Sáng 20/5, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV chính thức khai mạc.
Tại phiên khai mạc kỳ họp, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn đã trình bày Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho biết từ sau Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV đến nay, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tổng hợp được 3.385 ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân cả nước thông qua các Đoàn đại biểu Quốc hội và hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, các tổ chức thành viên.
Cả hệ thống chính trị chung tay phòng, chống dịch COVID-19
Cử tri và nhân dân tin tưởng, đánh giá cao sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị, các ngành, các cấp, các địa phương trong công tác phòng, chống dịch COVID-19 vừa qua.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đã ra Lời kêu gọi; Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, liên tục, ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị thực hiện các biện pháp quyết liệt, kịp thời để phòng, chống dịch. Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ra Lời kêu gọi “Toàn dân tham gia ủng hộ phòng, chống dịch."
Đến nay, Việt Nam đã ngăn chặn, kiểm soát, đẩy lùi dịch bệnh, được lãnh đạo nhiều nước, nhiều tổ chức, các phương tiện truyền thông quốc tế đánh giá cao. Chính phủ đã kịp thời chuyển đổi trạng thái, tập trung phát triển kinh tế-xã hội, đồng thời không chủ quan trong phòng, chống dịch. Cử tri và nhân dân bày tỏ trân trọng về những nỗ lực không mệt mỏi của các lực lượng phòng, chống dịch, nhất là ngành y tế, lực lượng quân đội, công an, cán bộ ở cơ sở.
Đồng bào Việt Nam ở nước ngoài bày tỏ sự xúc động, biết ơn sự quan tâm Đảng, Nhà nước, trong lúc dịch bệnh diễn biến rất phức tạp, vẫn tổ chức đón đồng bào có nhu cầu về nước trong an toàn, chu đáo. Tuy còn nhiều khó khăn, nhưng Đảng, Nhà nước, nhân dân đã dành sự ủng hộ, chia sẻ khó khăn với một số nước bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, thể hiện trách nhiệm, tình đoàn kết hữu nghị của nhân dân Việt Nam với cộng đồng quốc tế.
Ông Trần Thanh Mẫn khẳng định, với truyền thống yêu nước nồng nàn, tình nghĩa đồng bào sâu đậm, trong lúc khó khăn, nhiều nghĩa cử cao đẹp lan tỏa trong cộng đồng như mô hình cây ATM gạo, phiên chợ nhân đạo, siêu thị không đồng, suất cơm tình nghĩa... Hình ảnh những người cao tuổi, trẻ em, các tầng lớp nhân dân tích cực ủng hộ phòng, chống dịch đã khẳng định sức mạnh to lớn của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, bản chất tốt đẹp của chế độ, củng cố vững chắc niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước. Tính đến ngày 15/5/2020, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã tổ chức tiếp nhận và đăng ký ủng hộ phòng, chống đại dịch COVID-19 với tổng số tiền và hiện vật quy ra tiền là 1.964,7 tỷ đồng.
Từ diễn đàn Quốc hội, thay mặt Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, ông Trần Thanh Mẫn gửi lời cảm ơn trân trọng tới đồng bào, cán bộ, chiến sỹ cả nước, đồng bào Việt Nam ở nước ngoài đã đồng tâm, hiệp lực, đoàn kết một lòng, tích cực ủng hộ, thực hiện phòng, chống dịch COVID-19 suốt thời gian qua.
Chủ động, linh hoạt trong điều hành để thực hiện nhiệm vụ “kép”
Trong việc thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, cử tri và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao Đảng, Nhà nước đã chủ động, linh hoạt lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ “kép” gồm vừa phòng, chống dịch bệnh, vừa duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội. Vì vậy, mặc dù chịu ảnh hưởng của tình hình thiên tai, dịch bệnh, nhưng sản xuất nông nghiệp, công nghiệp vẫn tiếp tục duy trì tăng trưởng.
Chính phủ đã gặp mặt trực tuyến, tổ chức đối thoại, khuyến khích sáng tạo của các doanh nghiệp, kịp thời ban hành các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp và người dân bị ảnh hưởng của dịch bệnh. Nhiều bộ, ngành đã kịp thời ban hành, điều chỉnh các quy định về thuế, tài chính, tín dụng, bảo hiểm xã hội… trong các ngành nghề, lĩnh vực nhằm hỗ trợ, giảm bớt khó khăn cho tổ chức, cá nhân bị ảnh hưởng của dịch bệnh. Trước nhiều khó khăn, thách thức, nhiều tập đoàn, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh đã tận dụng cơ hội, “biến nguy thành cơ” với nhiều sáng kiến để thích ứng với tình hình, tiếp tục duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh và việc làm cho người lao động.
Đặc biệt, cử tri và nhân dân thể hiện sự tin tưởng, phấn khởi khi gói hỗ trợ 62.000 tỷ đồng bước đầu triển khai đến các hộ nghèo, gia đình chính sách, người có công, lao động mất việc làm, gặp khó khăn, không đảm bảo mức sống tối thiểu, góp phần ổn định đời sống người dân. Bên cạnh đó, hộ kinh doanh, doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính mong muốn các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh hơn nữa tiến độ giải quyết thủ tục giải ngân, tạo điều kiện để doanh nghiệp sớm tiếp cận với gói hỗ trợ để phục hồi, ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh. Đồng thời, cử tri và nhân dân mong muốn việc thực hiện hỗ trợ phải đảm bảo công khai, minh bạch, hiệu quả, đúng đối tượng, đúng chính sách, có sự giám sát chặt chẽ để tránh trục lợi chính sách, chống lãng phí.
Tuy nhiên, cử tri và nhân dân cũng bày tỏ lo lắng trước những khó khăn, thách thức của đất nước chưa từng có trong nhiều năm qua, dịch bệnh ảnh hưởng sâu rộng đến mọi lĩnh vực của đời sống, kinh tế-xã hội như tình trạng mất việc làm, thiếu việc làm; nhiều doanh nghiệp phải giải thể, tạm ngưng hoạt động; tình trạng thiếu nguyên liệu, vật tư nhập khẩu đầu vào phục vụ sản xuất; sản phẩm hàng hóa có lúc, có nơi bị ứ đọng...
[Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV: Động lực cho đất nước vượt khó khăn]
Người dân và doanh nghiệp đề nghị Nhà nước cần có giải pháp để tăng cường phát triển ngành công nghiệp phụ trợ trong nước, chủ động tìm kiếm thị trường thay thế, giảm bớt sự phụ thuộc nguồn cung nguyên liệu; đẩy mạnh hình thành, phát triển các chuỗi cung ứng hàng hóa, đa dạng hóa thị trường xuất nhập khẩu, khai thác hiệu quả các thị trường mới là đối tác của Hiệp định Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA).
Cần xử lý nghiêm các hành vi trục lợi trong công tác phòng, chống dịch COVID-19
Theo báo cáo do Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trình bày, cử tri và nhân dân bày tỏ ghi nhận nỗ lực, cố gắng của ngành giáo dục và y tế trong thời gian qua. Đa số ý kiến đồng tình, ủng hộ chủ trương của Bộ Giáo dục và Đào tạo và các địa phương cho học sinh, sinh viên nghỉ học để phòng, chống dịch, triển khai dạy học qua Internet, trên truyền hình, tăng cường mối liên hệ giữa gia đình và nhà trường trong việc tổ chức, hỗ trợ học sinh, sinh viên học tập.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã kịp thời điều chỉnh khung thời gian năm học, ban hành bộ tiêu chí đánh giá mức độ an toàn phòng, chống dịch COVID-19 đảm bảo an toàn cho học sinh khi quay lại trường; chủ động xây dựng phương án thi tốt nghiệp trung học phổ thông và phương thức tuyển sinh vào các trường đại học, cao đẳng năm 2020.
Song nhiều cử tri băn khoăn về hiệu quả của việc giảng dạy trực tuyến, nhất là ở miền núi, vùng sâu, vùng xa, những nơi điều kiện kinh tế khó khăn; nhiều phụ huynh lo lắng việc học sinh, sinh viên nghỉ học dài ngày ảnh hưởng đến chương trình, nội dung kiến thức học tập và kết quả năm học 2020-2021.
Ông Trần Thanh Mẫn khẳng định, những cố gắng của ngành y tế trong thực hiện công tác phòng, chống dịch COVID-19 thời gian qua được cử tri, nhân dân đánh giá rất cao. Ngành y tế đã xuất hiện nhiều tấm gương tận tâm hết mình, không quản ngại vất vả, hiểm nguy, xông pha trên tuyến đầu chống dịch, để lại ấn tượng đẹp trong nhân dân.
Tuy nhiên, cử tri và nhân dân bất bình, lên án cán bộ ở một số địa phương lợi dụng việc đấu thầu, mua sắm thiết bị y tế để trục lợi, gây thiệt hại tài sản của Nhà nước như vụ việc một số cán bộ của Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội cấu kết với các đơn vị liên quan nâng khống giá trị gói thầu mua sắm máy xét nghiệm COVID-19, một số vụ việc mua sắm thiết bị y tế có dấu hiệu vi phạm tại các địa phương như Quảng Ninh, Ninh Bình, Quảng Nam, Thái Bình. Cử tri và nhân dân đề nghị các cơ quan chức năng khẩn trương làm rõ trách nhiệm của những cán bộ có liên quan, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.
Thực hiện đồng bộ các giải pháp giảm thiểu thiệt hại do thiên tai
Trong vấn đề quản lý đất đai, môi trường và biến đổi khí hậu, cử tri và nhân dân đánh giá, Bộ Tài nguyên và Môi trường, các địa phương đã rà soát, xử lý những trường hợp sử dụng đất không đúng quy định, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý đất đai. Bên cạnh những mặt tích cực, vẫn còn một số hạn chế như việc giải quyết thủ tục hành chính về đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chưa có chuyển biến rõ nét. Hoạt động xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai và cập nhật, chỉnh lý biến động đất đai chậm, chưa đồng bộ. Việc bồi thường, hỗ trợ người dân bị thu hồi đất ở một số nơi còn bất cập. Một số vụ việc khiếu kiện phức tạp liên quan đến đất đai chưa được xem xét, giải quyết kịp thời, gây bức xúc trong nhân dân...
Thời gian qua, công tác bảo vệ môi trường tiếp tục được Chính phủ, các cấp, các ngành và nhân dân quan tâm, ủng hộ. Bộ Tài nguyên và Môi trường, các địa phương đã quan tâm kiểm soát, xử lý các hành vi xả thải ra môi trường. Tuy nhiên, tình trạng xả thải chưa qua xử lý vẫn diễn ra ở nhiều đô thị, làng nghề, cơ sở sản xuất, kinh doanh. Lượng rác thải sinh hoạt, nhất là rác thải nhựa trong các khu dân cư còn nhiều. Việc thu gom, xử lý rác, chất thải rắn còn nhiều khó khăn, bất cập. Việc xả thải, đổ trộm chất thải, hóa chất độc hại gây ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt xảy ra ở nhiều nơi, như vụ đổ trộm hóa chất xuống sông Hồng trên địa bàn huyện Thanh Trì (thành phố Hà Nội) trong tháng 3/2020, vụ "đầu độc" sông Hồng bởi nước thải làng nghề dệt nhuộm tại huyện Lý Nhân (tỉnh Hà Nam)...
Cử tri và nhân dân đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ, ngành liên quan, chính quyền các địa phương thực hiện nghiêm túc hơn nữa trách nhiệm quản lý về môi trường; tăng cường công tác thanh, kiểm tra để phát hiện và xử lý nghiêm các vi phạm về môi trường, thực hiện công khai rộng rãi kết quả để nhân dân biết và giám sát.
Ngoài ra, cử tri đánh giá cao việc Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt các bộ, cơ quan chức năng và chính quyền các địa phương xử lý nghiêm tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép và chặt phá rừng. Tuy nhiên, cử tri và nhân dân lo lắng trước tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép, không phép và chặt phá rừng vẫn tiếp tục diễn ra nghiêm trọng ở một số nơi.
Hoạt động khai thác cát, sỏi trái phép vẫn đang từng ngày diễn ra nhức nhối trên nhiều đoạn của sông Hồng thuộc nhiều tỉnh, thành, khu vực sông Lô thuộc tỉnh Phú Thọ, khu vực sông Lam thuộc tỉnh Nghệ An, trên các nhánh thuộc hệ thống sông Vu Gia-Thu Bồn thuộc tỉnh Quảng Nam… Một số vụ việc phá rừng tự nhiên, rừng phòng hộ với khối lượng lớn trên địa bàn thuộc các tỉnh Thanh Hóa, Đắk Nông, Đắk Lắk, Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đồng...
Đây chính là một trong những nguyên nhân chính gây ra sạt lở, lũ lụt, hạn hán, làm cạn kiệt nguồn tài nguyên, khoáng sản, ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh và cuộc sống người dân. Từ những thực trạng đó, cử tri và nhân dân đề nghị Chính phủ quyết liệt chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường, chính quyền các địa phương có giải pháp hữu hiệu để kịp thời ngăn chặn, phát hiện, xử lý nghiêm các vi phạm; xây dựng cơ chế, chế tài rõ ràng về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương còn để xảy ra tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép và chặt phá rừng, làm rõ những dấu hiệu làm ngơ, bao che cho các hành vi vi phạm.
Song song với những khó khăn của dịch bệnh, người dân còn phải đối mặt với tình trạng sạt lở bờ sông, hạn hán, xâm nhập mặn diễn ra khốc liệt, chưa từng có trong lịch sử ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Một số tỉnh như Bến Tre, Kiên Giang, Tiền Giang, Cà Mau và Long An đã phải ban bố tình trạng khẩn cấp thiên tai. Hạn hán, xâm nhập mặn đã gây thiếu nước sinh hoạt, thiếu nước phục vụ sản xuất, chăn nuôi, trồng trọt, ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân. Bên cạnh đó, dông lốc, mưa đá ở các tỉnh miền núi phía Bắc làm thiệt hại hoa màu, sập, trôi nhà cửa, ảnh hưởng lớn đến đời sống của người dân.
Cử tri và nhân dân mong muốn, kiến nghị Nhà nước tiếp tục thực hiện các giải pháp căn cơ, đồng bộ để giảm thiểu thiệt hại, ổn định sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân; tăng cường công tác dự báo, cảnh báo hạn hán, xâm nhập mặn, ứng phó kịp thời với biến đổi khí hậu, ưu tiên, bố trí nguồn lực đầu tư vào hệ thống thủy lợi, đê điều, phòng chống thiên tai; có phương án dự trữ, cấp nước cho sản xuất nông nghiệp và dân sinh khi xâm nhập mặn lên cao, đảm bảo sinh kế bền vững cho nhân dân./.