Một đoàn tàu chứa kho báu của phát xít Đức, đã gây xôn xao trên báo chí vào tuần trước, có thể chứa Căn phòng hổ phách huyền thoại, được vua nước Phổ tặng cho Sa hoàng Peter đại đế. Đây là tuyên bố đang gây chú ý của nhà văn, nhà báo Anh Tom Bower.
Trước đó, câu chuyện về đoàn tàu kho báu được 2 người săn lùng kho báu khơi ra. Theo giới chức Ba Lan, câu chuyện về đoàn tàu chứa kho báu, đã mất tích bí ẩn suốt 70 năm qua, dường như là có thật.
Đích thân Bộ trưởng Văn hóa Ba Lan Piotr Zuchowski, lãnh đạo cơ quan di sản quốc gia tại Bộ Văn hóa Ba Lan, nói rằng ông đã thấy hình ảnh do radar thăm dò lòng đất tổng hợp về một đoàn tàu, với chiều dài hơn 100 mét. Dữ liệu về đoàn tàu đã được một luật sư đại diện cho 2 người săn lùng kho báu đệ trình với nhà chức trách.
Các truyền thuyết ở địa phương nói rằng đoàn tàu biến mất gần lâu đài Ksiaz, nằm cách vùng Đông Nam Walbrzych khoảng hơn 3km. Đoàn tàu được cho là chứa rất nhiều vàng bạc, đá quý trị giá khoảng 385 triệu USD.
Nhưng theo ông Tom Bower, tác giả nhiều cuốn sách ăn khách về kho báu của phát xít Đức, đoàn tàu có thể còn chứa những thứ giá trị hơn vàng bạc. Trong cuộc trò chuyện với trang tin Sky News, Bower bày tỏ hy vọng rằng Căn phòng hổ phách, bị phát xít Đức cướp phá trong Thế chiến 2, có thể nằm trong đoàn tàu.
Căn phòng hổ phách được trang điểm với rất nhiều tấm hổ phách, bên cạnh các đồ trang trí bằng vàng và những tấm gương tuyệt đẹp. Một phiên bản phục dựng của căn phòng đã được thực hiện vào năm 2003. Căn phòng phục dựng này hiện đang nằm trong Cung điện Catherine Đại đế ở Tsarskoye Selo, phía Nam thành phố St. Petersburg.
Còn được gọi là Kỳ quan thứ 8 của thế giới, căn phòng là quà tặng của vua nước Phổ Friedrich Wilhelm I tặng cho Nga hoàng Peter Đại đế vào năm 1716. Nó bị phát xít Đức cướp phá vào năm 1941 và mang tới Koenigsberg, hiện là vùng Kaliningrad. Sau đó người ta mất hoàn toàn dấu vết của cung điện.
Rất nhiều tác phẩm nghệ thuật cũng bị phát xít Đức cướp phá trong thời chiến tranh ở châu Âu. Vì thế câu chuyện căn phòng hổ phách bị cướp cũng không có gì là quá đặc biệt. Nhưng theo lời Brown, nếu đoàn tàu mới được tìm thấy ở Ba Lan chứa hàng nghệ thuật, trên nó sẽ có đầy các bức tranh quý và không loại trừ khả năng có cả Căn phòng hổ phách.
Phía Ba Lan hiện đã phát tín hiệu cho thấy họ sẽ không chuyển tài sản có trên con tàu kho báu ra nước ngoài. Trong bài phát biểu trên đài phát thanh Radio Jedynka, ông Zuchowski nói rằng nếu đoàn tàu được tìm thấy, nó sẽ "thuộc về Kho bạc nhà nước".
Ngoài Nga, Nghị viện Do thái Thế giới (WJC) cũng gia nhập danh sách bên có thể tuyên bố quyền sở hữu với đoàn tàu. Tuy nhiên người ta sẽ phải thực hiện một cuộc phân tích kỹ những gì chứa trong đoàn tàu, để xem có thứ gì thuộc về các nạn nhân Do Thái hay không.
"Nếu có bất kỳ hiện vật nào bị đánh cắp từ người Do Thái, trước khi họ bị sát hại hoặc đẩy tới các trại lao động cưỡng bức, mọi biện pháp sẽ được thực hiện để trả các hiện vật này về với chủ sở hữu đích thực, hoặc hậu duệ của họ" - Giám đốc điều hành WJC Robert Singer tuyên bố.
Ông cũng nói thêm rằng nếu không thể tìm thấy hậu duệ của những người sống sót, các món vàng bạc và tài sản có giá trị nằm trên đoàn tàu sẽ được sử dụng để phục vụ lợi ích của những người Do Thái Ba Lan đã sống sót qua Thế chiến 2.
Chính quyền Ba Lan hiện đã kêu gọi dư luận không vội vã đưa ra kết luận. Theo lời ông Zuchowski, sẽ phải mất "vài tháng" trước khi người ta có thể biết rõ đoàn tàu chứa thứ gì trong nó.
Ngoài ra cũng chưa rõ ai sẽ tham gia xác định giá trị các món đồ tìm thấy trên tàu. Trang tin Sputnik dẫn lời luật sư nhân quyền của Nga là ông Mikhail Joffe, cho biết phía Nga phải được góp một đại diện tham gia hoạt động phân tích đánh giá. Ông cũng nói rằng công việc này cần có sự liên quan của các chuyên gia quốc tế.
Hiện ông Zuchowski tuyên bố rằng không cần biết đoàn tàu có chứa thứ gì, những người tìm ra nó chắc chắn sẽ được hưởng 10% giá trị của các hiện vật. Số tiền hoặc sẽ do Bộ Văn hóa Ba Lan, hoặc do chủ sở hữu các tài sản chi trả.
Tuy nhiên cũng có khả năng tin đồn về Căn phòng hổ phách khó trở thành hiện thực, do hổ phách rất dễ vỡ và cần được bảo quản trong môi trường kiểm soát nhiệt độ. Thiếu sự chăm sóc đặc biệt, các món đồ làm từ hổ phách sẽ có thể hư hỏng tới mức không thể sửa chữa được./.