Ngày 25/6, Quốc vương Qatar Sheikh Hamad bin Khalifa al-Thani đã thoái vị để nhường ngôi cho con trai 33 tuổi của ông là Sheikh Tamim.
Đây là lần đầu tiên có việc thoái vị nhường ngôi như vậy trong thế giới Arập.
Quốc vương 61 tuổi đã chuyển giao lại cho con trai một quốc gia vùng Vịnh nhỏ nhưng hùng mạnh về kinh tế, đã đóng vai trò lớn trong hoạt động ngoại giao quốc tế cũng như trong các cuộc nổi dậy Mùa xuân Arập.
Quốc vương quyết định đánh dấu “sự khởi đầu của một thời đại mới, trong đó một nhà lãnh đạo trẻ sẽ nắm cờ.”
Sheikh Hamad, người lợi dụng sự giàu có về khí đốt của Qatar để thúc đẩy quá trình hiện đại hóa tại đây, đã lên nắm quyền trong một cuộc đảo chính lật đổ chính cha đẻ là Sheikh Khalifa vào tháng 6/1995.
Quyết định thoái vị của ông đã khiến Tamim trở thành nhà lãnh đạo trẻ nhất trong các vương triều Arập ở vùng Vịnh.
Sự kiện đã được đánh dấu bằng việc tuyên bố ngày thứ Ba trở thành một ngày nghỉ trên toàn quốc.
Một nhà ngoại giao cho rằng thông qua việc tự nguyện thoái vị, Quốc vương Sheikh Hamad đã “trở thành người đầu tiên trong thế giới Arập làm vậy. Đây là hiện tượng lạ do các nhà lãnh đạo ở đây đã nắm quyền trong hàng thập kỷ, cho tới khi các cuộc cách mạng Mùa xuân Arập đã lật đổ nhiều thể chế ở Tunisia, Ai Cập và Libya."
Tamim, sinh năm 1980, là con trai thứ của Quốc vương Sheikh Hamad và người vợ thứ hai Sheikha Mozah.
Tamim, được giáo dục ở Anh, hiện đang là Phó Tư lệnh quân đội kiêm lãnh đạo Ủy ban Olympic Quốc gia. Ông cũng nắm ghế chủ tịch Hội đồng Tối cao Qatar 2022, chịu trách nhiệm tổ chức World Cup 2022.
Các nhà ngoại giao cho rằng trong ba năm qua, quốc vương đã tăng cường việc chuyển các trách nhiệm quân sự và an ninh cho Tamim, người giống cha đẻ đã theo học tại học viện quân sự Sandhurst của Anh. Tamim cũng học ở trường Sherborne đóng tại Dorset.
Quốc vương đã phát triển Qatar trở thành một trung tâm kinh tế và chính trị, với hàng tỷ đôla đầu tư rải khắp thế giới.
Quốc gia nhỏ bé nằm ở vùng Vịnh này hiện đang nắm lượng khí đốt dự trữ lớn thứ 3 thế giới và sản xuất gần 77 triệu tấn khí hóa lỏng mỗi năm và trở thành nhà cung cấp khí đốt lớn nhất thế giới.
Nhà phân tích Neil Partrick, một chuyên gia về vùng Vịnh, đã bác bỏ khả năng sẽ có thay đổi lớn ở Qatar. "Tamim đã nắm nhiều trách nhiệm liên quan tới các vấn đề đối ngoại nhạy cảm bên cạnh nhiều vấn đề khác. Trên khía cạnh chính sách ngoại giao của Qatar, sẽ không có thay đổi lớn. Tamim sẽ không thực hiện các thay đổi lớn khi chưa tham vấn cha,” ông Partrick cho biết.
Qatar có nhiều khoản đầu tư lớn ở nước ngoài, bao gồm tiền đổ vào Câu lạc bộ bóng đá Pháp Paris Saint-Germain, vào các khách sạn, một khu nghỉ dưỡng cao cấp ở đảo Sardinia của Italy, các cổ phần trong Volkswagen, tập đoàn năng lượng Total và Ngân hàng Barclays của Anh.
Quốc gia vùng Vịnh cũng kiểm soát một đế chế báo chí mạnh thông qua Al-Jazeera, kênh truyền hình vệ tinh trải khắp thế giới Arập, và năm nay đã mua lại kênh truyền hình cáp Current TV của Mỹ để chuẩn bị triển khai kênh tin tức Al-Jazeera America./.