Theo đánh giá của Đại tướng Trần ĐạiQuang, Bộ trưởng Bộ Công an, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo138/CP: 6 tháng đầu năm, tình hình tội phạm tiếp tục được kiềm chế; sốvụ phạm tội được phát hiện, khởi tố, điều tra và số đối tượng truy nã bịbắt, ra đầu thú đều tăng; kết quả đấu tranh phòng chống tội phạm vềkinh tế, tham nhũng môi trường, tội phạm ma túy có chuyển biến tích cực.Chất lượng công tác tiếp nhận, giải quyết tin báo tố giác tội phạm,kiến nghị điều tra, khởi tố, xử lý tội phạm được nâng lên.
Các địaphương đã tích cực chỉ đạo chuyển hóa các địa bàn trọng điểm phức tạp,xây dựng các mô hình quần chúng tham gia phòng chống tội phạm, tạo đượcsự chuyển biến tích cực ở cơ sở. Hiệu quả, hiệu lực công tác quản lý nhànước về trật tự an toàn xã hội được nâng lên.
Tuy nhiên, BanChỉ đạo 138/CP cho rằng tình hình tội phạm thời gian qua còn diễn biếnphức tạp. Tội phạm sử dụng vũ khí, vật liệu nổ gây án diễn ra nghiêmtrọng ở nhiều địa phương. Hầu hết các đối tượng trong các băng nhóm đềutàng trữ sử dụng vũ khí nóng, vật liệu nổ sẵn sàng gây án. Tội phạm cờbạc diễn ra phổ biến, mở rộng tính chất và quy mô với nhiều phương thứcvà thủ đoạn tinh vi.
Hoạt động buôn lậu, trốn thuế, buôn bán hàng cấmdiễn ra phức tạp ở cả tuyến đường bộ, đường không, đường biển. Tội phạmma túy diễn biến phức tạp trên các địa bàn trọng điểm. Mới đây nhất, vàongày 26/7, Bộ Công an đã chỉ đạo chuyên án bắt 3 đối tượng buôn bántrên 260 bánh heroin. Các đối tượng này đều trang bị vũ khí nóng.
6 tháng đầu năm, tội phạm hình sự xảy ra 28.482 vụ; tội phạm về bảo vệmôi trường xảy ra trên 6.300 vụ; phát hiện, bắt giữ trên 10.000 vụ tàngtrữ, buôn bán, vận chuyển ma túy. Theo kết quả điều tra ban đầu,một số nơi có hoạt động của các băng nhóm tội phạm có sự bảo kê, làmngơ, thiếu trách nhiệm hoặc né tránh của cán bộ, chính quyền cơ sở; đãphát hiện việc sản xuất vũ khí trái phép với số lượng lớn để cung cấpcho các đối tượng phạm tội. Tội phạm chống người thi hành công vụ tuygiảm nhưng tính chất vẫn rất nghiêm trọng.
Thảo luận về tìnhhình phòng, chống tội phạm và phòng chống mua bán người, nhiều địaphương khẳng định cả hệ thống chính trị đã vào cuộc quyết liệt để kiềmchế sự gia tăng của các loại tội phạm. Hà Nội đã thực hiện cao điểm 90ngày đêm cán bộ, chiến sỹ thủ đô lập công dâng Bác, tạo khí thế, độnglực thực hiện các nhiệm vụ; trong đó tập trung đấu tranh với tội phạm matúy và tội phạm hình sự, bắt xử lý các đối tượng cờ bạc, mại dâm, khámphá nhanh các vụ án nghiêm trọng. Thành phố Hồ Chí Minh đã đánh trúng,triệt phá nhanh các băng nhóm tội phạm nguy hiểm, làm rõ nhiều vụ ántrước đó, thu nhiều vũ khí vật liệu nổ.
Đánh giá nguyên nhân giatăng các loại tội phạm theo cả hai mặt khách quan và chủ quan, các ban,ngành, địa phương đã đề ra nhiều giải pháp nhằm kéo giảm tình hình tộiphạm; trong đó nhấn mạnh đến vai trò phát hiện, tố giác tội phạm củaquần chúng nhân dân, sự vào cuộc của hệ thống chính trị, Mặt trận Tổquốc và các tổ chức đoàn thể ở cơ sở.
Ghi nhận nỗ lực phòng,chống tội phạm của các ngành và Ban chỉ đạo 138 ở Trung ương và địaphương, song Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, nhìn một cáchkhách quan, hiệu quả của công tác này chưa cao, không ít vụ phạm tội kéodài, chậm được phát hiện và xử lý. Tình hình tội phạm có diễn biến phứctạp gia tăng, phong trào quần chúng của một số ngành, đoàn thể còn yếu,không dám đấu tranh tố giác vì sợ trả thù, công tác quản lý nhà nước vềan ninh trật tự một số lĩnh vực chưa chặt chẽ, còn để tội phạm lợi dụnghoạt động.
Phó Thủ tướng cho rằng sự suy thoái, xuống cấp vềđạo đức xã hội, đề cao lối sống vật chất tầm thường, ý thức kém, coithường pháp luật của một bộ phận người dân; năng lực của cán bộ chưa đápứng yêu cầu; việc trấn áp tội phạm của công an có nơi, có lúc chưa đượckiên quyết, một số nơi có sự bảo kê băng nhóm xã hội đen; công tác quảnlý vũ khí vật liệu nổ của một số ngành nghề kinh doanh có điều kiệnchưa được chặt chẽ, trôi nổi… là những vấn đề đáng lo ngại. Trách nhiệmnày thuộc về Ban Chỉ đạo 138/CP, là trách nhiệm của ngành công an.
Phó Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ban, ngành, địa phương tập trung cácgiải pháp để ngăn chặn sự gia tăng tội phạm; xác định rõ vai trò, tráchnhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị. Mặt trậnTổ quốc, các đoàn thể chính trị cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, đấutranh phòng, chống tội phạm, giáo dục cảm hóa để mọi thành phần nhân dânđều thấu hiểu, không được khoán trắng cho lực lượng công an. Bên cạnhđó, nâng cao chất lượng, nhân rộng các mô hình theo hướng tự phòng, tựquản, tự bảo vệ ở cơ sở.
Phó Thủ tướng yêu cầu tăng cường côngtác đấu tranh phòng, chống tội phạm tại các địa bàn trọng điểm phức tạp,địa bàn giáp ranh, tiếp tục triển khai chiến lược quốc gia phòng chốngtội phạm. Bộ Công an tiếp tục chỉ đạo mở cao điểm trấn áp tội phạm, đấutranh kiên quyết không để tồn tại băng nhóm xã hội đen, không để tìnhtrạng cướp giật ở những địa bàn trọng điểm, nhất là ở thành phố Hồ ChíMinh; chỉ đạo thường xuyên thanh, kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm tìnhtrạng bảo kê tại một số địa bàn.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh các địaphương, đơn vị để xảy ra tình trạng xã hội đen lộng hành, tồn tại thờigian dài phải kiểm điểm nghiêm túc; đẩy mạnh phòng ngừa xã hội, chuyểnhóa địa bàn, chống bao che, bảo kê. Bộ Y tế và Bộ Công thương tăng cườngquản lý tiền chất ma túy, không nhập tràn lan thuốc cảm, tăng cườngquản lý trò chơi bạo lực.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các ngành,các địa phương thực hiện tốt công tác đặc xá 2013, chuẩn bị các điềukiện để tiếp nhận, quản lý, giúp đỡ người được đặc xá, người mãn hạn tùtái hòa nhập cộng đồng; các đoàn thể chính trị, Mặt trận Tổ quốc vàocuộc xây dựng cơ quan, trường học an toàn, khu dân cư không tội phạm matúy./.