Chiều 14/12, tại thủ đô Tokyo của Nhật Bản đã diễn ra Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ năm dưới sự chủ trì của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe với sự tham dự của Thủ tướng Vương quốc Campuchia, Thủ tướng Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, Tổng thống Cộng hòa Liên bang Myanmar và Phó Thủ tướng Vương quốc Thái Lan.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị.
Hội nghị tập trung rà soát những kết quả đã đạt được trong triển khai Chiến lược Tokyo 2012 và thảo luận về các nội dung hợp tác trong thời gian tới. Các nhà lãnh đạo bày tỏ hài lòng trước sự phát triển mạnh mẽ của “quan hệ đối tác vì tương lai thịnh vượng chung” giữa các nước Mekong và Nhật Bản với hàng loạt các dự án và hoạt động cụ thể trên tất cả các lĩnh vực từ phát triển cơ sở hạ tầng, tạo thuận lợi cho thương mại và đầu tư, bảo vệ môi trường cho tới đào tạo nguồn nhân lực.
Các nhà lãnh đạo tái khẳng định cam kết tăng cường kết nối khu vực, đặc biệt thông qua phát triển các hành lang kinh tế; cải thiện môi trường kinh doanh và đầu tư của khu vực, phát triển chuỗi cung ứng khu vực tối ưu và thúc đẩy hợp tác công-tư.
Hội nghị cũng nhất trí tăng cường hợp tác về y tế, đặc biệt trong lĩnh vực y tế dự phòng, sức khỏe bà mẹ và trẻ em, bệnh truyền nhiễm và ứng dụng công nghệ. Hội nghị hoan nghênh tuyên bố của Nhật Bản sẽ triển khai các chương trình hợp tác mới về giao lưu văn hóa, nghệ thuật, thể thao và giảng dạy tiếng Nhật nhằm tăng cường hơn nữa sự hiểu biết lẫn nhau giữa các nước Mekong và Nhật Bản.
Tại cuộc họp, Thủ tướng Nhật Bản cũng đã đề xuất danh sách sửa đổi 57 dự án mà phía Nhật ưu tiên hợp tác với các nước Mekong.
Hội nghị nhấn mạnh tầm quan trọng sống còn của việc quản lý và phát triển bền vững nguồn nước và các tài nguyên liên quan của sông Mekong, khẳng định ủng hộ Uỷ hội sông Mekong quốc tế đẩy nhanh các nghiên cứu về quản lý và phát triển bền vững sông Mekong, cũng như các nghiên cứu của các nước có liên quan về tác động đến môi trường và dòng chính sông Mekong.
Các nhà lãnh đạo Mekong hoan nghênh cam kết của Nhật Bản tiếp tục hỗ trợ các nước đang phát triển ứng phó biến đổi khí hậu và rủi ro thiên tai.
Hội nghị đã thông qua Tuyên bố kiểm điểm giữa kỳ Chiến lược Tokyo 2012, theo đó khẳng định quyết tâm của các bên cùng thúc đẩy hợp tác Mekong-Nhật Bản vì sự thịnh vượng, ổn định, và phát triển bền vững của khu vực Mekong.
Các bên nhất trí tổ chức Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ sáu tại Myanmar trong năm 2014.
Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tái khẳng định cam kết của Việt Nam đối với hợp tác Mekong-Nhật Bản và đánh giá cao kết quả đã đạt được trong triển khai Chiến lược Tokyo.
Về định hướng hoạt động thời gian tới, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh tầm quan trọng của tăng cường kết nối khu vực, đặc biệt là việc hoàn tất các hạ tầng và tuyến giao thông còn thiếu và đề xuất một số nội dung hợp tác cụ thể gắn kết khu vực Mekong với các nước ASEAN hải đảo và Ấn Độ Dương, cũng như kết nối của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đã khẳng định tính cấp thiết của hợp tác giữa các nước trong bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu và quản lý nguồn nước sông Mekong, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, ổn định và lâu dài của khu vực.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đề nghị các bên phối hợp chặt chẽ để nhanh chóng hoàn tất nghiên cứu của Ủy hội sông Mekong về phát triển và quản lý bền vững sông Mekong, trong đó có tác động của việc xây dựng các đập thuỷ điện trên dòng chính.
Tối 14/12, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, phu nhân và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam cùng với các vị lãnh đạo, phu nhân và các đoàn đại biểu cấp cao ASEAN sẽ tham dự tiệc chiêu đãi và biểu diễn nghệ thuật (Gala Dinner) do Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và phu nhân chủ trì.
Tiếp tục các hoạt động trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Nhật Bản, ngay sau khi tham dự Hội nghị cấp cao kỷ niệm 40 năm Quan hệ Đối thoại ASEAN-Nhật Bản và Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 5, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã tiếp ông Yuji Kuroiwa, Tỉnh trưởng tỉnh Kanagawa.
Tại cuộc tiếp, ông Kuroiwa cho biết, Kanagawa là tỉnh lớn thứ hai ở Nhật Bản với dân số 9,8 triệu người, GDP đạt trên 300 tỷ USD. Với bề dày phát triển công nghiệp và thương mại, hiện nay Kanagawa đang đi đầu trong việc phát triển công nghệ sạch, không gây ô nhiễm môi trường và sử dụng năng lượng tái tạo.
Tuy nhiên, cũng như tình hình chung của Nhật Bản, tỉnh đang đối mặt với tình trạng dân số già hóa nhanh.
Ông Kuroiwa đánh giá cao sự ổn định chính trị-xã hội, tiềm năng phát triển kinh tế của Việt Nam, bày tỏ sự quan tâm đặc biệt đối với việc tăng cường quan hệ đầu tư, thương mại, hợp tác về lao động với Việt Nam và cho biết sẽ sớm thăm Việt Nam cùng đoàn doanh nghiệp lớn của tỉnh.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, với việc quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam-Nhật Bản đang ở vào giai đoạn tốt đẹp nhất, việc tăng cường quan hệ giao lưu nhân dân, quan hệ giữa các địa phương sẽ tạo nên cơ sở bền vững cho tăng cường hợp tác vì lợi ích của cả hai bên.
Mặc dù quan hệ kinh tế-thương mại-đầu tư Việt-Nhật đang có những thành quả hết sức tốt đẹp, song tiềm năng hợp tác giữa hai bên còn rất lớn với sự bổ trợ cho nhau rất hiệu quả như về nhân lực, chuyển giao công nghệ. Những nỗ lực tích cực và năng động của các địa phương như Kanagawa đóng vai trò rất quan trọng trong việc khai thác tiềm năng đó.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hoan nghênh và đánh giá cao những sáng kiến hợp tác mà ông Kuroiwa đề xuất, khẳng định Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương Việt Nam sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi để ông Kuroiwa cùng đoàn doanh nghiệp của tỉnh Kanagawa có chuyến thăm Việt Nam thành công, đạt nhiều kết quả cụ thể, đóng góp thiết thực vào việc tăng cường quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam-Nhật Bản./.