Nhà ông cách phía Nam cầu Càng chừng 500m, sátđường quốc lộ 1A, thuộc thôn Hòa Bình, xã Quảng Hưng, huyện Quảng Trạch, QuảngBình. Đó là căn nhà là của Binh chủng Hải quân tặng nhân dịp kỷ niệm Ngày thành lậpQuân đội nhân dân Việt Nam mấy năm trước. Uống ly nước chè xanh đậm đặc, ông kể lại nhữngngày tháng xung phong đi diệt giặc năm xưa.
Tháng 2/1965, 24 tuổi, Trịnh XuânBảng hồ hởi lên đường nhập ngũ. Ông là lính bộ binh thuộc đơn vị 365 Bộ độiQuảng Bình. Năm đó, Trịnh Xuân Bảng cùng ba chiến sĩ gia nhập lực lượng Hải quân,cấp tốc được đưa ra Hải Phòng luyện tập, gia nhập binh chủng mới, Binh chủng đặccông nước. Sau đó, vào đến Đồng Nai, phiên chế vào Trung đoàn 10, Quân đoàn 7.
Rừng Sác thuộc địa phận giữa Đồng Nai và Bà Rịa-Vũng Tàu, cách Thành phố Hồ Chí Minh chừng30km, là hậu cứ của đặc công nước, một vùng sình lầy mênh mông đủ các loại câysú, vẹt, đước, mắm... Ông cho biết nhiều lần tiếp tế lương thực từ các hậu phương bị bế tắc,chiến sĩ rừng Sác phải bắt ốc, bắt cua, nấu với tiêu chuẩn một người một vốc gạo mỗibữa. Bọn thám báo luôn rình rập.
Máy bay OV10 của Mỹ ngày nào cũng “vè lượn tìmmồi.” Khả nghi, chúng gọi phản lực đến ném bom, vãi đạn. Tuy vậy, người chiến sĩđặc công rừng Sác vẫn sống, bám trụ, biến nơi đây thành bàn đạp, làm nên nhữngchiến công thần kỳ, khiến quân thù khiếp sợ.
Ông Trịnh Xuân Bảng lại kể về chiếncông mà ông được Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam phong tặng danh hiệu Anhhùng giữa năm 1969: Sau Tết Mậu Thân 1968, địch tăng cường chốt chặn khắp mọituyến đường để cô lập thành phố và chiến khu của ta. Những ngày cơm thiếu, đạnthiếu, rừng Sác như người bệnh kiệt sức.
Chính quyền Mỹ-ngụy huênh hoang trêncác phương tiện thông tin đại chúng rằng, Việt Cộng đã bị tiêu diệt hoàn toàn,vì súng đạn Hoa Kỳ, vì đói, vì bệnh. Phải lấy lại lòng tin của dân. Phải nói chomọi người được biết: Cách mạng còn đây! Sức mạnh và ý chí của Việt Nam còn đây!Tư lệnh Quân khu 7 Lương Văn Nho (còn gọi là Hai “Nhã”) và Trần Bá Ước, Trungđoàn trưởng bao đêm bần thần trước một câu hỏi lớn của lịch sử.
Ý định đánh khoxăng Nhà Bè để vì mục đích ấy, vẫn như bài toán không có lời giải. "Để em đicho, thủ trưởng hí!" "Nói dốc," Tư lệnh trưởng Hai “Nhã” nhìn vào đôi mắt TrịnhXuân Bảng. Người con trai của đất lửa Quảng Bình cầm tay Tư lệnh trưởng củamình, lay lay với một lời thề tín nghĩa: "Thủ trưởng hãy tin thằng em quê QuảngBình này!"
Trầm ngâm một lát, Trung đoàn trưởng Trần Bá Ước ngồi bên bỗng cấtgiọng: "Mà mày lấy cái gì để đánh?" Thế là các "ổng" đồng ý rồi, Trịnh XuânBảng nghĩ vậy liền hăng hái lên: "Có gì đâu, thủ trưởng! Bảo công binh tháomộtquả bom chưa nổ 500 bảng Anh là em ẵm đi được thôi!"
Kế hoạch Trịnh Xuân Bảngđề xuất được thực thi. Ông được quyền chọn 2 chiến sĩ để cùng nhau hoàn thànhnhiệm vụ. Đó là Trần Dần, quê Hà Tĩnh và Nguyễn Chất Xê, quê Thái Bình. Trướctối lên đường, 3 chiến sĩ cảm tử của rừng Sác được ngồi chung mâm với các thủtrưởng.
Hôm đó, bữa cơm chia tay được coi là bữa cơm "giỗ sống." Đã nhiều lần,có những cuộc chia tay của các chiến sĩ rừng Sác như thế này, người ra đi đãkhông trở lại. Trời chập choạng, Trịnh Xuân Bảng cùng hai chiến sĩ rừng Sác lênđường. Khối thuốc nổ được đặt trên một bè chìm, lắp xắp mặt nước, tất cả vừa bơiđứng, vừa đẩy khối thuốc nổ xuôi theo dòng sông Sài Gòn.
Đúng lúc đó, một chiếctàu 1,5 vạn tấn của Mỹ cập cảng Nhà Bè luôn được bảo vệ cẩn mật. Không nhữngbằng các canô tuần tiễu mà còn lính tráng trên mạn tàu thỉnh thoảng ném lựu đạnxuống sông để phòng ngừa đặc công nước Việt Cộng có thể xâm nhập.
Đèn pha củachúng luôn luôn quét sáng mặt nước, kiểm soát từng vật nhỏ trên sông. Nhưng vớimưu trí thao lược, khoảng 2 giờ sáng thì cả khối thuốc nổ được ba chiến sĩ áp vàođược mạn tàu giặc. Một tiếng nổ và khối lửa bùng lên dữ dội ở cảng Nhà Bè, ápsuất trong nước đẩy mỗi người một nơi, không tìm được nhau.
Gần sáng, Tổ trưởngTrịnh Xuân Bảng đã gặp một chị nông dân. Nhờ chị, ông có trang phục và thức ănđể về rừng Sác sau bảy ngày ròng rã. Còn Trần Dần, Nguyễn Chất Xê sau đó cũng trởvề đơn vị an toàn. Về sau, hai chiến sĩ này cũng được phong Anh hùng, bởi họ còntham gia nhiều chiến công oanh liệt khác.
Anh hùng Trịnh Xuân Bảng bám trụ rừngSác, tới năm 1972, ông được ra Bắc chữa bệnh. Trước khi rời chiến trường, ôngđược Mặt trận Campuchia mời tham mưu cho một trận thủy chiến. Sau ba đêm thứctrắng tìm ra cách đánh, Trịnh Xuân Bảng ôm khối thuốc nổ hơn 600 cân vào trậnđánh.
Chiếc tàu chở 4.000 tấn vũ khí đạn dược tiếp tế cho bọn phản động neo đậuở cảng Tân Châu trong Vịnh Xihanuc bị nổ tung, bốc cháy rồi chìm nghỉm làm nứclòng người. Những chiến công oanh liệt của Trung đoàn 10, sau này được in thànhsách với tựa đề: "Đoàn 10 rừng Sác anh hùng." (xuất bản năm 1986, Nhà xuất bảnthành phố Hồ Chí Minh).
Năm1987, ông được nghỉ hưu với quân hàm Trung tá. Chân ướt, chân ráo về với đấtQuảng Hưng lắm cỏ dại và cát trắng, người Anh hùng rừng Sác năm xưa thoát nghèobằng cách khai hoang, phục hóa hơn 1,5 mẫu ruộng, trong đó có bốn sào ruộng khoáncủa hợp tác xã. Nhờ đó, cuộc sống gia đình của ông cũng ổn định dần qua nămtháng.
Chia tay ông nhưng chúng tôi không quên những lời ông đã dặn dò “Các bácđã cống hiến tất cả cho đất nước. Vậy các cháu cũng phải cố gắng để làm tốt vàxứng đáng là lớp kế cận tương lai của đất nước”./.