Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ngày 28/4 đã tiến hành họp trực tuyến về tình hình Abyei, khu vực có tranh chấp giữa Sudan và Nam Sudan cũng như hoạt động của Lực lượng An ninh Lâm thời của Liên hợp quốc tại đây (UNISFA).
Theo phóng viên TTXVN thường trú tại New York, Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc về các vấn đề gìn giữ hòa bình, ông Jean-Pierre Lacroix cho biết Sudan và Nam Sudan đã có nhiều tiến triển tích cực về tình hình an ninh, chính trị thời gian qua, song hai bên chưa đạt được nhiều kết quả thực chất trong giải quyết vấn đề Abyei.
Ông Lacroix nhấn mạnh nỗ lực của UNISFA trong bảo vệ thường dân và hỗ trợ Cơ chế Hỗn hợp về Kiểm chứng và Giám sát Biên giới (JBVMM) tại Abyei đã đạt được một số tiến triển theo Nghị quyết 2497 của HĐBA, đồng thời bày tỏ lo ngại về tình hình an ninh còn mong manh tại Abyei, đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch COVID-19 và sự gia tăng bạo lực giữa các cộng đồng.
Đặc phái viên của Tổng Thư ký Liên hợp quốc về khu vực Sừng Châu Phi, ông Parfait Onanga-Anyanga cũng đã thông tin về các nỗ lực của UNISFA, Liên minh Châu Phi (AU) và Tổ chức liên chính phủ về phát triển (IGAD) trong thúc đẩy Sudan và Nam Sudan về những vấn đề còn tồn đọng trong quan hệ hai nước, đặc biệt là vấn đề Abyei.
[Các phe phái đối lập tại Sudan nối lại hòa đàm hòa bình]
Các thành viên Hội đồng Bảo an chia sẻ quan ngại về tình hình an ninh tại Abyei thời gian gần đây, kêu gọi Sudan và Nam Sudan sớm tìm giải pháp hòa bình cho vấn đề Abyei như đã cam kết trong Thỏa thuận ngày 20/6/2011 giữa hai nước; đánh giá cao nỗ lực của UNISFA và đóng góp của Ethiopia, nước góp quân chủ yếu cho UNISFA; và ủng hộ khuyến nghị của Tổng Thư ký Liên hợp quốc về việc tiếp tục gia hạn UNISFA thêm 6 tháng, đến ngày 15/11/2020.
Đại diện Sudan khẳng định cam kết của chính phủ nước này trong hợp tác với UNISFA, nhấn mạnh các nỗ lực gần đây của Sudan trong đối thoại với Nam Sudan để giải quyết vấn đề Abyei.
Đại diện Ethiopia đa cảm ơn các nước thành viên Hội đồng Bảo an và khẳng định sẽ tiếp tục đóng góp để UNISFA hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Phát biểu tại phiên họp, Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại Liên hợp quốc, đã đánh giá cao những tiến triển tích cực vừa qua ở Sudan và Nam Sudan; mong muốn chính phủ hai nước sớm giải quyết vấn đề thông qua biện pháp hòa bình, trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc và Thỏa thuận ngày 20/6/2011.
Đại sứ cũng kêu gọi hai nước tăng cường phối hợp với UNISFA trong ứng phó với đại dịch COVID-19 và hoan nghênh những nỗ lực của Liên hợp quốc, các tổ chức và các nước khu vực, trong đó có AU và Ethiopia nhằm hỗ trợ Sudan và Nam Sudan giải quyết vấn đề Abyei.
Đại sứ đánh giá cao nỗ lực của UNISFA, đặc biệt là sự tham gia của lực lượng nữ của UNISFA trong bảo vệ thường dân và ủng hộ việc gia hạn UNISFA theo khuyến nghị của Tổng Thư ký Liên hợp quốc.
Ngày 20/6/2011, Sudan và Nam Sudan đã ký thỏa thuận, theo đó hai bên cam kết rút quân khỏi khu vực phi quân sự tại Abyei và thiết lập các cơ chế hỗn hợp để giải quyết vấn đề Abyei.
Tuy nhiên, đến nay hai bên chưa có nhiều tiến triển thực chất trong thực thi thỏa thuận.
UNISFA được thành lập ngày 27/6/2011 theo Nghị quyết 1990 của Hội đồng Bảo an với nhiệm vụ bảo vệ thường dân, thúc đẩy phi quân sự hóa tại Abyei và được bổ sung nhiệm vụ hỗ trợ JBVMM theo Nghị quyết 2024 ngày 14/12/2011.
UNISFA sẽ hết hạn nhiệm vụ vào ngày 15/5/2020 và các nước Hội đồng Bảo an sẽ thương lượng nghị quyết về việc gia hạn UNISFA trong các tuần tiếp theo./.
