Dù thị trường xe máy Việt Nam từng được cho là bão hòa cách đây mấy năm và doanh số cả năm 2019 giảm gần 4% so với năm trước, nhưng doanh nghiệp ôtô Việt vẫn lần lượt lấn sân vào thị trường mới mẻ này.
Thị trường xe máy sụt giảm được báo trước
Đánh giá về thị trường xe máy Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) Keisuke Tsuruzono cho rằng, dù được các doanh nghiệp dự báo là bước vào giai đoạn bão hòa và đã giảm sút trong năm 2019, nhưng Việt Nam là thị trường tiêu thụ xe máy lớn thứ 4 trên thế giới, sau Ấn Độ, Trung Quốc và Indonesia.
Cụ thể, trong năm 2019, chỉ tính riêng doanh số bán xe máy của 5 đơn vị thành viên VAMM (Honda, Piaggio, Suzuki, SYM và Yamaha) có tổng doanh số bán 3.254.964 xe các loại, giảm 3,87% so với năm 2018. Đây là lần đầu tiên doanh số bán xe máy tại Việt Nam giảm sau 4 năm liên tiếp có mức tăng trưởng tốt.
Đặc biệt, sự sụt giảm doanh số đã được các doanh nghiệp dự báo cách đây vài năm bởi thị trường đang bước vào giai đoạn bão hòa và chuyển dịch từ xe số sang xe tay ga. Hiện xe tay ga chiếm hơn 45% thị phần và sẽ tăng trưởng tiếp trong thời gian tới khi thu nhập bình quân đầu người tăng hơn, phủ rộng ở cả các vùng miền.
Thế nhưng, doanh số trên cũng chưa phản ánh hết toàn cảnh thị trường xe máy Việt Nam bởi còn có sự góp mặt của các thương hiệu khác như Kymco, Ducati, Kawasaki, KTM, Benelli, Harley Davidson, Triumph, Royal Enfield, Motorrad... và những đơn vị này không công bố số liệu bán hàng.
Điều đáng chú ý, trong bối cảnh các liên doanh đưa ra dự báo thị trường xe máy Việt Nam đang bước vào giai đoạn bão hòa, VinFast đã mạnh dạn đầu tư nhà máy sản xuất xe máy điện với công suất thiết kế giai đoạn 1 là 250.000 xe/năm, giai đoạn 2 là 500.000 xe/năm và có thể mở rộng tới 1 triệu xe/năm, nhằm mục tiêu trở thành cơ sở sản xuất xe máy điện hiện đại bậc nhất Đông Nam Á.
Điểm khác biệt với sản phẩm của các liên doanh vẫn sử dụng động cơ xăng, VinFast đã chọn hướng đi riêng là ra mắt sản phẩm xe máy điện thông minh, thân thiện môi trường, không xả ra khí thải, không gây tiếng ồn, ít bảo dưỡng và tiết kiệm chi phí. Việc sản xuất và sử dụng xe điện cũng đang là xu thế chung tại các nước phát triển trên thế giới như một biện pháp bảo vệ môi trường.
Đến nay, VinFast đã sản xuất thêm 3 dòng xe máy điện mới, bao gồm Ludo, Impes và Klara S - phiên bản nâng cấp thay thế cho dòng xe Klara và doanh nghiệp này đã gặt hái được thành quả đáng khích lệ. Theo VinFast, tổng đơn hàng VinFast nhận được cho các mẫu xe máy điện đến hết năm 2019 là 50.000 xe, trong đó đã sản xuất được 45.118 xe.
Thaco lấn sân thêm mảng sản xuất môtô
Cùng với doanh nghiệp nội VinFast, bên cạnh việc nhập khẩu, sản xuất lắp ráp xe ô tô, Công ty cổ phần ôtô Trường Hải (Thaco) dù chưa chính thức công bố, nhưng theo giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp do Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Quảng Nam vừa cấp, Thaco đã chính thức thành lập Công ty trách nhiệm hữu hạn Sản xuất xe Môtô Thaco – Thaco Motorcycle để gia nhập vào lĩnh vực sản xuất xe môtô Thaco.
Theo giấy chứng nhận này, Thaco Motorcycle có vốn điều lệ 10 tỷ đồng do Thaco sở hữu 100% vốn; trụ sở chính đặt tại Khu công nghiệp Chu Lai, tỉnh Quảng Nam; người đại diện là Chủ tịch Hội đồng quản trị Thaco Trần Bá Dương với chức danh là Chủ tịch Công ty.
Mặc dù Thaco chưa tiết lộ về sản phẩm sản xuất trong thời gian tới, nhưng nhiều ý kiến cho rằng, việc Thaco quyết định gia nhập thị trường xe máy thời điểm này có phần dũng cảm, bởi thị trường xe máy Việt Nam đã và đang bước vào giai đoạn bão hòa.
[Doanh số bán xe máy năm 2019 ở thị trường Việt Nam giảm gần 4%]
Tuy nhiên, với những gì đang diễn ra ở Thaco khi tiếp quản việc nhập khẩu và phân phối 3 thương hiệu BMW, Mini và BMW Motorrad tại Việt Nam từ Tập đoàn BMW của Đức đầu năm 2018, có thể Thaco sẽ lắp ráp dòng môtô phân khối lớn BMW Motorrad thay cho phân phối. Đồng thời triển khai đồng bộ các hoạt động từ nâng cấp đại lý, showroom đến dịch vụ hậu mãi với mục tiêu đưa BMW Motorrad trở thành một trong những thương hiệu xe môtô phân khối lớn được yêu thích nhất tại Việt Nam.
Còn theo Thaco, Việt Nam được đánh giá là một thị trường đầy tiềm năng và đang trên đà phát triển, theo đó nhu cầu của khách hàng về dòng môtô phân khối lớn cũng trở nên rộng và cao hơn. Với mục tiêu đón đầu xu thế, các hoạt động của Thaco là kế hoạch đã được nằm trong chiến lược phát triển trọng tâm của đơn vị.
Theo giới chuyên môn, đây được coi ngách rẽ và là thị trường còn khá tiềm năng ở Việt Nam bởi đến nay mới chỉ một vài liên doanh mới để ý tới môtô phân khối lớn này. Đặc biệt, sau khi giấy phép lái xe môtô phân khối lớn (hạng A2) được cởi trói thay vì chỉ giới hạn một số đối tượng cụ thể, các hãng môtô nổi tiếng trên thế giới như Ducatim Harley-Davidson, Kawasaki và KTM lần lượt mở đại lý phân phối ở Việt Nam.
Không nằm ngoài xu hướng đó, Honda Việt Nam hiện chiếm gần 81% thị phần xe máy, trước đây chỉ tập trung sản xuất xe số và xe tay ga cùng với ôtô, nhưng cũng đã chuyển sang phân phối dòng xe này bằng việc khai trương cửa hàng Honda môtô đầu tiên tại Việt Nam ở Thành phố Hồ Chí Minh. Tại đây, Honda Việt Nam phân phối hơn 10 dòng xe thuộc nhiều phân khúc khác nhau với giá từ 172 triệu đến 1,2 tỷ đồng, thấp hàng chục triệu đồng so với giá bán của các đại lý tư nhân. Chỉ trong tuần đầu mở bán đã có đến 160 xe, trong đó có 3 chiếc Gold Wing trị giá 1,2 tỷ đồng đã được khách hàng chọn mua.
Honda Việt Nam cho biết, sau thành công ở Thành phố Hồ Chí Minh, đơn vị sẽ mở rộng mảng kinh doanh này ở Hà Nội và một số tỉnh thành khác mà theo nhận định của Honda Việt Nam dư địa để phát triển thị trường môtô phân khối lớn còn rất lớn.
Sau động thái của Honda Việt Nam đã thúc đẩy các liên doanh khác khác hướng tới và mở rộng phân khúc này như Yamaha đã phân phối một số dòng xe, Piaggio Việt Nam đang úp mở việc đưa dòng xe này về Việt Nam... Thế nhưng, điều đáng nói là ở các liên doanh và các thương hiệu trên hiện chỉ dừng lại ở việc phân phối sản phẩm chứ chưa tổ chức sản xuất lắp ráp dòng xe này ở trong nước.
Còn theo nhận định của giới chuyên doanh, dù chưa có công bố cụ thể, song việc Thaco tham gia vào thị trường xe máy vốn đang bị thống trị bởi Honda Việt Nam hứa hẹn sẽ làm cho thị trường này sôi động hơn, người tiêu dùng thêm lựa chọn sản phẩm mới ngay ở trong nước.
Dây chuyền sản xuất của Công ty trách nhiệm hữu hạn Sản xuất linh kiện thân vỏ ôtô Thaco tại Khu kinh tế mở Chu Lai (Quảng Nam) - một trong những khu kinh tế thu hút đầu tư lớn của khu vực miền Trung. (Ảnh: Danh Lam/TTXVN)Đặc biệt, với cách làm của Thaco lâu nay với các thương hiệu ôtô thường có chương trình khuyến mãi, ưu đãi, giảm giá hàng tháng, người tiêu dùng ít nhiều đã được hưởng lợi. Do đó, khi Thaco ra mắt môtô mới sẽ tạo thêm áp lực về giá đối với các doanh nghiệp khác khi phải nhường bớt thị phần cho Thaco Motorcycle.
Dẫn chứng thuyết phục hơn, sau khi tiếp quản thương hiệu xe Đức, Thaco đã nhập khẩu lô xe BMW Motorrad đầu tiên về phân phối và công bố giá bán rẻ hơn từ 129 triệu đến 199 triệu đồng/xe so với nhà phân phối cũ.
Tương tự, ở lĩnh vực ôtô, sau khi trở nhà phân phối độc quyền thương hiệu BMW tại Việt Nam, Thaco cũng công bố bảng giá bán mới cho các mẫu xe BMW với giá rẻ hơn từ 49 triệu đến 589 triệu đồng/xe so với nhà phân phối cũ.
Lý giải việc giảm mạnh giá xe này so với nhà phân phối cũ, Thaco cho hay, Công ty mong muốn vừa cạnh tranh, vừa chinh phục thị trường cao cấp, đồng thời chia sẻ với người tiêu dùng yêu thích thương hiệu xe mà Thaco đang phân phối trên cả nước.
Đặc biệt với việc chấp nhận giảm bớt lợi nhuận để người tiêu dùng có điều kiện tiếp cận với sản phẩm mới Thaco đang áp dụng cho sản phẩm ôtô lâu nay, qua đó có thể kéo mặt bằng giá chung môtô xe máy xuống thấp và dự kiến cuộc cạnh tranh được dự báo là sẽ rất sôi động tại thị trường môtô Việt Nam tới đây. Khi đó người tiêu dùng ít nhiều sẽ hưởng lợi, thêm nhiều sự lựa chọn sản phẩm yêu thích và giá cả cũng cạnh tranh hơn./.
