Tại Báo cáo triển vọng kinh tế Việt Nam do HSBC công bố ngày 3/3, các chuyên gia ngân hàng này nhận định áp lực lạm phát đang tăng dần và có thể Ngân hàng Nhà nước sẽ chuyển sang thắt chặt lãi suất chính sách hơn vào quý 3 năm nay.
Áp lực lạm phát đang tăng dần
Báo cáo phân tích, CPI toàn phần tăng từ 0,8% trong tháng Giêng lên mức 1,3% trong tháng Hai so với cùng kỳ. Trong khi giá năng lượng vẫn tiếp tục giảm (nhóm phương tiện vận chuyển giảm 7,2% so với cùng kỳ trong tháng Hai) thì giá cả lương thực lại tăng nhanh (tăng 2,4% trong tháng Hai so với cùng kỳ trong khi mức trung bình ba tháng trước là 0,9%).
Cũng cần chú ý rằng Việt Nam đã thiết lập lại các yếu tố cấu thành trong rổ chỉ số CPI vào tháng Một và chỉ số CPI mới gắn liền với tỷ trọng thấp hơn của nhóm thực phẩm trong rổ CPI.
Tuy nhiên, không nghi ngờ nào nữa về giá thực phẩm sẽ vẫn trên đà tăng, phản ánh nhu cầu nội địa mạnh mẽ hơn và những áp lực cho nhà cung cấp do tình trạng El-Nino gây hạn hán ở miền Trung và miền Nam Việt Nam.
“Chúng tôi dự đoán lạm phát toàn phần sẽ tăng từ 0,6% trong quý 4/2015 trở lại mức 3,3% so với cùng kỳ vào cuối quý 2 và tăng mạnh lên mức 5,2% vào cuối năm. Như vậy, chúng tôi tin rằng Ngân hàng Nhà nước sẽ chuyển sang phương thức thắt chặt trong năm nay,” báo cáo cho biết.
Đối với xuất khẩu, ở các nước trong khu vực, tình hình xuất khẩu chậm đang ngày càng trầm trọng hơn. Tuy nhiên, lĩnh vực sản xuất của Việt Nam lại đang thể hiện sự phục hồi mạnh nhất so với các nước.
Mặc dù chỉ số Nikkei PMI ngành sản xuất đã giảm từ 51,5 điểm của tháng trước xuống còn 50,3 điểm trong tháng Hai thể hiện tốc độ tăng trưởng chậm hơn, nhưng vẫn đáng khích lệ do số lượng đơn hàng xuất khẩu mới tiếp tục tăng nhanh, hoàn toàn tương phản với hoạt động thương mại ảm đạm của các nước trong khu vực.
Các chuyên gia HSBC kỳ vọng, sản lượng sản xuất sẽ tăng 10,7% trong năm nay sau khi đã tăng trưởng 10,6% và đóng góp 1,6% vào mức tăng 6,7% của GDP năm 2015. Đồng thời, dự báo xuất khẩu sẽ quay lại mức tăng trưởng hai chữ số khi các dự án đầu tư mới bắt đầu đi vào hoạt động.
Trong khi đó, nhu cầu trong nước có khả năng duy trì sự ổn định nhờ vào tiêu dùng cá nhân. Điều này có được là nhờ vào mức lãi suất còn thấp. HSBC dự báo, GDP năm nay sẽ đạt mức 6,7% và tăng nhẹ lên 6,8% trong năm 2017.
Đáng khích lệ là sau khi đạt mức tăng kỷ lục vào năm 2015, dòng vốn FDI tiếp tục đổ vào Việt Nam trong hai tháng đầu năm 2016. Tính đến tháng Hai, nguồn vốn đăng ký đã đạt 2,8 tỷ USD, tăng 135% so với cùng kỳ năm ngoái.
Thắt chặt chính sách tiền tệ
Cũng theo dự báo của các chuyên gia HSBC, lãi suất trên thị trường mở sẽ tăng 0,5% vào quý 3 tới và Ngân hàng Nhà nước có thể sẽ áp dụng nhiều biện pháp thắt chặt hành chính để hạ nhiệt hoạt động cho vay trong năm 2017.
“Chúng tôi cũng kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước sẽ kiểm soát tăng trưởng tín dụng nếu như hoạt động cho vay bắt đầu vượt mức 18-20%. Ngân hàng Nhà nước cần cân nhắc những chính sách thắt chặt hành chính cho lĩnh vực bất động sản. Lĩnh vực này tiềm ẩn nhiều nguy cơ lạm phát tăng cao,” các chuyên gia nhận định.
Chuyên gia HSBC cũng tin tưởng, những quy định được đề xuất nằm trong những sửa đổi ngành ngân hàng sẽ bắt đầu có hiệu lực từ năm sau. Nếu được thông qua, những quy định này sẽ giúp ngăn chặn việc hình thành những rủi ro tín dụng mới./.