Sáng 5/5, tại Trụ sở Chính phủ, dưới sự chủ trì của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chính phủ họp phiên thường kỳ tháng 4 năm 2023 để đánh giá tình hình kinh tế-xã hội tháng Tư và 4 tháng năm 2023; tình hình triển khai chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội; tình hình phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công; tình hình triển khai 3 Chương trình mục tiêu quốc gia và một số vấn đề quan trọng khác.
Dự phiên họp có các Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, Trần Hồng Hà; các Bộ trưởng, Thủ trưởng, lãnh đạo các bộ, cơ quang ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; đại diện các cơ quan của Đảng, Quốc hội.
Mở đầu phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh chúng ta đã đi được 1/3 chặng đường của năm 2023 - năm bản lề, có ý nghĩa rất quan trọng trong thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm.
Trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức cả bên trong và bên ngoài nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sự vào cuộc, phối hợp đồng bộ, nhịp nhàng của các cơ quan trong hệ thống chính trị, sự đồng tình, ủng hộ của doanh nghiệp và người dân, sự hợp tác, hỗ trợ của bạn bè, đối tác quốc tế, chúng ta đã đạt được những mục tiêu lớn.
Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, các cân đối lớn được bảo đảm, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy. Lạm phát có xu hướng giảm dần qua các tháng. Thu đủ chi, thu ngân sách nhà nước 4 tháng bằng 39,8% dự toán. Bốn tháng đầu năm, xuất siêu 6,35 tỷ USD. Xuất khẩu gần 3 triệu tấn gạo, an ninh năng lượng được bảo đảm.
Thị trường lao động phục hồi, cung cầu trên thị trường lao động được bảo đảm. An sinh xã hội được bảo đảm. Quốc phòng, an ninh, chủ quyền quốc gia được giữ vững; hoạt động đối ngoại, hội nhập được mở rộng và sôi động. Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh.
[Những nội dung chính của Nghị quyết hội nghị Chính phủ với địa phương]
Bên cạnh đó, nền kinh tế chịu các tác động từ bên ngoài do lạm phát trên thế giới có giảm nhưng còn ở mức cao, kinh tế thế giới chưa suy thoái nhưng tăng trưởng giảm, tình hình diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường. Trong nước, ổn định kinh tế vĩ mô còn nhiều thách thức, thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản còn tiềm ẩn nhiều khó khăn.
Thủ tướng cho rằng cần giữ vững bình tĩnh, khách quan trong đánh giá, nhận định, quyết tâm hơn, nỗ lực hơn, phản ứng nhanh hơn, hiệu quả hơn, đưa ra giải pháp phù hợp, thúc đẩy công việc những tháng tiếp theo tốt hơn nữa.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tháng Tư, bối cảnh thế giới vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; khó khăn, thách thức nhiều hơn thuận lợi. Là một nền kinh tế có độ mở lớn, tuy nhiên quy mô còn khiêm tốn và năng lực cạnh tranh quốc tế còn hạn chế, kinh tế Việt Nam tiếp tục chịu ảnh hưởng nặng nề bởi bối cảnh kinh tế thế giới, nhất là xuất nhập khẩu, công nghiệp chế biến chế tạo, thu hút đầu tư, kinh doanh bất động sản…
Trong bối cảnh đó, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương đã quyết liệt, tăng cường công tác chỉ đạo, điều hành, ứng phó linh hoạt, hiệu quả với bối cảnh diễn biến phức tạp, khó lường, tập trung đẩy mạnh tháo gỡ khó khăn, ách tắc nhằm thúc đẩy sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu, thu hút đầu tư, giải ngân đầu tư công, ổn định thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản, bảo đảm ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát, các cân đối lớn, an sinh xã hội…
Tính chung 4 tháng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tổ chức gần 600 cuộc họp, hội nghị, hoạt động đối ngoại; ban hành 16 nghị định, 75 nghị quyết, 12 quyết định quy phạm pháp luật, 480 quyết định cá biệt, 25 công điện, 11 chỉ thị, tập trung đẩy mạnh công tác hoàn thiện thể chế, chính sách, tháo gỡ vướng mắc về quy định thuộc thẩm quyền, chỉ đạo quyết liệt, sát sao từng bộ, cơ quan, địa phương sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành các quy định, hướng dẫn tạo thuận lợi hơn trong tổ chức thực hiện, xử lý các công việc thường xuyên, bảo đảm an sinh xã hội; giải quyết những vấn đề tồn đọng kéo dài; có giải pháp ứng phó, tháo gỡ kịp thời với các vấn đề mới phát sinh, thúc đẩy tăng trưởng, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, các cân đối lớn.
Bước sang tháng Tư, nhiều chính sách, giải pháp tháo gỡ khó khăn ban hành từ đầu năm đến nay bắt đầu có hiệu ứng tác động. Tháng Tư cũng là tháng bước vào giai đoạn đẩy mạnh các hoạt động dịch vụ, nhất là du lịch. Nhờ đó, đã có nhiều chuyển biến tích cực trong một số lĩnh vực như thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản, đầu tư công, khơi thông điểm nghẽn về dòng tiền trong nền kinh tế... Các tổ chức quốc tế có uy tín như IMF, WB, OECD... tiếp tục dự báo triển vọng tích cực về tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2023.
Trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, thách thức, những kết quả đạt được là tích cực, nhiều chỉ tiêu của tháng 4 đã có chuyển biến, có tín hiệu và xu hướng khả quan, đạt kết quả đáng khích lệ như: CPI tháng 4 giảm 0,34% so với tháng trước, chỉ tăng 2,81% so với cùng kỳ và có xu hướng giảm dần; khách quốc tế đến Việt Nam ước đạt 984.000 lượt người, tăng 9,9% so với tháng trước và gấp 9,7 lần cùng kỳ; cán cân thương mại duy trì xuất siêu, tháng 4 ước đạt 1,51 tỷ USD, cao hơn mức xuất siêu của tháng 3 (1,39 tỷ USD); chỉ số IIP ước tăng 3,6% so với tháng trước và tăng 0,5% so với cùng kỳ; đăng ký doanh nghiệp tháng 4 chuyển biến tích cực hơn với số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới đạt gần 16 nghìn doanh nghiệp, nhiều hơn tháng trước 12,3% về số doanh nghiệp và 6,2% về vốn…
Kết quả đạt được trong tháng Tư đã đóng góp quan trọng ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo các cân đối lớn, trong đó tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 4 tháng tăng 3,84% so với cùng kỳ, giảm dần so với quý 1 (4,18%) và 2 tháng đầu năm (4,6%).
Thị trường tiền tệ cơ bản ổn định, chủ động điều hành chính sách tiền tệ, hỗ trợ giảm mặt bằng lãi suất cho vay, ổn định tỷ giá phù hợp với diễn biến thị trường, bảo đảm an toàn, thanh khoản của hệ thống ngân hàng. Tính chung 4 tháng, thu ngân sách Nhà nước ước đạt 39% dự toán; thặng dư thương mại ước đạt 6,35 tỷ USD.
Hoạt động sản xuất, kinh doanh được duy trì, một số lĩnh vực có mức tăng khá. Các vấn đề tồn đọng như dự án thua lỗ, ngân hàng yếu kém tiếp tục được tập trung tháo gỡ; thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản đã bước đầu có chuyển biến tích cực. Tập trung làm tốt công tác an sinh xã hội, cải thiện đời sống người dân. Các lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch, thông tin tuyên truyền tiếp tục được quan tâm, đẩy mạnh. Quốc phòng an ninh được bảo đảm. Công tác đối ngoại được triển khai chủ động, tích cực, hiệu quả.
Tuy nhiên, diễn biến bất lợi, khó lường của thế giới tiếp tục ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh trong nước, nhất là sản xuất công nghiệp, xuất nhập khẩu, thu hút đầu tư… Hoạt động sản xuất, kinh doanh, sản xuất công nghiệp, xuất khẩu, đầu tư, thu hút FDI… vẫn còn gặp khó khăn. Đầu tư tư nhân trong nước và thu hút FDI chưa có dấu hiệu phục hồi.
Tăng trưởng tín dụng đến ngày 24/4 ở mức khiêm tốn. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu, xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa tháng 4 tiếp tục xu hướng giảm so với cùng kỳ năm trước. Điều hành kinh tế vĩ mô tiếp tục chịu nhiều áp lực, nhất là chính sách tài khóa, tiền tệ.
Thị trường trong nước còn nhiều dư địa nhưng chưa được khai thác hiệu quả. Rủi ro dịch bệnh, thiên tai, biến đổi khí hậu diễn biến trái quy luật, khó dự báo, an ninh kinh tế, an ninh mạng, bạo lực học đường phức tạp..., tiếp tục là những vấn đề cần quan tâm.
Đối với tình hình triển khai chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, đến nay, giải ngân các chính sách hỗ trợ đạt hơn 86.800 tỷ đồng. Tình hình phân bổ kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Nhà nước năm 2023, đã phân bổ cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương là 707.044,2 tỷ đồng, trong tổng số 711.684,4 tỷ đồng được Quốc hội quyết nghị.
Về tình hình giải ngân kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Nhà nước năm 2023, ước thanh toán đến ngày 30/4/2023 là 110.633,6 tỷ đồng, đạt 15,65% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn cùng kỳ năm 2022 (18,48%) tuy nhiên về số tuyệt đối tăng gần 15.000 tỷ đồng (khoảng 16%) so với cùng kỳ năm 2022.
Có 3 bộ, cơ quan Trung ương và 22 địa phương giải ngân trên 20% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao; 45 bộ, cơ quan Trung ương và 26 địa phương giải ngân dưới mức trung bình của cả nước.
Đối với 3 Chương trình mục tiêu Quốc gia, đến ngày 30/4/2023, có 47/48 địa phương đã giao kế hoạch vốn đầu tư phát triển, dự toán ngân sách Nhà nước năm 2023 của 3 chương trình là 21.580,1 tỷ đồng, đạt 90% kế hoạch.
Theo báo cáo của 56/63 địa phương, tổng vốn cân đối từ ngân sách địa phương bố trí thực hiện các Chương trình mục tiêu Quốc gia đến hết tháng 4 khoảng 7.644,7 tỷ đồng.../.