Theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 1/1/2018 trên thị trường chỉ tồn tại hai mặt hàng là xăng sinh học E5 RON 92 và xăng RON 95, thay thế hoàn toàn xăng khoáng RON 92.
Thống kê sơ bộ sau hai tháng triển khai, lãnh đạo Bộ Công Thương cho biết, lượng tiêu thụ xăng sinh học E5 đã tăng 30% so với cùng kỳ năm trước.
Dù đã có sự chuyển động tích cực đối với mặt hàng này nhưng mới đây (ngày 7/3), một doanh nghiệp đầu mối đã có công văn gửi Liên Bộ Công Thương - Tài Chính đề nghị cho bán trở lại đối với loại xăng khoáng truyền thống RON 92.
Cùng với đó, doanh nghiệp này cũng đề xuất một số giải pháp về thuế, phí nhằm khuyến khích người tiêu dùng sử dụng xăng E5 thay vì gia tăng sử dụng loại xăng khoáng RON 95.
Vậy vì sao một mặt hàng được đánh giá có nhiều lợi thế về giá so với xăng khoáng RON 95 cùng với nguồn cung dồi dào lại chưa tạo ra được sự lan tỏa mạnh mẽ như đề nghị của doanh nghiệp này, hãy cùng VietnamPlus nhìn lại những công việc đã triển khai thời gian qua và thử tìm một lời giải cho việc tiêu thụ xăng sinh học E5.
[Petrolimex và PVOIL chính thức bán xăng E5 RON 92 trên toàn quốc]
Bài 1: Người dẫn vẫn chưa mặn mà với xăng E5: Vì đâu nên nỗi?
Từ đầu năm nay, không ít người dân Hà Nội chịu rút ví nhiều hơn bình thường để sử dụng xăng RON 95. Chính các cây xăng cũng nhanh nhạy lắp thêm cột bơm xăng RON 95 để đáp ứng nhu cầu này.
Vì sao xăng khoáng bất ngờ được lòng người dân Hà Nội đến vậy, mặc dù mức chênh giữa E5 và RON 95 hiện lên tới hơn 1.600 đồng/lít.
Lo E5 dễ bay hơi, làm hỏng máy?
Anh Bùi Thế Hùng, nhà trên phố Phan Văn Trường, Cầu Giấy (Hà Nội), cho biết, từ đầu năm nay, các cây xăng đã đồng loạt chuyển sang bán E5 RON 92 nên bản thân anh cũng chuyển sang loại nhiên liệu này.
"Nhân viên trạm bơm xăng bảo tôi rằng, bây giờ chỉ có loại xăng này, không bán RON 92 như trước nữa. Ngoài ra, xăng này không khác nhiều loại trước đó và giá rẻ hơn nên tôi cũng thử luôn,” anh Hùng nói.
Cảm nhận của anh Hùng sau vài tháng sử dụng là bình thường, hầu như không có sự khác biệt so với trước đó. Chưa kể, giá xăng E5 mềm hơn so với các loại khác nên với người di chuyển nhiều như anh, E5 là sự lựa chọn hợp lý.
Tuy vậy, không phải ai cũng có ý nghĩ như anh Hùng. Anh Trần Đức Lộc (quận Thanh Xuân, Hà Nội) lắc đầu quầy quậy khi so sánh xăng E5 và RON 95.
“Tôi đã chuyển hẳn sang dùng xăng RON 95, đắt hơn chút nhưng mà tôi thấy xe chạy bốc hơn và không bị tiêu hao nhiên liệu nhanh như E5,” anh quả quyết.
Theo lời anh, ban đầu, anh cũng dùng thử xăng E5 nhưng thấy xe rất nhanh hết xăng. Cũng với một lần đổ đầy bình, anh bảo trước kia với RON 92 anh có thể đi được khoảng 5 ngày cùng với quãng đường từ nhà lên cơ quan và đưa con đi học. Tuy nhiên, với xăng E5, chưa tới 5 ngày, đồng hồ báo xăng đã về tới cuối vạch đỏ.
“Có thể quãng đường mỗi tuần mỗi khác, không thể đều như nhau được nhưng tôi lo xăng E5 có cồn nên nhanh bay hơi. Thế nên, tôi chuyển sang dùng RON 95 cho yên tâm,” anh Lộc tâm sự.
Có cùng suy nghĩ trên nhưng chị Việt Nga (cán bộ Đại học Quốc gia Hà Nội) còn tỏ ra lo lắng xăng E5 sẽ làm hỏng xe máy của mình. Khoảng hơn một tháng dùng xăng E5, chị bảo, xe chị có bất ngờ tình trạng “sặc” khi đề hoặc thỉnh thoảng chết máy giữa chừng.
“Tôi lo chất lượng loại xăng mới không được như các loại RON 92, RON 95 nên mới có tình trạng trên. Hoặc do lúc chuyển đổi giữa xăng RON 92 và E5, tôi chưa dùng hết bình xăng RON 92 đã đổ vào E5 nên bị hỏng,” chị Nga nêu thắc mắc.
Bệnh tâm lý?
Liên quan đến chất lượng xăng sinh học E5, Phó giáo sư, tiến sỹ Phạm Hữu Tuyến, Trưởng phòng thí nghiệm Động cơ đốt trong, Trường đại học Bách Khoa Hà Nội cho rằng, đây là câu chuyện tâm lý thì đúng hơn.
“Thời gian qua, từ báo chí đến mạng xã hội đưa rất nhiều thông tin về hiện tượng xăng E5 gây chết máy, nhất là tại các xe tay ga đời mới. Tuy nhiên, người tiêu dùng cần thận trọng vì các thông tin cần phải có sự kiểm chứng,” ông Tuyến cảnh báo.
Bởi dưới góc độ là nhà khoa học, từ trong sử dụng thực tiễn và thực hành thí nghiệm trên tất cả các động cơ xe máy thế hệ cũ (dùng chế hòa khí) và xe máy đời mới (phun xăng điện tử), ông Tuyến khẳng định “xăng E5 hoàn toàn không gặp hiện tượng xe chết máy như những phản ánh nêu trên.”
Có một câu chuyện khác ở đây, vị chuyên gia này phân tích, hiện tượng xe máy đang đi bị chết máy, xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân. Hệ thống vận hành của xe chỉ cần trục trặc ở một vị trí nào đó cũng có thế khiến động cơ ngừng hoạt động. Các hiện tượng này vẫn xảy ra từ trước đây mà không phải đến khi dùng xăng E5 mới xuất hiện.
Thực chất, xăng E5 vẫn là xăng khoáng (95%) trộn thêm 5% cồn ethanol. Về cơ bản, xăng E5 tương đương với xăng RON 92, bởi RON - trị số octan là như nhau (Octane number - đo lường khả năng chống kích nổ của nhiên liệu trong điều kiện chuẩn).
Ông Tuyến nhấn mạnh, tỷ lệ cồn trong xăng rất thấp chỉ tương đương với tỷ lệ phụ gia (bổ sung và cải thiện tính) trong xăng khoáng trước đây.
“Do đó, 5% cồn trong xăng chỉ có vai trò như chất phụ gia, giúp cho xăng cháy triệt để và sạch hơn đồng thời giảm nồng độ phát thải HC, CO từ 10% - 15%. Bên cạnh đó, kết quả của quá trình chạy thực nghiệm cho thấy, công suất động cơ khi sử dụng xăng E5 so với xăng RON 92 là tương đương, thậm chí còn nâng được công suất động cơ và tiêu hao nhiên liệu thấp hơn,” ông Tuyến nói.
Chuyên gia này cũng khuyến cáo người sử dụng xe ôtô không nhất thiết cứ phải dùng xăng RON 95. Theo ông, người tiêu dùng khi mua xe nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, vì RON - trị số Octan thể hiện khả năng chống kích nổ của nhiên liệu và phù hợp với từng loại động cơ xe có chỉ số nén khác nhau, nên các nhà sản xuất luôn có hướng dẫn sử dụng nhiên liệu nào phù hợp và hiệu quả nhất đối với động cơ xe./.
Bài 2: Doanh nghiệp kêu trời, đề nghị giảm thuế E5 liệu có hiệu quả?