Hội nghị Thượng đỉnh kinh doanh Việt Nam 2017 (Vietnam Business Summit 2017) lần đầu được tổ chức tại Tuần lễ Cấp cao APEC 2017 với sự tham gia của Lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, đại diện các tổ chức quốc tế, các học giả và đông đảo doanh nghiệp uy tín hàng đầu Khu vực châu Á-Thái Bình Dương và quốc tế.
Tại đây, đại diện một số tổ chức quốc tế đã tập trung đánh giá về môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh quốc gia của Việt Nam.
Cơ hội cho những dự án khổng lồ
Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Vũ Tiến Lộc cho biết, với vị trí địa-kinh tế thuận lợi, nơi giao thoa của các nền kinh tế trong khu vực Đông Nam Á và Đông Bắc Á, với nguồn nhân lực trẻ, dồi dào, với một nền kinh tế đang tăng trưởng với tốc độ cao, với một chính phủ kiến tạo, quyết tâm đổi mới và thúc đẩy hội nhập..., những cơ hội kinh doanh đầu tư của Việt Nam đang được khơi dậy.
Ông Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh là một nền kinh tế đi sau, tiềm năng về tài chính và công nghệ của nền kinh tế Việt Nam còn thấp, các doanh nghiệp Việt Nam nhìn chung mới được hình thành và phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây, kiến thức và kinh nghiệm chưa nhiều, mô hình kinh doanh, trình độ quản trị, đặc biệt trong khu vực doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa, còn chưa đạt tới được những chuẩn mực tiên tiến nhất.
Vì vậy, tại diễn đàn này, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam hy vọng các đại biểu quốc tế, các doanh nghiệp hàng đầu của thế giới sẽ chia sẻ những giải pháp và khuyến nghị cho môi trường thể chế và mô hình kinh doanh tại Việt Nam. Đặc biệt là trong những lĩnh vực mà Việt Nam đang thử nghiệm như nông nghiệp thông minh, đặc khu kinh tế, nền kinh tế số, khởi nghiệp đổi mới và sáng tạo...
Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam bày tỏ hy vọng, Hội nghị Thượng đỉnh kinh doanh Việt Nam lần này là cơ hội chắp nối cho các địa phương và doanh nghiệp Việt Nam với những đối tác tiềm năng từ các nền kinh tế APEC và thế giới. “Khi những người khổng lồ của thế giới đã đến đây, nghĩa là chúng ta cũng có cơ hội cho những dự án khổng lồ,” ông Vũ Tiến Lộc nói.
Nâng cao trình độ năng lực cho giới trẻ
Chúc mừng Việt Nam đã cải thiện được năng lực cạnh tranh, Giám đốc điều hành Diễn đàn Kinh tế thế giới Philipp Rosler cho biết Báo cáo Năng lực cạnh tranh toàn cầu 2017-2018 do Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) vừa công bố chứng kiến bước nhảy vọt của hai quốc gia Đông Nam Á là Việt Nam và Indonesia. Cụ thể, Việt Nam nhảy lên hạng 55, tăng 5 bậc so với năm 2016 và 20 bậc so với cách đây 5 năm. Việt Nam được đánh giá có những cải thiện đáng chú ý trong mức độ sẵn sàng về công nghệ, tính hiệu quả của thị trường lao động.
Ông Philipp Rosler cho biết để đánh giá về năng lực cạnh tranh chính xác, Diễn đàn Kinh tế thế giới đã xác định bởi một loạt các chỉ số. Trước hết là vai trò của khu vực công đảm bảo đấu tranh chống tham nhũng, khuôn khổ pháp lý phù hợp cho y tế, kinh doanh, an ninh, sự cạnh tranh. Trách nhiệm của khu vực công là tạo ra khung pháp lý đúng đắn.
[APEC 2017: Giới chuyên gia nhấn mạnh giá trị của tự do thương mại]
Sau khi có khung khổ pháp lý đúng đắn thì trách nhiệm của doanh nghiệp phải “đem lại sức sống cho khung pháp lý này,” tạo việc làm, tạo lợi nhuận, giảm thua lỗ. Thành tích trong 5 năm qua cho thấy được sự hợp tác tuyệt vời ở Việt Nam giữa khu vực công và tư. Đó là phương cách đúng đắn để nâng cao năng lực cạnh tranh trong tương lai.
Giám đốc điều hành Diễn đàn Kinh tế thế giới Philipp Rosler cho rằng tài sản lớn nhất của Việt Nam không phải dầu khí, không phải cơ sở hạ tầng, không phải công nghệ mà là người dân, nhất là giới trẻ. Nâng cao trình độ năng lực cho giới trẻ chính là biện pháp tốt nhất nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam. Đây là trách nhiệm của cả khu vực công và tư. Việt Nam có thể thu hút nhiều nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài và cần tiếp tục hợp tác trong tương lai.
Đảm bảo phát triển bền vững và bao trùm
Nhấn mạnh đến những thành tựu phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam thời gian qua, bà Victoria Kwa Kwa, Phó Chủ tịch Ngân hàng Thế giới (WB) phụ trách khu vực Đông Á-Thái Bình Dương cho biết trong khoảng thời gian từ năm 1986 đến những năm 1990, Việt Nam là một trong những nước nghèo nhất trên thế giới do ảnh hưởng của chiến tranh. Nhưng sau đó, Việt Nam đã trở thành một hình mẫu nổi bật về phát triển thành công trên thế giới, với GDP vào khoảng 5,6%/năm trong giai đoạn 1990-2016.
Sự phát triển của Việt Nam không những về tốc độ phát triển nhanh mà còn về tính bao trùm. Sau khi tiến hành mở cửa, phát triển kinh tế theo hướng kinh tế thị trường, nền kinh tế Việt Nam đã đạt được sự phát triển hết sức ấn tượng. Và ngày nay Việt Nam là một trong những nước có nền kinh tế mở với dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào khoảng hơn 16 tỷ USD/năm, với nền nông nghiệp xuất khẩu công nghệ cao.
Chỉ ra những thách thức mà Việt Nam phải đối mặt vì phải duy trì phát triển liên tục ở mức cao, bà Victoria Kwa Kwa cho rằng Việt Nam cần phải duy trì mức phát triển 6,5% trong thời gian dài. Phát triển sản xuất của Việt Nam hiện vẫn còn ở mức thấp và chịu tác động của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Số liệu cho thấy đóng góp của ngành sản xuất đối với nền kinh tế hiện đang ở mức thấp so với vài năm gần đây, có nhiều nguyên nhân trong đó có nguyên nhân hiện Việt Nam có hơn 45% lực lượng lao động làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp với năng suất thấp.
Một khó khăn khác mà nền kinh tế Việt Nam đang đối mặt đó là dân số đang già hóa nhanh chóng, ảnh hưởng rất lớn đến lực lượng lao động. Một thách thức trong nước nữa là Việt Nam cũng như các nước khác trên thế giới sẽ phải đối mặt với những thay đổi, phát triển nhanh chóng về kỹ thuật như nhiều loại công nghệ mới như công nghệ robot, in 3D... Khi đó, ngày càng nhiều robot sẽ được sử dụng trong lĩnh vực sản xuất và công nghệ này sẽ ngày càng phát triển nhanh chóng, trở thành xu hướng của ngành sản xuất.
Những công việc đòi hỏi kỹ thuật thấp cũng sẽ có nguy cơ bị tự động hóa đe dọa. Để đối phó với những thách thức này, Việt Nam cần tập trung nhiều hơn cho đào tạo, đầu tư phát triển các ngành nghề kỹ thuật cao, chú trọng sáng tạo. Đặc biệt, Việt Nam cần tập trung vào năng lực cạnh tranh và năng suất của nền kinh tế, cần nâng cao giá trị sản phẩm sản xuất, đảm bảo phát triển bền vững và bao trùm.
Cũng nhân dịp này, đại diện một số tập đoàn có những trao đổi về chính sách hỗ trợ doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa phát triển; cần thực hiện những biện pháp tiếp tục cải thiện chỉ số cạnh tranh./.