Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin. (Ảnh: Nguyễn Khang/TTXVN)Trước thềm chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin vào ngày 12/11, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã trả lời phỏng vấn hãng tin Itar-Tass và báo Kommersant (Thương gia) của Liên bang Nga về mối quan hệ Việt-Nga.
Trả lời phỏng vấn, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang khẳng định quan hệ giữa Việt Nam và Liên bang Nga có bề dày lịch sử hơn 60 năm dựa trên nền tảng vững chắc là quan hệ hữu nghị truyền thống và tương trợ lẫn nhau. Với mục tiêu phát triển hợp tác trên tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế-thương mại, khoa học-kỹ thuật, an ninh-quốc phòng, văn hóa, giáo dục và nhiều lĩnh vực khác đáp ứng lợi ích thiết thực của nhân dân hai nước, Việt Nam và Liên bang Nga đã chính thức trở thành Đối tác chiến lược của nhau năm 2001 và Đối tác chiến lược toàn diện năm 2012.
Trên nền tảng vững chắc đó, hợp tác song phương ngày càng phát triển toàn diện, được đẩy mạnh cả về chiều sâu và bề rộng. Quan hệ chính trị có độ tin cậy cao, hợp tác kinh tế hiệu quả, hợp tác nhân văn không ngừng được mở rộng.
Hai bên đã trao đổi nhiều chuyến thăm và làm việc của lãnh đạo cấp cao, tạo đà thúc đẩy quan hệ song phương Việt-Nga ngày càng mật thiết, gắn bó và tin cậy cao. Hai nước cũng đã triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác, nhất là cơ chế Ủy ban liên chính phủ về hợp tác kinh tế-thương mại và khoa học-kỹ thuật, hợp tác kỹ thuật quân sự, cơ chế Đối thoại chiến lược ngoại giao-quốc phòng-an ninh, Tham vấn chính trị giữa Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng hai nước. Bên cạnh đó, Việt Nam và Liên bang Nga cũng tăng cường phối hợp chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau trong khuôn khổ các diễn đàn quốc tế và khu vực như APEC, ASEAN, ASEM, EAS....
Chủ tịch nước nêu rõ, hợp tác kinh tế giữa hai nước trong thời gian qua đã đạt được những kết quả tích cực. Kim ngạch thương mại hai chiều liên tục tăng trong những năm trở lại đây. Năm 2012 đạt 2,45 tỷ USD và 9 tháng của năm nay đạt 2,4 tỷ USD. Hai bên cần nỗ lực đàm phán và sớm ký kết Hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và Liên minh Hải quan gồm Nga, Belarus và Kazakhstan. Hiệp định này sẽ tạo bước đột phá nhằm hiện thực hóa mục tiêu nâng kim ngạch thương mại song phương lên 7 tỷ USD vào năm 2015 và cao hơn nhiều vào năm 2020.
Về đầu tư, Nga đã có 92 dự án đầu tư vào Việt Nam với tổng số vốn đăng ký hơn 1,9 tỷ USD, đứng thứ 19/100 nước và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Đầu tư của Việt Nam tại Nga cũng tăng mạnh, từ chỗ chỉ khoảng hơn 100 triệu USD năm 2008 đã lên mức trên 2,4 tỷ USD hiện nay với 17 dự án. Hai bên đã thành lập Nhóm Công tác cấp cao nhằm xúc tiến các dự án chung ưu tiên, góp phần hỗ trợ tích cực cho việc tăng cường hợp tác đầu tư giữa hai nước, trong đó đã xác định 15 dự án ưu tiên cho thời gian tới.
Trong lĩnh vực năng lượng, hai nước đã hợp tác tốt và hiệu quả trong việc tìm kiếm, thăm dò dầu khí không chỉ ở thềm lục địa Việt Nam, mà cả ở lãnh thổ Liên bang Nga với nhiều dự án lớn. Ngoài liên doanh Vietsovpetro là lá cờ đầu trong hợp tác dầu khí, hai bên đã có thêm những liên doanh đang hoạt động hết sức hiệu quả như Vietgazprom, Gazpromviet, Rusvietpetro. Việt Nam sẽ tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho các công ty của Nga mở rộng hơn nữa hoạt động tìm kiếm và khai thác dầu khí tại thềm lục địa Việt Nam.
Hai bên cũng đang tích cực triển khai dự án xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận I với phương châm an toàn, chất lượng, hiệu quả và sử dụng công nghệ hiện đại nhất. Trong thời gian tới, Việt Nam sẽ tiếp tục đẩy mạnh hoàn thiện cơ sở pháp lý phát triển ngành điện hạt nhân; mong muốn Nga giúp đào tạo nguồn nhân lực có trình độ cao trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử để về lâu dài Việt Nam có thể làm chủ công nghệ, quản lý và vận hành an toàn Nhà máy điện hạt nhân.
Chủ tịch Trương Tấn Sang nhấn mạnh quốc phòng-an ninh là lĩnh vực hợp tác truyền thống, tiếp tục được củng cố và phát triển trên cơ sở đối tác tin cậy. Hai bên thường xuyên gặp gỡ, tiếp xúc các cấp để trao đổi ý kiến về các vấn đề liên quan; phối hợp đồng bộ và triển khai hiệu quả các thỏa thuận và hợp đồng đã ký kết. Hai bên còn có hàng loạt cơ chế đối thoại thường niên như Đối thoại chiến lược ngoại giao - quốc phòng-an ninh cấp thứ trưởng thứ nhất Bộ Ngoại giao, Đối thoại chiến lược quốc phòng cấp thứ trưởng, hợp tác đa phương tại ADMM+, Shangri La,… để trao đổi ý kiến thường xuyên và kịp thời về các vấn đề hợp tác quốc phòng-an ninh, về hòa bình và hợp tác trong khu vực và trên thế giới.
Bên cạnh đó, hợp tác trong lĩnh vực khoa học-kỹ thuật và giáo dục-đào tạo giữa hai nước tiếp tục được đẩy mạnh và nâng lên tầm chiến lược. Việt Nam đánh giá cao việc Nga tiếp tục hỗ trợ Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực, đặc biệt cho các ngành công nghiệp chủ chốt như dầu khí, điện hạt nhân, khoa học cơ bản. Hàng chục nghìn cán bộ khoa học, kỹ sư và công nhân kỹ thuật được đào tạo tại Liên bang Nga đã có những đóng góp tích cực, hiệu quả cho sự phát triển của Việt Nam và là những cầu nối hữu nghị giữa nhân dân hai nước.
Các hoạt động giao lưu văn hóa, mở rộng hợp tác trong lĩnh vực du lịch cũng diễn ra sôi động. Hiện Nga nằm trong danh sách 10 nước có lượng khách du lịch đến Việt Nam lớn nhất; năm 2012 đạt trên 176.000 lượt người và 9 tháng của năm nay đạt trên 200.000 lượt người.
Cũng theo Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, quan hệ Việt-Nga đang phát triển hết sức tốt đẹp nhưng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng và mong muốn của hai bên. Trong thời gian tới, hai bên cần triển khai mạnh mẽ và đồng bộ hợp tác trên tất cả các lĩnh vực, bên cạnh quan hệ chính trị, hợp tác kinh tế với 3 trụ cột là thương mại, đầu tư và năng lượng, nhất là dầu khí, điện hạt nhân, hợp tác quốc phòng-an ninh, kỹ thuật quân sự cần được tăng cường. Hợp tác trong các lĩnh vực khoa học-công nghệ, giáo dục-đào tạo, văn hóa, du lịch… phải được nâng lên tầm cao mới, là nền tảng quan trọng để củng cố và phát triển quan hệ hữu nghị và truyền thống giữa hai nước.
Chủ tịch Trương Tấn Sang nêu rõ chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Putin diễn ra trong bối cảnh hai nước đã thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện và quan hệ hai nước đang phát triển hết sức tốt đẹp. Nhà nước và nhân dân Việt Nam coi chuyến thăm của Tổng thống Putin là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong quan hệ Việt Nam-Liên bang Nga. Tổng thống Putin là một người bạn lớn của nhân dân Việt Nam - người đã có nhiều đóng góp vun đắp và phát triển quan hệ hữu nghị truyền thống, đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Liên bang Nga.
Vì vậy, trong khuôn khổ chuyến thăm, lãnh đạo hai nước sẽ đánh giá kết quả hợp tác song phương trên mọi lĩnh vực, đặc biệt là việc triển khai các dự án chiến lược hiện nay trong các lĩnh vực đầu tư, dầu khí, điện hạt nhân; đề ra các phương hướng lớn để phát triển quan hệ hợp tác toàn diện sâu sắc và thực chất hơn nữa trong những năm tới; đồng thời đưa ra các dự án hợp tác mới có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của mỗi nước cũng như quan hệ hữu nghị Việt Nam-Liên bang Nga.
Hai bên cũng sẽ trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm, tập trung thảo luận tình hình hợp tác giữa Việt Nam và Liên bang Nga trong khuôn khổ các cơ chế thuộc Liên hợp quốc, sự phối hợp của hai nước tại Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) cũng như trong khuôn khổ các tổ chức do ASEAN làm nòng cốt như Diễn đàn An ninh Khu vực (ARF), Cấp cao Đông Á (EAS), Hội nghị Á-Âu (ASEM)...
Các kết quả đạt được trong khuôn khổ chuyến thăm sẽ thể hiện ý chí, quyết tâm của lãnh đạo cấp cao hai nước phát triển mạnh mẽ hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt-Nga, nâng cao chất lượng hợp tác song phương, góp phần đẩy mạnh công cuộc phát triển và hiện đại hóa ở mỗi nước. Chuyến thăm sẽ là dấu mốc hết sức quan trọng, tạo động lực mới thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ Việt Nam-Liên bang Nga tiếp tục phát triển lên tầm cao mới./.
