấm dứt nghị định thư Bắc Ireland]
Tuy nhiên, lời đề nghị của EC dường như vẫn không đáp ứng được yêu cầu của Anh rằng các giao dịch với Belfast phải dễ dàng như với Birmingham.
Thực phẩm như bánh sandwich giăm bông hoặc khoai tây chiên giòn đóng gói vẫn có thể phải tuân thủ nhiều yêu cầu về giấy tờ, khiến các doanh nghiệp khó khăn trong việc xuất hàng đến Bắc Ireland.
Bộ trưởng phụ trách Brexit (chỉ việc Anh rời EU) của Anh David Frost đã cảnh báo sẽ đình chỉ Nghị định thư Bắc Ireland bằng cách viện dẫn Điều 16 của Thỏa thuận Hợp tác và Thương mại hậu Brexit giữa Anh và EU, trừ phi hầu hết thủ tục kiểm tra hải quan được loại bỏ.
Trước đó, EC đã chấp thuận cho phép lưu hành tự do các loại thuốc từ Vương quốc Anh, sửa đổi luật cấm các nước thứ ba cấp phép cho các loại thuốc được sử dụng trên thị trường đơn lẻ lần đầu tiên. Nếu Dịch vụ Y tế quốc gia (NHS) của Bắc Ireland phải mua nguồn cung thuốc một cách độc lập, chi phí sẽ tăng mạnh.
Một quan chức EU cho biết EU muốn tìm được giải pháp và cần sự hợp tác của Anh, chẳng hạn như quyền truy cập cơ sở dữ liệu, và nhấn mạnh bất kỳ giải pháp nào cũng cần bảo vệ thị trường đơn lẻ và điều quan trọng là đảm bảo hòa bình và ổn định ở Bắc Ireland. Các quan chức EU cho biết số cuộc kiểm tra hải quan có thể được cắt giảm một nửa. Anh cũng đã bắt đầu xây dựng một hệ thống phần mềm mà các nhân viên hải quan EU có thể truy cập.
Nguy cơ về việc các cửa hàng ở Bắc Ireland bị cấm bán xúc xích của Anh sau khi thời gian ân hạn kết thúc theo Nghị định thư Bắc Ireland đã đưa Anh và EU đến bờ vực một "cuộc chiến" thương mại trong mùa Hè vừa qua.
Bộ trưởng Frost cảnh báo ông sẽ kích hoạt Điều 16 để đình chỉ Nghị định thư nhằm đảm bảo nguồn cung tiếp tục lưu thông tại Bắc Ireland trong khi Brussels cảnh báo sẽ đáp trả bằng thuế quan thương mại trong "cuộc chiến xúc xích."
Anh và EU dự kiến sẽ sớm bắt đầu các cuộc đàm phán chuyên sâu về Nghị định thư, vốn tạo ra một biên giới hải quan giữa Anh và Bắc Ireland nhằm tránh thiết lập một biên giới cứng với Ireland. Bắc Ireland tiếp tục tuân theo một số quy tắc của EU và được tiếp cận với cả thị trường Anh và EU./.