Chủ tịch nước Trương Tấn Sang phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh: Nguyễn Khang/TTXVN)Sáng 15/1, tại Hà Nội, Tòa án nhân dân tối cao đã tổ chức Hội nghị triển khai công tác Tòa án năm 2016.
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Trưởng Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương dự và phát biểu chỉ đạo hội nghị.
Nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại án
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang hoan nghênh và biểu dương những thành tích, kết quả công tác của Tòa án nhân dân, Tòa án quân sự các cấp đã đạt được trong năm 2015.
Chủ tịch nước nhấn mạnh trong năm qua, mặc dù yêu cầu nhiệm vụ đặt ra rất nặng nề và trước những khó khăn về thay đổi cơ cấu tổ chức, nhưng các Tòa án đã giải quyết xét xử được gần 400.000 vụ án hình sự, dân sự, hành chính.
Hầu hết các vụ án hình sự đều được đưa ra xét xử kịp thời trong thời hạn luật định, cơ bản đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Nhiều vụ án lớn, đặc biệt nghiêm trọng, các vụ án trọng điểm về tham nhũng đã được xét xử kịp thời, nghiêm minh.
Trong giải quyết, xét xử các vụ việc dân sự, các Tòa án đã quan tâm khắc phục việc để quá thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật và việc tuyên án không rõ ràng, gây khó khăn cho công tác thi hành án.
Các Tòa án đã quan tâm việc nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa; đảm bảo cho những người tham gia tố tụng thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật; tăng cường cải cách hành chính tư pháp để bảo đảm tính công khai, minh bạch các hoạt động của Tòa án, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân khi tham gia tố tụng hoặc có công việc tại tòa án.
Tuy nhiên, trong năm qua, hoạt động của các Tòa án vẫn còn một số hạn chế cần phải khắc phục; đó là vẫn còn việc để các vụ án, nhất là án dân sự quá thời hạn luật định do lỗi chủ quan của Tòa án; thu thập chứng cứ chưa đầy đủ, đánh giá chứng cứ thiếu khách quan, toàn diện; có trường hợp tạm đình chỉ còn thiếu căn cứ; còn có trường hợp kết án oan người không có tội.
Đồng tình với phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm công tác của Tòa án trong năm 2016, Chủ tịch nước lưu ý Ban cán sự Đảng, lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao cần phối hợp chặt chẽ với các cấp ủy Đảng, chính quyền các địa phương, lãnh đạo, chỉ đạo các Tòa án tổ chức quán triệt, thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XII của Đảng; tiếp tục triển khai thực hiện Hiến pháp năm 2013, các Nghị quyết của Đảng, các Luật, Nghị quyết của Quốc hội, Pháp lệnh của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về công tác tư pháp, cải cách tư pháp.
Ban cán sự Đảng, lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao tập trung ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành; rà soát các văn bản quy phạm pháp luật để tự mình hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với các quy định mới của pháp luật, sớm đưa Nghị quyết của Đảng, Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống; tăng cường công tác tổng kết thực tiễn xét xử; đảm bảo áp dụng thống nhất pháp luật, triển khai thực hiện tốt việc áp dụng án lệ.
Ban cán sự Đảng, lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao cần tiếp tục triển khai thực hiện tốt Luật tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014; cụ thể hóa quy định của Luật về bộ máy giúp việc và tổ chức các Tòa chuyên trách trong Tòa án nhân dân cấp tỉnh và Tòa án nhân dân cấp huyện; kiện toàn tổ chức bộ máy các Tòa án từ trung ương đến địa phương, theo hướng tinh gọn và hiệu quả.
Ban cán sự Đảng, lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao tập trung xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức Tòa án các cấp; khẩn trương hoàn thiện giáo trình, giáo án, kiện toàn đội ngũ cán bộ, giảng viên cho Học viện Tòa án để đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao cho các Tòa án.
Mặt khác, Ban cán sự Đảng, lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao tiếp tục chăm lo công tác xây dựng các tổ chức Đảng tại các Tòa án ngày càng trong sạch, vững mạnh, có năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu cao theo các Nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI); tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, rèn luyện đạo đức, lối sống, nâng cao tính tiền phong, gương mẫu, tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân; đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi các biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, các hành vi tiêu cực trong đội ngũ cán bộ, Thẩm phán, công chức Tòa án; giữ gìn, nâng cao uy tín người Thẩm phán, cán bộ, công chức Tòa án, xứng đáng là chỗ dựa và niềm tin của nhân dân.
Chủ tịch nước nêu rõ ngành Tòa án cần nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ án; khắc phục triệt để việc để các vụ án quá thời hạn xét xử do lỗi chủ quan của Tòa án; tuân thủ chặt chẽ các quy định của pháp luật trong giải quyết, xét xử các vụ án; công tâm, khách quan, cẩn trọng trong đánh giá các chứng cứ, hành vi và việc áp dụng pháp luật.
Ngành Tòa án cần nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa; đảm bảo các phán quyết của Tòa án phải đúng pháp luật, bảo đảm công lý, bảo vệ quyền công dân, quyền con người; phấn đấu không để xảy ra việc xét xử oan sai hoặc bỏ lọt tội phạm; nâng cao hiệu quả công tác giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm; triệt để khắc phục tình trạng đã trả lời không có căn cứ kháng nghị nhưng sau đó người có thẩm quyền lại kháng nghị để giải quyết vụ án theo thủ tục giám đốc thẩm; làm tốt công tác đối thoại, hòa giải trong giải quyết các vụ việc dân sự, hành chính.
Chủ tịch nước cũng lưu ý, ngành Tòa án tiếp tục mở rộng, nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế; tích cực chuẩn bị nguồn nhân lực tham gia vào các định chế tài phán quốc tế, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng của đất nước.
Ngành Tòa án tiếp tục quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trụ sở, trang thiết bị làm việc, phục vụ hoạt động của Tòa án các cấp, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi giải quyết công việc tại Tòa án và nâng cao hiệu quả công tác chỉ đạo điều hành của lãnh đạo Tòa án các cấp.
Ngành Tòa án đẩy mạnh và nâng cao chất lượng phong trào thi đua “phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư” và cuộc vận động “nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống của đội ngũ Thẩm phán, cán bộ, công chức Tòa án các cấp” tạo động lực mạnh mẽ để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao.
Chủ tịch nước tin tưởng, phát huy truyền thống vẻ vang 70 năm xây dựng và phát triển, các Tòa án nhất định sẽ vượt qua mọi khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ, tiếp tục có những đóng góp to lớn hơn nữa vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Năm 2015, giải quyết 399.058 vụ án các loại
Theo báo cáo, từ ngày 1/10/2014 đến 30/9/2015, các Tòa án đã giải quyết 399.058 vụ án các loại trong tổng số 426.728 vụ án đã thụ lý (đạt tỷ lệ 93.5%). So với cùng kỳ năm trước, Tòa án đã thụ lý tăng 11.690 vụ; đã giải quyết tăng 13.702 vụ; tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của Tòa án là 1,35% (giảm 0,26%).
Trong năm qua, ngành Tòa án đã chú trọng làm tốt công tác hòa giải trong giải quyết các vụ án dân sự và tổ chức đối thoại trong giải quyết các vụ án hành chính; tỷ lệ hòa giải thành trong giải quyết các vụ việc dân sự đạt 50%, tăng 6.850 vụ so với cùng kỳ năm trước.
Các Tòa án đã thụ lý 6.657 hồ sơ đề nghị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc và cơ sở cai nghiện bắt buộc; đã giải quyết 6.530 hồ sơ, đạt 98,07%. Trong công tác giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, các Tòa án đã xem xét, giải quyết 20/31 trường hợp có đơn kêu oan được xét xử trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII, có mức phạt tù từ 20 năm, chung thân hoặc tử hình.
Tòa án cấp sơ thẩm đã ra quyết định thi hành án hình sự đối với 103.351 người kết án mà bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật, đạt tỷ lệ 99,5%. Các Tòa án thụ lý 14 yêu cầu bồi thường theo Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước; trong đó đã giải quyết tám vụ thông qua thương lượng, đình chỉ bốn vụ, còn hai vụ đang trong quá trình giải quyết.
Các Tòa án đã xét miễn, giảm các khoản thu nộp ngân sách nhà nước đối với 10.285 trường hợp với tổng số tiền được miễn, giảm gần 32 tỷ đồng.
Nhiệm vụ công tác năm 2016, ngành Tòa án đã xác định đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ án, đảm bảo các phán quyết của Tòa án phải đúng pháp luật, đảm bảo công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân; nâng cao hiệu quả công tác giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm.
Ngành Tòa án tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 03 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, kết hợp với thực hiện cuộc vận động “Nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống của đội ngũ Thẩm phán, cán bộ, công chức Tòa án nhân dân các cấp” gắn với phong trào thi đua “phụng công, thủ pháp, chí công vô tư” với phương châm “gần dân, hiểu dân, giúp dân, học dân”...
Nhân dịp này, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Trương Hòa Bình đã trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp Tòa án” tặng chín lãnh đạo thuộc các ban, Bộ, ngành Trung ương./.
