Các diễn giả tại cuộc hội thảo. (Ảnh: Kim Chung/TTXVN)Tối 18/9, một cuộc hội thảo cấp cao về Hiệp định tự do thương mại giữa Liên minh châu Âu và Việt Nam (EVFTA) đã diễn ra tại Brussels, Vương quốc Bỉ, với sự tham dự của gần một trăm chuyên gia, doanh nghiệp, đại diện của các tổ chức châu Âu và Việt Nam.
Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh đã truyền đạt một thông điệp quan trọng, đó là trong bối cảnh thương mại quốc tế đang phải đối mặt với nhiều trắc trở không thể đoán định thì Việt Nam vẫn quyết tâm xây dựng môi trường thương mại, đầu tư mở và hoan nghênh tất cả các nhà đầu tư, các doanh nhân châu Âu đến Việt Nam làm ăn kinh doanh.
Tại hội thảo, các diễn giả đã giới thiệu sâu về nội dung Hiệp định cùng những lợi ích mà nó có thể mang lại cho các doanh nghiệp châu Âu trong các lĩnh vực từ hàng hóa, dịch vụ, thương mại, đầu tư, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, mua sắm công đến thương mại điện tử.
Ông Peter Berz, phụ trách quan hệ thương mại giữa EU với các nước Đông Nam Á thuộc Ủy ban châu Âu, đánh giá Hiệp định bảo hộ đầu tư và Hiệp định thương mại mới giữa Việt Nam và EU, một khi được ký kết và đi vào thực thi, sẽ trở thành hình mẫu cho các hiệp định tự do thương mại giữa Việt Nam và các đối tác khác trong tương lai.
Đại sứ Việt Nam tại Vương Quốc Bỉ, Trưởng phái đoàn Việt Nam tại EU, Vũ Anh Quang cho rằng Việt Nam và EU có chung quan điểm về chủ nghĩa đa phương trong duy trì quan hệ cũng như luật pháp quốc tế. Ông tin tưởng EVFTA sẽ tạo lập khung khuôn khổ pháp lý cho thương mại tự do giữa Việt Nam và EU, đồng thời cũng trở thành một bộ phận của Hiệp định hợp tác và đối tác toàn diện Việt Nam-EU (PCA).
Giám đốc điều hành Viện nghiên cứu của châu Âu về châu Á (EIAS) Axel Goethals nhận định EVFTA là một hiệp định thương mại tự do thế hệ mới với tính sáng tạo và đổi mới. Với việc loại bỏ tới 99% các sắc thuế, Hội đồng châu âu dự báo Hiệp định có thể giúp tăng 1/3 lượng xuất khẩu vào EU cùng mức 15% tăng trưởng GDP cho Việt Nam.
Hiệp định cũng sẽ mở cửa thị trường dịch vụ, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ của EU trong nhiều lĩnh vực như thực phẩm, đồ uống hay các sản phẩm nông nghiệp có chỉ dẫn địa lý và mở ra một chương mới về trao đổi thương mại giữa hai bên.
Đa số các diễn giả mong muốn Hiệp định sớm được ký kết, phê chuẩn và thực thi. Cả hai bên đều đang hết sức cố gắng và quyết tâm khẩn trương hoàn tất việc dịch thuật hiệp định sang các ngôn ngữ của EU cũng như tiếng Việt và sau đó sẽ tổ chức ký kết sớm.
[Thủ tướng: Tạo thuận lợi để ký kết Hiệp định EVFTA vào cuối năm nay]
Về phần mình, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh nhấn mạnh chính phủ Việt Nam đang chuẩn bị cho kế hoạch thực thi EVFTA và sẵn sàng đồng hành cùng EU trên con đường tự do hóa thương mại vì lợi ích chung, đồng thời khẳng định EU là đối tác lớn và tin cậy của Việt Nam.
Thứ trưởng Bộ Công thương Trần Quốc Khánh phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: Kim Chung/TTXVN)Về triển vọng ký kết hiệp định, ông Peter Berz nhận định có thể phát sinh những câu hỏi từ một số nước trong quá trình phê chuẩn như tại sao là Việt Nam, hiệp định có quá khó để thực hiện hay có phù hợp với tham vọng châu Âu về thương mại, môi trường, tiêu chuẩn lao động hay không. Ông tự tin cho rằng thỏa thuận đang được trình sẽ làm hài lòng tất cả các nước EU.
Cuối năm 2015 Việt Nam và EU đã kết thúc đàm phán và chuyển sang giai đoạn rà soát pháp lý để tiến tới ký kết EVFTA. Tuy nhiên, tại EU đã phát sinh vấn đề về pháp lý lớn liên quan tới thẩm quyền phê chuẩn các hiệp định thương mại buộc phải đưa ra xin ý kiến Tòa công lý châu Âu.
Đến tháng 9/2017, EU mới đưa ra một định dạng mới cho Hiệp định sẽ ký kết với Việt Nam, cụ thể phía bạn đề xuất tách thành hai hiệp định độc lập, một Hiệp định chuyên về đầu tư và bảo hộ đầu tư, còn lại được gọi là Hiệp định thương mại tự do. Đến tháng 4/2018, về cơ bản hai bên đã tách thành công hai hiệp định này. Công việc rà soát pháp lý đã kết thúc.
Hai bên đang ở giai đoạn dịch thuật các hiệp định ra 27 thứ tiếng của EU và tiếng Việt với mục tiêu sẽ hoàn thành trong thời gian sớm nhất để Ủy ban châu Âu trình Hội đồng châu Âu xin ủy nhiệm ký kết. Sau đó Hiệp định thương mại tự do sẽ được trình lên Nghị viện châu Âu (EP) để bỏ phiếu phê chuẩn trong khi Hiệp định bảo hộ đầu tư sẽ phải vừa trình EP vừa trình Quốc hội các nước thành viên EU bỏ phiếu phê chuẩn.
Trước đó cùng ngày, Đại diện Bộ Công Thương đã tham dự một cuộc họp báo nhằm thông tin những lợi ích mà EVFTA mang lại cho các doanh nghiệp của EU và Việt Nam.
Ông Lương Hoàng Thái, Vụ trưởng vụ chính sách đa biên, đã giới thiệu về những ưu việt của Hiệp định, quá trình thay đổi kết cấu Hiệp định từ khi hoàn tất đàm phán đến nay, đồng thời nêu ra những lĩnh vực mà doanh nghiệp EU được hưởng lợi như dược phẩm, ôtô...
Về phần mình, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh khẳng định với báo chí rằng nhờ Hiệp định này Việt Nam sẽ có nền tảng pháp lý chắc chắn hơn so với các nước châu Á khác trong khu vực và nhấn mạnh Việt Nam sẵn sàng cải thiện chính sách pháp luật để gần hơn với quy chuẩn quốc tế./.
