Chế biến cá tra xuất khẩu tại nhà máy ở tỉnh Đồng Tháp. (Ảnh: TTXVN)Theo báo cáo của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu thủy sản tháng 3/2021 ước đạt khoảng 640 triệu USD, đưa kim ngạch xuất khẩu thủy sản 3 tháng đầu năm đạt 1,64 tỷ USD, tăng 3% so với cùng kỳ năm 2020.
Cụ thể, hai tháng đầu năm, hoạt động xuất khẩu thủy sản của Việt Nam bị ảnh hưởng đáng kể bởi tình trạng thiếu tàu, thiếu container và cước phí vận tải tăng vọt, đặc biệt là cước tàu đi Mỹ và EU.
Cùng lúc đó, Trung Quốc cũng siết chặt kiểm soát COVID-19 với hàng thủy sản nhập khẩu càng khiến cho xuất khẩu thủy sản thêm khó khăn.
Từ giữa tháng 3, tình trạng thiếu hụt container được cải thiện và Trung Quốc cũng nới lỏng kiểm soát dịch bệnh trên hàng hóa nhập khẩu, do vậy xuất khẩu thủy sản trong tháng 3 có kết quả khả quan hơn.
Xuất khẩu tôm tăng 16% trong tháng 1, nhưng giảm 10% trong tháng 2, sang tháng 3 hồi phục với mức tăng khoảng 10% đạt khoảng 270 triệu USD.
Tính đến hết quý 1/2021, xuất khẩu tôm ước đạt 646 triệu USD, tăng gần 3% so với cùng kỳ năm 2020. Trừ một số nước thành viên Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) có xu hướng tăng nhập khẩu tôm cũng như các mặt hàng thủy sản khác của Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu tôm sang Mỹ, EU, Trung Quốc và một số thị trường đều giảm so với cùng kỳ.
[Linh hoạt thị trường, xuất khẩu tôm kỳ vọng khởi sắc trong năm 2021]
Với sự cải thiện logistic tại Trung Quốc, tình hình xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc từ tháng 3 có xu hướng tích cực hơn. Do vậy, sau khi giảm 5,5% trong 2 tháng đầu năm, trong tháng 3 xuất khẩu cá tra tăng trở lại với mức tăng 11%, đạt 137 triệu USD.
Tính đến hết quý 1/2021, xuất khẩu cá tra đạt 336 triệu USD, tăng nhẹ 0,6% so với cùng kỳ năm 2020.
Với nhóm hàng hải sản, mực, bạch tuộc và các loại sản phẩm liên quan đến cá biển (surimi, cá hộp, cá khô..) có tín hiệu xuất khẩu tích cực. Trong số đó, xuất khẩu mực, bạch tuộc sang thị trường châu Âu đang hồi phục tốt, một phần nhờ ưu đãi thuế quan từ Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA).
Xuất khẩu mực, bạch tuộc 2 tháng đầu năm tăng nhẹ gần 2% và tiếp tục tăng 8% trong tháng 3, đạt 45 triệu USD, đưa kết quả xuất khẩu 3 tháng đầu năm lên 112 triệu USD. Xuất khẩu cá ngừ 2 tháng đầu năm giảm 10% sang tháng 3 tăng 5%, lũy kế hết quý I đạt 140 triệu USD, giảm 11% so với cùng kỳ 2020.
Các doanh nghiệp thủy sản nhận định, dịch COVID-19 vẫn nghiêm trọng ở nhiều thị trường xuất khẩu truyền thống của Việt Nam, khiến nhu cầu một số sản phẩm thủy sản chủ lực bị giảm sút nhưng đồng thời là cơ hội cho các dòng sản phẩm có thời hạn bảo quản lâu, giá cả phải chăng, phù hợp với xu hướng sụt giảm thu nhập và suy giảm kinh tế ở các nước.
Do vậy, xuất khẩu các sản phẩm thủy sản thuộc phân khúc hàng khô, đồ hộp, chả cá, surimi có chiều hướng gia tăng, góp phần đưa xuất khẩu thủy sản quý 1 tăng trưởng và những tháng tiếp theo lạc quan hơn.
Theo VASEP, xuất khẩu tôm và cá tra sang Trung Quốc sẽ tăng trưởng trở lại trong tháng 4 và những tháng tới sẽ hồi phục mạnh hơn khi nước này dần giải quyết tình trạng tắc nghẽn giao thương tại các cảng biển cũng như nới lỏng các thủ tục kiểm soát COVID-19 đối với thủy sản nhập khẩu, nhất là thủy sản đông lạnh.
Trong khi đó, thị trường Mỹ sẽ duy trì tăng trưởng dương nhờ xuất khẩu cá tra đang có chiều hướng tốt hơn. Tuy nhiên, xuất tôm sang thị trường này có thể không duy trì được tăng trưởng mạnh như năm qua.
Bên cạnh đó, vấn đề cước phí vận tải đi châu Âu vẫn ở mức cao trong khi nhiều hãng tàu từ chối vận chuyển hàng lạnh đi Mỹ trong tháng 4 sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu thủy sản trong thời gian tới.
Dự báo kim ngạch xuất khẩu thủy sản chưa thể phục hồi mạnh ngay trong tháng 4, chỉ tăng ở mức 10%, đạt 680 triệu USD./.
