Ngày 30/8, Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đã nhất trí với yêu cầu của Bắc Kinh về việc đánh giá mức độ tuân thủ của Trung Quốc đối với phán quyết liên quan đến các quy định hạn chế nhập khẩu ngũ cốc từ Mỹ.
Cơ quan giải quyết tranh chấp (DSB) của WTO quyết định thành lập một ban chuyên gia để đánh giá mức độ tuân thủ của Trung Quốc đối với phán quyết năm 2019.
Động thái này đánh dấu diễn biến mới nhất trong cuộc tranh chấp thương mại kéo dài giữa 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Năm 2016, chính quyền của Tổng thống Mỹ khi đó là ông Barack Obama đã khiếu nại WTO về hạn ngạch thuế quan mà Trung Quốc áp đặt đối với các sản phẩm gạo, lúa mỳ và ngô nhập khẩu từ Mỹ, cho rằng việc này đã hạn chế sự tiếp cận thị trường đối với ngũ cốc xuất khẩu của Mỹ.
Vào thời điểm đó, Washington ước tính nông dân Mỹ lẽ ra đã có thể xuất khẩu số lượng ngũ cốc trị giá khoảng 3,5 tỷ USD sang Trung Quốc nếu hệ thống hạn ngạch thuế quan (TRQ) được áp dụng hợp lý.
Sau đó, ban chuyên gia được DSB thành lập hồi tháng 4/2019 đã nhất trí rằng Trung Quốc không tuân thủ các cam kết được đưa ra khi trở thành thành viên của WTO năm 2001 về việc áp dụng các quy định TRQ “trên cơ sở minh bạch, có thể dự báo và công bằng.”
[Forbes: Thương mại Mỹ-Trung đã thoát khỏi tình trạng mất cân bằng]
Trung Quốc khẳng định tuân thủ đầy đủ các phán quyết và khuyến nghị của DSB, song Mỹ không chấp nhận và tháng trước cảnh báo sẽ tiến hành các biện pháp trả đũa.
Do đó, Bắc Kinh đã đề nghị WTO hỗ trợ giải quyết vấn đề thông qua việc thành lập một ban chuyên gia mới để đánh giá về mức độ tuân thủ của Trung Quốc đối với phán quyết năm 2019.
Theo một quan chức thương mại ở Geneva, đề nghị ban đầu của Bắc Kinh về việc thành lập ban chuyên gia này đã bị WTO từ chối, song đề nghị thứ 2 được đưa ra trong cuộc của DSB ngày 30/8 đã được chấp thuận.
Đại diện của Mỹ đã hoan nghênh quyết định này, khẳng định Washington “sẵn sàng phối hợp với Trung Quốc để đạt được một giải pháp cho tranh chấp này.”
TRQ là một chế độ thuế quan hai bậc, kết hợp hai công cụ chính sách thông thường là hạn ngạch nhập khẩu và thuế quan để điều tiết hàng nhập khẩu.
TRQ cho phép áp dụng mức thuế nhập khẩu thấp hơn đối với một lượng hàng hóa nhập khẩu nhất định và áp mức thuế cao hơn đối với hàng hóa nhập khẩu vượt quá số lượng đó./.