Ngã ba Đồng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, địa danh đã trở thành "một mốc sonchói lọi, một địa danh lịch sử oai hùng trên con đường chiến lược Trường Sơnmang tên Bác” (lời Đại tướng Võ Nguyên Giáp).
Ngã ba huyền thoại ấy đã đi vàolịch sử như một bản anh hùng ca về quyết tâm sắt đá, thể hiện ý chí kiên cườngbất khuất, dũng cảm, mưu lược để giữ vững mạch máu giao thông chi viện cho tiềntuyến, góp phần cùng quân và dân cả nước đi đến thắng lợi cuối cùng.
Một thời chiến tranh
Ngã ba Đồng Lộc có vị trí rất quan trọng trong mạng lưới giao thông chiến lượcBắc-Nam qua địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, là giao điểm của Đường 15 và các đường liêntỉnh.
Toàn bộ khu vực ngã ba Đồng Lộc nằm trên một khu đồi hẹp, thuộc phạm vibốn xã Đồng Lộc, Trung Lộc, Mỹ Lộc, Thượng Lộc của huyện Can Lộc.
Trong những nămkháng chiến, nhận rõ vị trí quan trọng của Đồng Lộc, địch tập trung đánh phá ácliệt khu vực này. Chỉ trong vòng bảy tháng (từ tháng 4-10/1968), chúngđã đánh vào ngã ba Đồng Lộc 1.863 lần, ném gần 50.000 quả bom các loại.
Thời điểm ấy, Đồng Lộc không lúc nào ngớt tiếng bom đạn. Đất đá bị đào đi xớilại, hố bom chồng chất hố bom. Ban ngày, địch tập trung đánh chặn các lối ravào. Ban đêm, chúng thả pháo sáng, ném bom bi, bắn đạn rocket nhằm vào cáclực lượng ứng cứu đường của ta.
Bên địch quyết phá, bên ta quyết giữ. Chúng tađã tập trung mọi nguồn lực để giữ bằng được con đường này. Quân và dân các xã đãgóp công, sức người phục vụ chiến đấu, đào đắp đất đá, vận chuyển gỗ, cung cấpcọc tre.
Trong suốt 300 ngày đêm khốc liệt nhất của cuộc chiến tranh, hơn 16.000con người đã đối mặt, bám trụ chiến đấu kiên cường để nối mạch, thông đường vớitiền tuyến.
Hình ảnh khu vực thung lũng ngã ba Đồng Lộc rộng chưa đầy 50ha bị quần nát, xớitung vì bom đạn khốc liệt đã trở thành một ấn tượng khó phai nhòa trong ký ứclớp người một thời xông pha giữ đường. Nơi đó, hàng nghìn bộ đội, thanh niên xungphong, công nhân giao thông, lái xe, chiến sỹ công an, dân công, dân quân dukích... đã gửi lại tuổi thanh xuân để thông đường, thông xe, góp phần làm nênhuyền thoại về ngã ba Đồng Lộc.
Tiêu biểu cho bài ca về sự hy sinh cao cả ở ngã ba này là sự hy sinh anh dũngcủa 10 nữ thanh niên xung phong Tiểu đội 4, Đại đội 552 tràn đầy sức trẻ haytinh thần quả cảm của nữ anh hùng La Thị Tám. Với ý chí kiên cường và lòng dũngcảm, dù chỉ mới 18 tuổi nhưng nữ anh hùng La Thị Tám đã "thi gan" cùng bom đạn,hiểm nguy. Chị là người đếm bom từ trường và cắm tiêu trên các quả bom từ trườngchưa nổ để đồng đội phá bom có hiệu quả và những đoàn xe tránh được nguy hiểmkhi chở hàng ra tiền tuyến.
"Địa chỉ đỏ" hôm nay
Chiến tranh đã lùi xa. Cuộc sống đã hồi sinh ngay trên “tọa độ chết” năm xưa.Đồng Lộc ngày nay tràn đầy sự sống và là nơi chứa đựng biết bao huyền thoạithiêng liêng cao cả, địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống yêu nước, chủ nghĩa anhhùng cách mạng cho thế hệ trẻ. Nơi đây ngày ngày luôn ngát thơm hương hoa củahàng trăm người tới viếng, tri ân các anh hùng đã hy sinh vì Tổ quốc.
Khu mộ của10 nữ anh hùng thanh niên xung phong nằm dưới một ngọn đồi thoai thoải, yên nghỉngàn thu trong tư thế sóng hàng theo đội hình của người xung trận giữa bao lađất trời.
Năm 1989, khu di tích lịch sử ngã ba Đồng Lộc được xếp hạng di tích lịch sử quốcgia. Từ đó đến nay, Trung ương Đoàn Thanh niên, các tổ chức, cá nhân đã đầu tưxây dựng nhiều công trình như Tượng đài chiến thắng, khu mộ 10 nữ liệt sỹ, nhàtruyền thống, nhà bia tưởng niệm lực lượng thanh niên xung phong toàn quốc,phòng trưng bày, tháp chuông, đồi La Thị Tám...
Anh Trần Đình Ước, Trưởng Ban Quản lý khu di tích thanh niên xung phong ngã baĐồng Lộc chia sẻ: "Cán bộ, nhân viên khu di tích luôn coi đây như mái nhà thứ haicủa mình. Mọi người đều chăm chút chu đáo nơi yên nghỉ của các chị. Việc hướngdẫn và đón tiếp khách là một trong những tiêu chí quan trọng. Để xây dựng nétđẹp văn hóa trong công tác hướng dẫn, đón tiếp, chúng tôi đã thường xuyên chỉđạo cán bộ, nhân viên thực hiện nhiệm vụ này một cách tận tình, chu đáo; thườngxuyên trau dồi nội dung thuyết minh, rèn luyện tác phong và cách diễn đạt, đặcbiệt là chất giọng truyền cảm đặc trưng của người Hà Tĩnh."
Ngã ba Đồng Lộc sẽ mãi là một biểu tượng đẹp của chủ nghĩa anh hùng cách mạngViệt Nam. Ngã ba huyền thoại Đồng Lộc đã trở thành điểm du lịch, địa chỉ cáchmạng giáo dục thế hệ trẻ sống, cống hiến sức trẻ, tiếp nối truyền thống anhhùng./.
Ngã ba huyền thoại ấy đã đi vàolịch sử như một bản anh hùng ca về quyết tâm sắt đá, thể hiện ý chí kiên cườngbất khuất, dũng cảm, mưu lược để giữ vững mạch máu giao thông chi viện cho tiềntuyến, góp phần cùng quân và dân cả nước đi đến thắng lợi cuối cùng.
Một thời chiến tranh
Ngã ba Đồng Lộc có vị trí rất quan trọng trong mạng lưới giao thông chiến lượcBắc-Nam qua địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, là giao điểm của Đường 15 và các đường liêntỉnh.
Toàn bộ khu vực ngã ba Đồng Lộc nằm trên một khu đồi hẹp, thuộc phạm vibốn xã Đồng Lộc, Trung Lộc, Mỹ Lộc, Thượng Lộc của huyện Can Lộc.
Trong những nămkháng chiến, nhận rõ vị trí quan trọng của Đồng Lộc, địch tập trung đánh phá ácliệt khu vực này. Chỉ trong vòng bảy tháng (từ tháng 4-10/1968), chúngđã đánh vào ngã ba Đồng Lộc 1.863 lần, ném gần 50.000 quả bom các loại.
Thời điểm ấy, Đồng Lộc không lúc nào ngớt tiếng bom đạn. Đất đá bị đào đi xớilại, hố bom chồng chất hố bom. Ban ngày, địch tập trung đánh chặn các lối ravào. Ban đêm, chúng thả pháo sáng, ném bom bi, bắn đạn rocket nhằm vào cáclực lượng ứng cứu đường của ta.
Bên địch quyết phá, bên ta quyết giữ. Chúng tađã tập trung mọi nguồn lực để giữ bằng được con đường này. Quân và dân các xã đãgóp công, sức người phục vụ chiến đấu, đào đắp đất đá, vận chuyển gỗ, cung cấpcọc tre.
Trong suốt 300 ngày đêm khốc liệt nhất của cuộc chiến tranh, hơn 16.000con người đã đối mặt, bám trụ chiến đấu kiên cường để nối mạch, thông đường vớitiền tuyến.
Hình ảnh khu vực thung lũng ngã ba Đồng Lộc rộng chưa đầy 50ha bị quần nát, xớitung vì bom đạn khốc liệt đã trở thành một ấn tượng khó phai nhòa trong ký ứclớp người một thời xông pha giữ đường. Nơi đó, hàng nghìn bộ đội, thanh niên xungphong, công nhân giao thông, lái xe, chiến sỹ công an, dân công, dân quân dukích... đã gửi lại tuổi thanh xuân để thông đường, thông xe, góp phần làm nênhuyền thoại về ngã ba Đồng Lộc.
Tiêu biểu cho bài ca về sự hy sinh cao cả ở ngã ba này là sự hy sinh anh dũngcủa 10 nữ thanh niên xung phong Tiểu đội 4, Đại đội 552 tràn đầy sức trẻ haytinh thần quả cảm của nữ anh hùng La Thị Tám. Với ý chí kiên cường và lòng dũngcảm, dù chỉ mới 18 tuổi nhưng nữ anh hùng La Thị Tám đã "thi gan" cùng bom đạn,hiểm nguy. Chị là người đếm bom từ trường và cắm tiêu trên các quả bom từ trườngchưa nổ để đồng đội phá bom có hiệu quả và những đoàn xe tránh được nguy hiểmkhi chở hàng ra tiền tuyến.
"Địa chỉ đỏ" hôm nay
Chiến tranh đã lùi xa. Cuộc sống đã hồi sinh ngay trên “tọa độ chết” năm xưa.Đồng Lộc ngày nay tràn đầy sự sống và là nơi chứa đựng biết bao huyền thoạithiêng liêng cao cả, địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống yêu nước, chủ nghĩa anhhùng cách mạng cho thế hệ trẻ. Nơi đây ngày ngày luôn ngát thơm hương hoa củahàng trăm người tới viếng, tri ân các anh hùng đã hy sinh vì Tổ quốc.
Khu mộ của10 nữ anh hùng thanh niên xung phong nằm dưới một ngọn đồi thoai thoải, yên nghỉngàn thu trong tư thế sóng hàng theo đội hình của người xung trận giữa bao lađất trời.
Năm 1989, khu di tích lịch sử ngã ba Đồng Lộc được xếp hạng di tích lịch sử quốcgia. Từ đó đến nay, Trung ương Đoàn Thanh niên, các tổ chức, cá nhân đã đầu tưxây dựng nhiều công trình như Tượng đài chiến thắng, khu mộ 10 nữ liệt sỹ, nhàtruyền thống, nhà bia tưởng niệm lực lượng thanh niên xung phong toàn quốc,phòng trưng bày, tháp chuông, đồi La Thị Tám...
Anh Trần Đình Ước, Trưởng Ban Quản lý khu di tích thanh niên xung phong ngã baĐồng Lộc chia sẻ: "Cán bộ, nhân viên khu di tích luôn coi đây như mái nhà thứ haicủa mình. Mọi người đều chăm chút chu đáo nơi yên nghỉ của các chị. Việc hướngdẫn và đón tiếp khách là một trong những tiêu chí quan trọng. Để xây dựng nétđẹp văn hóa trong công tác hướng dẫn, đón tiếp, chúng tôi đã thường xuyên chỉđạo cán bộ, nhân viên thực hiện nhiệm vụ này một cách tận tình, chu đáo; thườngxuyên trau dồi nội dung thuyết minh, rèn luyện tác phong và cách diễn đạt, đặcbiệt là chất giọng truyền cảm đặc trưng của người Hà Tĩnh."
Ngã ba Đồng Lộc sẽ mãi là một biểu tượng đẹp của chủ nghĩa anh hùng cách mạngViệt Nam. Ngã ba huyền thoại Đồng Lộc đã trở thành điểm du lịch, địa chỉ cáchmạng giáo dục thế hệ trẻ sống, cống hiến sức trẻ, tiếp nối truyền thống anhhùng./.
Hoàng Ngà (TTXVN)
