Với hạ tầng công nghệ 3G tốt, thiết bị đầu cuối rẻ và tỷ lệ người dùng cao, nền tảng di động được xem là đòn bẩy để thúc đẩy thương mại điện tử tại Việt Nam phát triển.
Đón đầu cơ hội vàng
Từ những bước chập chững, thương mại điện tử trong những năm qua luôn chiếm một vị trí quan trọng trong hoạt động của doanh nghiệp. Cùng với sự bùng nổ của công nghệ 3G, thiết bị đầu cuối rẻ, cơ sở hạ tầng mạng tốt, cuối năm 2014, tổng số thuê bao di động đang phát sinh lưu lượng 3G đã đạt con số gần 27,5 triệu thuê bao.
Theo Báo cáo Thương mại điện tử trên nền tảng di động Việt Nam do Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin (Bộ Công Thương) đưa ra, có tới 34% dân số sử dụng Internet qua nền tảng di động, thời gian online bằng các thiết bị di động chiếm tới 1/3 thời gian online cả ngày của người Việt.
Trước những biến chuyển này, nhiều chuyên gia cho rằng Việt Nam đang đứng trước “thời điểm vàng” để ngành thương mại điện tử trên nền tảng di động phát triển.
Tại Hội thảo "Phát triển thương mại điện tử trên nền tảng di động" do Bộ Công Thương tổ chức ngày 18/3, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho rằng, tiềm năng thương mại điện tử nói chung và trên nền di động ở Việt Nam còn rất lớn. Ở một số quốc gia phát triển, doanh thu từ thương mại điện tử trên nền di động chiếm trên 50% (Nhật Bản, Hàn Quốc)…
Ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục thương mại điện tử và Công nghệ thông tin thì nhận định, thương mại điện tử trên nền di động hiện rất phát triển, các thiết bị điện thoại thông minh, máy tính bảng truy cập Internet rất dễ dàng, mọi lúc mọi nơi, tạo điều kiện thuận lợi cho người sử dụng. Bởi vậy, thương mại điện tử cũng thay đổi.
Khảo sát mới đây của giải pháp thiết kế web bán hàng Bizweb đối với 5.000 chủ shop online cũng cho thấy, tỷ lệ đơn đặt hàng đến từ smartphone chiếm hơn 35% trong tổng số đơn đặt hàng của các website. Đại diện Bizweb nhận định, lượng mua sắm online qua smartphone sẽ ngang ngửa, thậm chí vượt máy tính không xa.
Sẽ có chế tài quản lý
Bên cạnh lợi ích, việc kinh doanh online trên nền tảng di động cũng phát sinh một số vấn đề phức tạp. Ví dụ như việc chứng thực kết nối người mua-người bán, giao dịch. Hoặc, thông tin hàng hóa trên thiết bị di động ít hơn so với máy tính nên cần có sự xác thực, nhất là về mặt chất lượng sản phẩm…
Thông tin tại buổi hội thảo, đại diện Công ty thông tin di động Mobifone chia sẻ, việc giao dịch qua thương mại điện tử thực chất là kinh doanh lòng tin vì người mua và người bán không trực tiếp gặp nhau, trong khi chất lượng hàng hóa thì do người bán quyết định. Do vậy cần phải có chế tài quy định rõ trách nhiệm của từng bên trong quá trình xảy ra tranh chấp.
Trước thực tế trên, đứng ở góc độ quản lý nhà nước về lĩnh vực Thương mại điện tử, ông Trần Hữu Linh cho hay, mới đây Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư số 47/2014/TT-BCT nhằm làm rõ hơn các quy định của Nghị định số 52/2013/NĐ-CP trong đó đã quy định việc thiết lập một môi trường cạnh tranh lành mạnh cho Thương mại điện tử phát triển.
Đáng chú ý, dù Thông tư 47 cũng yêu cầu người bán trên mạng xã hội phải cung cấp đầy đủ và chính xác thông tin như tên, địa chỉ, số điện thoại của người bán, mã số thuế cá nhân… cho chủ sàn giao dịch thương mại điện tử khi đăng ký sử dụng dịch vụ; cung cấp đầy đủ thông tin về hàng hóa, dịch vụ theo quy định khi bán hàng hóa…
Một yếu tố nữa, người bán cũng phải tuân thủ quy định của pháp luật về thanh toán, quảng cáo, khuyến mãi, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các quy định của pháp luật có liên quan khác khi bán hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ trên sàn giao dịch.
Đặc biệt, mặc dù Thông tư số 47 không quy định cụ thể về việc nộp thuế của người bán hàng trên mạng xã hội, nhưng theo nguyên tắc Luật Quản lý thuế, cá nhân tổ chức kinh doanh dưới bất kỳ hình thức nào cũng đều phải thực hiện nghĩa vụ thuế đối với nhà nước.
Hơn nữa, theo Nghị định số 52/CP thì “người bán hàng trên sàn giao dịch thương mại điện tử phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật.”
Đại diện Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin cũng cho biết, từ nay đến cuối năm 2015, Bộ Công Thương sẽ ban hành thông tư nhằm quản lý hoạt động Thương mại điện tử trên nền di động, đây sẽ là công cụ hữu ích nhằm đảm bảo quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia giao dịch điện tử./.