Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 29/6 đã đạt được thỏa thuận tiến hành trở lại các cuộc đàm phán sau khi hai nước leo thang căng thẳng thương mại đe dọa làm gián đoạn kinh tế toàn cầu.
Bên lề Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) tại Osaka, Nhật Bản, hai nhà lãnh đạo đã có một cuộc họp rất được mong đợi, mà các phương tiện truyền thông Trung Quốc đưa tin nó kéo dài khoảng 80 phút.
Tại cuộc họp thượng đỉnh, cả hai bên đều xác nhận trong các bình luận riêng biệt rằng họ không có kế hoạch đánh bất kỳ mức thuế mới nào đối với các sản phẩm hàng hóa của hai nước tại thời điểm hiện tại. Hãng thông tấn Trung Quốc Tân Hoa Xã mô tả kết quả cuộc họp là hai nhà lãnh đạo đã đồng ý khởi động lại các cuộc tham vấn thương mại giữa hai nước trên cơ sở bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau.
Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung bắt đầu cách đây hơn 1 năm. Chính quyền Tổng thống Trump đến nay đã áp thuế bổ sung đối với 250 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, trong khi Bắc Kinh đáp trả bằng cách áp thuế đối với 60 tỷ USD hàng hóa Mỹ. Trước cuộc hội đàm trên, Mỹ cảnh báo áp thuế bổ sung 25% đối với toàn bộ hàng hóa còn lại nhập khẩu từ Trung Quốc có giá trị khoảng 300 tỷ USD, bao gồm điện thoại, máy tính và hàng may mặc. Cuộc chiến thuế đã và đang gây ảnh hưởng không nhỏ đến "sức khỏe" của nền kinh tế toàn cầu.
Phát biểu tại cuộc họp báo sau khi kết thúc cuộc gặp, Tổng thống Trump nói rằng ông và Chủ tịch Tập Cận Bình đã có một cuộc gặp "tuyệt vời," "thành công hơn mong đợi" và các cuộc đàm phán với Trung Quốc sẽ tiếp tục. "Chúng tôi đang quay lại đúng quỹ đạo," Tổng thống Trump nói.
"Chúng tôi sẽ cung cấp cho họ danh sách những thứ chúng tôi muốn họ mua," ông Trump nói.
Về vấn đề Huawei, gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc mà phía Mỹ đã liên tục cáo buộc là có nguy cơ an ninh đối với Mỹ và các đồng minh, Tổng thống Trump tuyên bố ông sẽ đảo ngược sắc lệnh hành pháp hiện hành về việc cấm các công ty Mỹ bán sản phẩm cho gã khổng lồ công nghệ. Tuy nhiên, Tổng thống Trump cho biết vấn đề của Huawei sẽ chỉ được giải quyết dứt điểm khi kết thúc các cuộc đàm phán.
"Chúng tôi đã đề cập đến Huawei. Tôi đã nói rằng chúng tôi sẽ bảo lưu vấn đề này cho đến cuối cùng," ông Trump nói. "Tuy nhiên, một trong những điều tôi sẽ cho phép là - rất nhiều người ngạc nhiên khi chúng tôi gửi và chúng tôi bán cho Huawei một số lượng lớn sản phẩm cho rất nhiều thứ họ làm - và tôi nói rằng điều đó ổn, và chúng tôi sẽ tiếp tục bán những sản phẩm đó."
Tổng thống Trump nói thêm rằng ông sẽ cho phép bán hàng cho Huawei mà không có vấn đề nào đối với an ninh quốc gia và sẽ có một cuộc họp ở Mỹ trong vài ngày tới để thảo luận đầy đủ hơn về kế hoạch liên quan đến Huawei.
“Các công ty Mỹ có thể bán thiết bị của họ cho Huawei,” Tổng thống Trump nói. "Tôi thích các công ty của chúng tôi bán mọi thứ cho người khác, vì vậy tôi đã cho phép điều đó xảy ra."
"Và tôi đã nói là ổn. Chúng tôi sẽ tiếp tục bán những sản phẩm đó. Đây là những sản phẩm do công ty Mỹ sản xuất. Điều này rất phức tạp, có tính khoa học cao. Chúng tôi là người duy nhất có những công nghệ này. Tôi đã đồng ý cho phép họ tiếp tục bán các sản phẩm này."
Bộ Thương mại sẽ họp trong vài ngày tới về việc có nên đưa công ty này ra khỏi danh sách các công ty bị cấm mua linh kiện và công nghệ từ các công ty Mỹ mà phải có sự chấp thuận của chính phủ - ông Trump cho biết.
Tuy nhiên, ông Trump nói rằng ông không thảo luận với Chủ tịch Tập Cận Bình về vụ việc liên quan đến giám đốc tài chính của Huawei, bà Mạnh Vãn Châu. Bà Mạnh Vãn Châu hiện đang bị giữ lại ở Canada và có nguy cơ bị dẫn độ sang Mỹ với các cáo buộc liên quan đến vi phạm lệnh cấm vận của Mỹ với Iran, cũng như đánh cắp bí mật thương mại.
Tổng thống Mỹ cũng dự kiến Trung Quốc sẽ mua số lượng lớn các sản phẩm nông nghiệp của Mỹ sau cuộc gặp với ông Tập.
Tổng thống Trump cũng nhấn mạnh rằng ông không muốn có những hạn chế gia tăng đối với sinh viên Trung Quốc vào các trường học ở Mỹ, nói rằng ông muốn họ được đối xử như những sinh viên các nước khác.
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói trong một tuyên bố rằng các nhà đàm phán từ cả hai bên sẽ thảo luận về các vấn đề cụ thể, nhưng không đưa ra chi tiết. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói với Tổng thống Trump rằng ông hy vọng Mỹ có thể đối xử công bằng với các công ty Trung Quốc - tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết thêm.
Kết quả cuộc hội đàm giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình dường như phù hợp với những gì nhiều chuyên gia dự đoán trước sự kiện này. Theo hãng tin CNBC, một số nhà phân tích và nhà ngoại giao dự kiến sẽ có một thỏa thuận tạm thời tạm dừng bất kỳ sự leo thang chiến tranh thương mại nào giữa hai nước./.