Ngày 29/4, Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 76 đã tổ chức Phiên họp toàn thể kỷ niệm 40 năm ngày thông qua Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (30/4/1982-30/4/2022) tại trụ sở Liên hợp quốc ở New York.
Tại đây, Việt Nam đã phát biểu đại diện cho 12 nước thành viên sáng lập Nhóm bạn bè của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (GoF UNCLOS) cam kết thúc đẩy việc thực hiện và tuân thủ công ước.
Phiên họp diễn ra dưới sự chủ trì của Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc Abdulla Shahid và ông Miguel de Serpa Soares, Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc phụ trách các vấn đề pháp lý.
Giáo sư Tommy Koh, Chủ tịch Hội nghị Liên hợp quốc lần thứ 3 về Luật Biển; Thẩm phán Joan E.Donoghue, Chánh án Tòa án công lý quốc tế; Thẩm phán Albert Hoffmann, Chánh án Tòa án quốc tế về Luật Biển; ông Adnan Rashid, Tổng Thư ký Cơ quan quyền lực đáy đại dương, cùng đại diện các nước thành viên Liên hợp quốc, tổ chức quốc tế và khu vực đã tham gia và phát biểu tại phiên họp.
Các phát biểu đánh giá cao vai trò của UNCLOS, trong đó nhiều nước cho rằng công ước là một “Hiến pháp của đại dương”, lần đầu tiên tạo ra một khuôn khổ pháp lý toàn diện cho các hoạt động liên quan đến biển.
Các nước hoan nghênh những đóng góp to lớn của UNCLOS và các cơ quan được thành lập theo khuôn khổ UNCLOS, bao gồm Tòa án Luật Biển quốc tế, Ủy ban ranh giới thềm lục địa và Cơ quan quyền lực đáy đại dương, trong 40 năm qua đã đóng góp cho việc duy trì trật tự trên đại dương và bảo tồn, sử dụng bền vững tài nguyên biển.
[Việt Nam kiên trì chính sách quốc phòng hòa bình và tự vệ]
Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc nêu rõ việc UNCLOS được thông qua 40 năm trước, với sự ủng hộ rộng lớn, đã đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử phát triển lâu dài của luật biển quốc tế nói riêng và việc sử dụng đại dương một cách trật tự và bền vững nói chung.
Đại sứ cũng khẳng định vai trò của UNCLOS với tư cách là một khuôn khổ pháp lý điều chỉnh toàn bộ các hoạt động trên biển và đại dương đã được thừa nhận ở phạm vi toàn cầu và nhiều lần được nhấn mạnh trong các nghị quyết của Đại hội đồng Liên hợp quốc.
Đại sứ Đặng Hoàng Giang nhấn mạnh, hơn bao giờ hết, cộng đồng quốc tế cần vững vàng trong việc duy trì quy định pháp lý trên các đại dương như công ước đã thiết lập.
Do đó, các quốc gia thành viên dù lớn hay nhỏ đều phải tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý của mình theo công ước. Hành động của quốc gia, bao gồm các yêu sách về biển, các hoạt động hàng hải và hợp tác quốc tế cũng như khu vực phải phù hợp với UNCLOS.
Các nước cũng phải đảm bảo quyền tự do hàng hải, an toàn và an ninh cho các hoạt động hàng hải hợp pháp; phải bảo tồn và sử dụng bền vững các đại dương và các nguồn tài nguyên biển.
Điều quan trọng hơn nữa là phải giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình, tôn trọng đầy đủ các cơ chế và quy trình pháp lý được quy định trong UNCLOS và hỗ trợ công việc của các tổ chức chuyên môn được thành lập theo công ước.
Nhân dịp này, Đại sứ Đặng Hoàng Giang khẳng định Nhóm bạn bè của UNCLOS đang nỗ lực thực hiện các mục tiêu khi thành lập, đặc biệt là nâng cao hiểu biết về UNCLOS và cách áp dụng UNCLOS trong thực tiễn hàng hải, khám phá các cơ hội hợp tác và xác định những thách thức cũng như những cách thức vượt qua những thách thức này trong việc thực hiện công ước.
Nhóm bạn bè là một hình thức mở, không chính thức, tập hợp một số nước có cùng quan tâm về một vấn đề cụ thể. Theo thống kê, tại Liên hợp quốc hiện có khoảng hơn 100 Nhóm bạn bè về các lĩnh vực khác nhau.
Nhóm bạn bè của UNCLOS được thành lập tháng 6/2021 là nhóm đầu tiên do Việt Nam khởi xướng, đồng chủ trì vận động thành lập và tham gia nhóm nòng cốt điều phối các hoạt động.
Thành viên của Nhóm có gần 120 nước, gồm đại diện cho tất cả các khu vực địa lý, trong đó có 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, nhiều nước khu vực châu Á-Thái Bình Dương như Indonesia, Philippines, Brunei, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Bangladesh, Sri Lanka, Australia, New Zealand và các khu vực khác./.
