Chiều 15/5, với sự tham gia của tất cả các thành viên, đại diện các đảng phái chính trị tại Hạ viện, Nhóm nghị sỹ Hữu nghị Mexico-Việt Nam đã nhóm họp bất thường nhằm cập nhật tình hình trên Biển Đông và thống nhất những nội dung chính cho tuyên bố liên quan đến vấn đề này.
Phát biểu tại cuộc họp, Đại sứ Việt Nam tại Mexico Lê Thanh Tùng thông báo từ đầu tháng 5/2014, Trung Quốc đã ngang nhiên đưa trái phép giàn khoan nước sâu Hải Dương-981 (Haiyang Shiyou-981) cùng hơn 80 tàu vũ trang, tàu quân sự hộ tống đi vào vùng biển của Việt Nam và hạ đặt giàn khoan này tại tọa độ 15 độ 29 phút 58 giây vĩ Bắc, 111 độ 12 phút 06 giây kinh Đông.
Vị trí của giàn khoan Hải Dương-981 nằm sâu trên 80 hải lý trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.
Đại sứ nhấn mạnh đây là sự việc hết sức nghiêm trọng, vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế, Công ước Luật biển 1982, vi phạm nghiêm trọng Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) mà Trung Quốc là một bên tham gia ký kết. Đồng thời đây là nguy cơ và tiền lệ nguy hiểm đe dọa hòa bình ổn định, an ninh, an toàn hàng hải tại khu vực và trên thế giới.
Sau khi đề cập đến những thiệt hại do phía Trung Quốc gây ra cho lực lượng cảnh sát biển và kiểm ngư Việt Nam, Đại sứ Lê Thanh Tùng chỉ rõ quan điểm của Việt Nam là hết sức kiềm chế, sử dụng mọi kênh đối thoại, giao thiệp với nhiều cấp khác nhau của Trung Quốc để phản đối và yêu cầu Trung Quốc rút ngay giàn khoan và các tàu vũ trang, tàu quân sự ra khỏi vùng biển Việt Nam.
Việt Nam luôn chú trọng củng cố quan hệ hữu nghị và hợp tác với Trung Quốc, nỗ lực giải quyết mọi tranh chấp bằng con đường hòa bình dựa trên cơ sở Luật pháp quốc tế, bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau.
Việt Nam có quyền lên án mọi hành động phi pháp và kiên quyết bảo vệ chủ quyền và lợi ích chính đáng của mình bằng mọi biện pháp cần thiết phù hợp với luật pháp quốc tế.
Theo Đại sứ Lê Thanh Tùng, Việt Nam đã kêu gọi Liên hợp quốc, các nước thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), các tổ chức và cá nhân trong cộng đồng quốc tế lên án và phản đối những hành động sai trái của Trung Quốc.
Trong hai tuần qua, Việt Nam đã nhận được sự ủng hộ của nhiều nước, tổ chức chính trị, dân sự và cá nhân đối với các quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân Việt Nam theo Luật pháp quốc tế.
Sau đó, các nghị sỹ liên bang Gabriel Jesus Cardenas Guizar thuộc Đảng Hành động Quốc gia (PAN); Amalia Dolores Garcia Medina, thuộc Đảng Cách mạng Dân chủ (PRD); Carla Alicia Padilla Ramos thuộc Đảng Xanh-Môi trường (PVEM); Alberto Anaya Gutierrez, Đảng Lao động (PT) và đại diện các đảng phái là thành viên của Nhóm nghị sỹ Hữu nghị Mexico-Việt Nam đã lần lượt phát biểu bày tỏ sự ủng hộ đối với những quyền lợi chính đáng của Việt Nam đồng thời ca ngợi truyền thống yêu nước, yêu hòa bình và luôn ước vọng chung sống hòa bình, hữu nghị với các quốc gia, dân tộc trên toàn thế giới. Hội nghị đã lên án những hành động sai trái vừa qua của Trung Quốc tại vùng biển của Việt Nam.
Dưới sự chủ trì của Chủ tịch Nhóm nghị sỹ Hữu nghị Mexico-Việt Nam, nghị sỹ liên bang kiêm Tổng Bí thư PT, Alberto Anaya Gutiérrez, toàn thể hội nghị thống nhất các nội dung chính của bản Tuyên bố dự kiến công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng trong ngày 16/5.
Nội dung gồm bốn điểm chính, theo đó Nhóm nghị sỹ Hữu nghị Mexico-Việt Nam kêu gọi Trung Quốc và Việt Nam không có những hành động gây ra bạo lực với bất cứ lý do nào; kêu gọi hai bên tìm kiếm một giải pháp thông qua đối thọai và chính trị, không để xảy ra xung đột giữa hai nước; đề nghị các Ủy ban Đối ngoại Thượng và Hạ viện và thông qua Bộ Ngoại giao Mexico yêu cầu Liên hợp quốc xem xét và giải quyết vấn đề này theo đúng luật lệ quốc tế; và gửi đến Đại sứ quán Trung Quốc và Đại sứ quán Việt Nam bức thông điệp ủng hộ hòa bình và mong muốn hòa bình được giữ vững, giải quyết mọi tranh chấp thông qua đối thoại và chính trị, không để xảy ra xung đột vũ trang quốc tế với bất kể lý do gì.
Nhóm nghị sỹ Hữu nghị Mexico-Việt Nam cũng nhất trí đề nghị lên Hội nghị toàn thể Hạ viện liên bang, Thượng viện và Bộ Ngoại giao Mexico xem xét và sớm đưa ra tuyên bố về vấn đề này, tái khẳng định tình đoàn kết hữu nghị và hợp tác toàn diện Mexico-Việt Nam, đồng thời nhấn mạnh nhân dân Việt Nam hiểu rõ hơn ai hết giá trị của hòa bình và hoàn toàn xứng đáng được sống và xây dựng đất nước trong môi trường hòa bình./.