Ngày 2/12, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã họp thảo luận về hoạt động của Phái bộ Liên hợp quốc Điều tra thúc đẩy truy cứu tội ác của Da'esh/ISIL tại Iraq (gọi tắt là UNITAD) trong 6 tháng vừa qua.
Tại đây, Việt Nam bày tỏ mong muốn UNITAD sẽ sớm hoàn tất điều tra về vấn đề này tại Iraq.
Theo phóng viên TTXVN tại Liên hợp quốc, báo cáo trước Hội đồng Bảo an, ông Christian Ritscher, Cố vấn đặc biệt của Tổng Thư ký Liên hợp quốc kiêm Trưởng Phái bộ UNITAD cho biết trong thời gian qua, UNITAD đã đạt được những bước tiến quan trọng trong công tác điều tra các tội ác mà lực lượng khủng bố "Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant" (ISIL) đã gây ra tại Iraq.
UNITAD đã đạt được tiến bộ đáng kể trong cuộc điều tra tội ác của ISIL đối với người Hồi giáo Shia bị giam giữ tại nhà tù Badush vào năm 2014, làm ít nhất 600 người chết.
Ngoài ra, kết quả điều tra cũng tìm được bằng chứng rõ ràng cho thấy ISIL từng sử dụng vũ khí hóa học tại một số địa điểm trong các năm 2014 và năm 2016.
Các nước thành viên Hội đồng Bảo an ghi nhận nỗ lực và hiệu quả hoạt động của UNITAD, nhất là trong điều kiện hết sức khó khăn do tác động của dịch COVID-19 và tình hình an ninh phức tạp tại Iraq.
[Hội đồng Bảo an: Việt Nam lên án hành vi sử dụng vũ khí hóa học]
Đa số các nước đều rất quan tâm đến công tác điều tra về việc ISIL sử dụng vũ khí hó học tại Iraq. Các nước đánh giá cao sự hợp tác của chính phủ và các cấp chính quyền địa phương Iraq với UNITAD.
Nhiều phát biểu cam kết tiếp tục hỗ trợ UNITAD thực hiện nhiệm vụ hiệu quả trên cơ sở các nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an, phù hợp với luật pháp quốc tế và luật pháp của Iraq.
Một số nước thành viên đề nghị UNITAD chú trọng đến việc bảo đảm tôn trọng chủ quyền của Iraq trong các hoạt động điều tra và trừng phạt các cá nhân bị kết án.
Phát biểu tại phiên họp, Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc hoan nghênh các kết quả UNITAD đã đạt được trong hoạt động điều tra, thu thập chứng cứ trong thời gian qua cho dù gặp rất nhiều khó khăn do đại dịch COVID-19.
Đại sứ đánh giá cao hiệu quả hoạt động của UNITAD với việc sử dụng các công nghệ tiên tiến trong công tác điều tra cũng như các nỗ lực tranh thủ sự tham gia của chính quyền địa phương và người dân.
Đại sứ nhắc lại lập trường của Việt Nam ủng hộ các nỗ lực chống phổ biến vũ khí hủy diệt, lên án mạnh mẽ việc sử dụng vũ khí hóa học của bất kỳ ai, ở bất kỳ đâu và trong bất kỳ hoàn cảnh nào, mong muốn UNITAD sẽ sớm hoàn tất điều tra về vấn đề này tại Iraq.
Đại sứ đề nghị UNITAD tăng cường hợp tác với Chính phủ Iraq, chính quyền khu vực và địa phương và lãnh đạo tôn giáo, áp dụng tất cả các quy trình và biện pháp bảo vệ nạn nhân và nhân chứng, tiếp tục hỗ trợ xây dựng pháp luật để thiết lập cơ sở pháp lý cho việc truy cứu trách nhiệm thành viên ISIL tại Iraq.
Bên cạnh đó, Việt Nam kêu gọi cộng đồng quốc tế tăng cường hỗ trợ UNITAD thực hiện nhiệm vụ của mình phù hợp với luật pháp quốc tế, các nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an và các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc, trong đó có tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, độc lập và thống nhất của Iraq.
UNITAD được thành lập theo nghị quyết 2379 ngày 21/9/2017 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và chính thức đi vào hoạt động từ giữa tháng 8/2018 với nhiệm vụ trọng tâm là thu thập, bảo vệ, lưu giữ chứng cứ nhằm hỗ trợ Iraq truy cứu, trừng phạt các tội ác do Da'esh-ISIL gây ra tại Iraq.
UNITAD hiện có khoảng 130 thành viên gồm chuyên gia, điều tra viên, nhân viên an ninh và nhân viên hỗ trợ./.