Ngày 14/10, Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc, đã thay mặt các nước ASEAN phát biển tại Phiên thảo luận về chủ đề vũ khí hạt nhân tại Ủy ban Giải trừ quân bị và An ninh quốc tế (Ủy ban 1) của Đại hội đồng Liên hợp quốc.
Tham dự phiên họp có bà Izumi Nakamitsu, Phó Tổng Thư ký, Đại diện cao cấp của Tổng Thư ký Liên hợp quốc về Giải trừ quân bị, đông đảo đại sứ, đại diện các nước thành viên Liên hợp quốc.
Thay mặt ASEAN, Đại sứ Việt Nam nhấn mạnh khóa họp năm nay diễn ra trong bối cảnh môi trường an ninh quốc tế nhiều thách thức, bày tỏ quan ngại về hậu quả thảm khốc của vũ khí hạt nhân và khẳng định ASEAN ủng hộ các nỗ lực quốc tế nhằm hướng tới thế giới phi vũ khí hạt nhân.
Đại sứ Đặng Hoàng Giang khẳng định ASEAN tiếp tục coi trọng chủ nghĩa đa phương trong lĩnh vực giải trừ và chống phổ biến vũ khí hạt nhân, trong đó có vai trò trung tâm của Hiệp ước Cấm phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) trong cơ chế toàn cầu về giải trừ quân bị, chống phổ biến và sử dụng hạt nhân vì mục đích hòa bình.
ASEAN hoan nghênh việc tổ chức Hội nghị Kiểm điểm NPT lần thứ 10, song lấy làm tiếc về việc hai hội nghị kiểm điểm lần thứ 9 và lần 10 đều không đồng thuận thông qua được văn kiện cuối cùng.
[Việt Nam kêu gọi chấm dứt xung đột, khôi phục hòa bình tại Ukraine]
ASEAN kêu gọi các nước tiếp tục ký, phê chuẩn để Hiệp ước Cấm thử hạt nhân (CTBT) sớm có hiệu lực. Bên cạnh đó, ASEAN ghi nhận Hội nghị lần thứ nhất các nước thành viên Hiệp ước Cấm vũ khí hạt nhân (TPNW) tổ chức thành công, thông qua Tuyên bố và Chương trình hành động để thực hiện hiệp ước.
Trưởng Phái đoàn Việt Nam cũng nhấn mạnh việc các nước ASEAN đề cao tầm quan trọng các khu vực phi vũ khí hạt nhân và ủng hộ các nỗ lực đóng góp của các khu vực phi vũ khí hạt nhân đối với cơ chế chống phổ biến và giải trừ quân bị, nhấn mạnh các nước sở hữu vũ khí hạt nhân cần cam kết không đe dọa và sử dụng vũ khí hạt nhân chống lại các nước nằm trong các khu vực này.
Đại sứ Đặng Hoàng Giang tái khẳng định ASEAN cam kết nỗ lực thúc đẩy khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân và vừa qua đã thông qua chương trình hành động 2023-2027 nhằm mục tiêu này.
Các nước ASEAN cũng nhấn mạnh hợp tác của ASEAN với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) về sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình, trong đó có những hoạt động hợp tác cụ thể thời gian qua.
Đại sứ nhấn mạnh cam kết của ASEAN đối với công việc của Ủy ban 1 nhằm mục tiêu loại bỏ hoàn toàn loại vũ khí này.
Ủy ban Giải trừ quân bị và An ninh quốc tế, còn gọi là Uỷ ban 1, là một trong sáu ủy ban chính của Đại hội đồng Liên hợp quốc có chức năng xem xét, thảo luận về giải trừ quân bị, các mối đe dọa và thách thức đối với hoà bình và an ninh quốc tế, từ đó đề ra giải pháp phù hợp.
Kỳ họp lần này của ủy ban bắt đầu từ ngày 10/10 và dự kiến kéo dài đến đầu tháng 11 tới./.