Chỉ còn nửa tháng nữa là đến Tết Nguyên Đán, cùng với nhiều mặt hàng khác thì thị trường thực phẩm cũng trở nên náo nhiệt. Nằm cách trung tâm thủ đô hơn 12km, làng bánh kẹo La Phù (Hoài Đức, Hà Nội) những ngày này nhộn nhịp, ồn ào hơn cả bởi những dòng xe tấp nập về “ăn hàng.”
Sản xuất thô sơ, chất lượng mập mờ Vốn được biết đến là vựa bánh kẹo lớn, dọc hai bên đường làng là các cửa hiệu, đại lý san sát, hàng hóa được chất đống ngổn ngang tràn ra mặt đường. Nhiều chủ cửa hàng ở đây cho biết, càng gần Tết, lượng xe từ các tỉnh đổ về nhập hàng càng đông. Các sản phẩm bánh kẹo, nước ngọt tại La Phù rất phong phú với đủ các loại mặt hàng từ bánh ngọt, mì gói, sữa, nước tăng lực cho đến thuốc lá, nước lau kính…Các loại bánh xốp, bánh quy, quẩy, hạt hướng dương được bán theo cân, bao tải không nhãn mác, ngày sản xuất, hạn sử dụng với mức giá rất “hữu nghị”, chỉ từ 25 đến 30.000 nghìn đồng/kg. Bên cạnh đó còn rất nhiều sản phẩm có tên “hao hao” hàng thật như Applebe, Choocoin hay Cheng, Galaxy, Many, Love Rosy, Asean, Bisou, Beemilk… đều là những tên tuổi “không ai biết đến” trên thị trường cũng được bày bán rất nhiều. Nếu chỉ nhìn qua màu sắc, tên gọi, nhiều người rất dễ nhầm lẫn. Giá của những sản phẩm này cũng rẻ hơn “hàng thật” từ 20–30%. Qua tìm hiểu của phóng viên Vietnam+, các sản phẩm ở làng La Phù được sản xuất theo hình thức hộ gia đình bao gồm trọn gói từ khâu sản xuất, đóng gói và họ cũng kiêm luôn vai trò “nhà phân phối.” Đa phần nguyên liệu đều đựng trong những bao tải, thùng nhựa lớn không nhãn mác, chỉ được viết tên bên ngoài để dễ sử dụng. Bên cạnh các sản phẩm có thương hiệu tên tuổi còn có nhiều loại mặt hàng “made in La Phù” với tên chung chung như rượu nho, kẹo dẻo ngô, kẹo lạc vừng, dứa, đậu đỏ, bánh quy, thạch hoa quả đến cả “thịt hổ,” hay các loại bánh kẹo không nhãn mác đựng trong bao tải, túi nilon hoặc chỉ đề tên chủ cơ sở là điều dễ nhận thấy nhất tại đây.
Sản phẩm bánh kẹo sản xuất tại La Phù. (Ảnh: Thùy Liên/Vietnam+) Theo chị Lương (Đại Mỗ - Từ Liêm) làm công nhân tại cơ sở kẹo dẻo N.H cho biết, về nguồn nguyên liệu thì chỉ có chủ xưởng là rõ, công nhân tại đây chỉ có nhiệm vụ chế biến, đóng gói. Theo quan sát của phóng viên Vietnam+, đa phần các xe đến La Phù lấy hàngđều ở ngoại tỉnh. Chủ đại lý Việt Thái cho biết: “Hầu như những chuyếnxe đến lấy hàng ở đây chủ yếu là khách buôn ở xa. Hà Nội cũng có, nhưngchủ yếu là khách ngoại tỉnh như Nam Định, Bắc Ninh, Bắc Giang đến NghệAn, Thanh Hóa…” Anh Tiến-lái xe ở Phố Nối (Hưng Yên), đang xếp từng thùng hàng lên xecho biết, có ngày cao điểm anh chạy tới bốn chuyến hàng, chủ yếu là cácloại bánh mứt ngọt và nước giải khát. Ngỏ ý mở căngtin cho công ty may tại Bắc Ninh, chúng tôi được chịVinh, chủ cơ sở V.T niềm nở: “Nguồn hàng ở đây rất lớn, muốn bao nhiêucũng có, giá lại bằng 2/3 so với bên ngoài, ở đây chủ yếu làm ăn lớnnên các em yên tâm.” Hà Nội đang ráo riết kiểm tra Cứ như thế, làng bánh kẹo La Phù như một công xưởng đang "gồng mình" lên sản xuất với số lượng các mặt hàng vô cùng lớn. Song, khi được hỏi về giấy kiểm định an toàn vệ sinh thực phẩm thì các cơ sở tại đây đều không đưa ra hoặc cố tình né tránh. Về phía cơ quan quản lý, ông Nguyễn Việt Cường - Chánh Thanh tra Sở Y tế Hà Nội cho hay, dịp cận Tết này lực lượng thanh tra của Sở Y tế Hà Nội đang ráo riết và tích cực tiến hành công tác thanh kiểm tra toàn diện, đặc biệt là cơ sở sản xuất các hàng phục vụ dịp Tết. Đối với những cơ sở sản xuất bánh kẹo như ở làng La Phù, theo ông Cường, lực lượng chức năng mặc dù đi kiểm tra đột xuất, nhưng không chỉ kiểm tra hành chính thông thường mà còn đi sâu vào kiểm tra chất lượng sản phẩm. Khi đó, đoàn kiểm tra sẽ căn cứ vào sản phẩm gắn nhãn mác là gì, có đủ thông số tên cơ sở sản xuất ở đâu, địa chỉ và các sản phẩm đó đã công bố tiêu chuẩn chất lượng hay chưa. “Hiện nay, các cơ sở sản xuất mứt, ô mai, bánh kẹo chúng tôi đang quyết liệt kiểm tra. Nếu như cơ sở đó không đủ điều kiện hoạt động sẽ bị đình chỉ ngay,” ông Cường khẳng định. Tuy nhiên, ông Cường cũng thừa nhận "vẫn còn địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác thanh kiểm tra. Vì vậy, vẫn còn những hiện tượng mất an toàn vệ sinh thực phẩm và chúng tôi sẽ phải khắc phục." Rõ ràng, bánh kẹo và thực phẩm là những thứ không thể thiếu trong dịp tết, song người tiêu dùng bên cạnh chờ cơ quan chức năng “dẹp bỏ” những cơ sở không an toàn, vẫn đang phải tự sáng suốt, làm "người tiêu dùng thông minh" để bảo vệ mình bằng cách lựa chọn các sản phẩm uy tín tại các địa chỉ tin cậy để tránh “tiền mất tật mang”./.
Thùy Liên-Thùy Giang (Vietnam+)