Ngày 25/3, Trung Tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán, Trung Tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và nhóm nghiên cứu văn hóa Tâm Việt tổ chức khai mạc Tuần lễ Thơ thiền Việt Nam tại Huế.
Diễn ra từ ngày 25 đến 31/3, Tuần lễ Thơ thiền Việt Nam gồm các sự kiện chính như tọa đàm về thơ thiền Việt Nam; diễn xướng thơ thiền Việt Nam tại Nhà hát Duyệt Thị Đường; triển lãm thư pháp thơ thiền Việt Nam qua thư pháp chữ Hán tại vườn Thiệu Phương, Đại nội Huế.
Đặc biệt là triển lãm 2 bộ sách Thơ thiền Việt Nam tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán, gồm tuyển tập Thơ thiền Lý-Trần tam ngữ (Hán-Việt-Anh) và tuyển tập Thơ thiền Lê-Nguyễn tam ngữ (Hán-Việt-Anh).
Triển lãm giới thiệu những bài thơ thiền tiêu biểu của các thời kỳ Lý-Trần và Lê-Nguyễn qua bộ sách độc bản trên giấy dó khổ lớn, qua các ảnh bản và nghệ thuật tranh Trúc Chỉ.
Bên cạnh những bài Thi Kệ tiêu biểu của các vị thiền sư Việt Nam, triển lãm còn giới thiệu một số bài thơ mang đậm chất thiền và cảm quan Phật giáo của các bậc quân vương, đại thần và thi nhân Việt Nam qua các thế hệ.
[Ngày Thơ Việt Nam: Sự nở bừng của đóa hoa thơ trong ánh sáng, âm nhạc]
Đây là những bài thơ được tuyển chọn từ hai tuyển tập: “Thơ Thiền Lý-Trần” tam ngữ (Hán-Việt-Anh) do nhà thơ Nguyễn Duy hợp tác với hai nhà thơ Mỹ là Nguyễn Bá Chung và Kevin Bowen biên soạn, biên dịch và tuyển tập “Thơ Thiền Lê-Nguyễn” tam ngữ (Hán-Việt-Anh) do nhà thơ Nguyễn Duy hợp tác với hai nhà thơ Mỹ là Nguyễn Bá Chung và Sam Hamill biên soạn, biên dịch.
Ngoài ra, trong khuôn khổ Tuần lễ Thơ thiền Việt Nam còn có đêm thơ và Ca Huế trên sông Hương; biểu diễn các bài hát thiền, diễn tấu nhạc thiền Việt Nam trong lễ bế mạc.
Theo Ban Tổ chức, từ ngàn năm nay, văn hóa Phật giáo từng thấm sâu nở rộng trong đời sống dân tộc, mà thơ thiền là một đỉnh cao. Tư tưởng và tình cảm của nhiều bậc quốc sư, đại sư, thiền sư... không chỉ giúp muôn dân tu tâm dưỡng tính, bồi đắp lòng vị tha, bác ái và tình yêu thiên nhiên, yêu con người, mà còn nêu cho các đấng quân vương những bài học và lời khuyên hộ quốc, an dân.
Hòa thượng Thích Hải Ấn, Trưởng Ban điều hành Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán, Trưởng Ban Tổ chức chia sẻ nói đến thơ thiền, người ta thường liên tưởng ngay đến giai đoạn hoàng kim trong văn học Lý-Trần, hoặc giai đoạn quảng diễn dưới thời Lê-Nguyễn.
Tuy nhiên, sức sống của loại hình văn học này vẫn tràn trề cho đến tận hôm nay. Thơ thiền chính là tinh túy của dòng văn học thiền môn, là hạt châu của nền văn học Trung đại.
Nội dung và nghệ thuật thơ thiền không chỉ là chiếc chìa khóa giúp người đọc khai phóng tâm thức, bừng ngộ về triết lý nhân sinh, qua đó còn giúp chúng ta thấy rõ bóng hình của bao thế hệ con người, quê hương, đất nước.
Đây là sự kiện văn hóa về thơ thiền đầu tiên mang tầm quốc gia được tổ chức tại Huế, với ý nghĩa “ôn cố tri tân” những lời hay ý đẹp của tiền nhân gửi gắm qua thơ thiền cổ điển./.