Hiện nay, tại Trung tâm Hô hấp (Bệnh viện Nhi Trung ương), số trường hợp mắc virus hợp bào hô hấp đang có xu hướng gia tăng, diễn biến nặng ở nhóm trẻ nhỏ và trẻ có bệnh lý nền.
Virus hợp bào hô hấp là một trong những nguyên nhân gây bệnh đường hô hấp ở trẻ nhỏ. Bệnh thường xuất hiện vào thời điểm giao mùa, đặc biệt là thời điểm giao từ mùa Thu sang Đông hoặc Xuân sang Hè (từ tháng 10 đến tháng 3 hàng năm).
Bệnh hay gặp ở nhóm tuổi dưới 2 tuổi
Hiện nay, mỗi ngày Trung tâm Hô hấp (Bệnh viện Nhi Trung ương) tiếp nhận từ 15-20 bệnh nhân nhiễm trùng hô hấp nặng, trong đó các ca nhiễm virus hợp bào hô hấp chiếm khoảng 20-30%. Bệnh hay gặp ở nhóm tuổi dưới 2 tuổi, đặc biệt là trẻ dưới 6 tháng tuổi.
[TP Hồ Chí Minh: Không chủ quan, lơ là với bệnh sốt xuất huyết]
Tại phòng Cấp cứu - Trung tâm Hô hấp (Bệnh viện Nhi Trung ương), chị N.A (ở Lào Cai) đang chăm sóc con trai 2 tháng tuổi. Chị N.A cho biết trước khi nhập viện 3 ngày, trẻ xuất hiện ho, ngạt mũi, gia đình có cho trẻ đi khám và uống thuốc điều trị tại nhà nhưng không đỡ. Khi thấy bé có biểu hiện thở nhanh, khó thở, trẻ được gia đình đưa đến bệnh viện.
Sau khi nhập viện, các bác sỹ đã tiến hành xét nghiệm chẩn đoán và tìm căn nguyên gây bệnh. Kết quả cho thấy trẻ bị viêm phổi do nhiễm virus hợp bào hô hấp. Sau 5 ngày điều trị và chăm sóc đặc biệt, tình trạng sức khỏe của bé N.A tiến triển tốt, tuy nhiên vẫn cần phải theo dõi thêm.
Mẹ bé Q.V (2,5 tháng tuổi, ở Vĩnh Phúc) cho biết trước khi nhập viện trẻ có biểu hiện ho khò khè nhưng không sốt. Gia đình đã đưa trẻ đi khám và điều trị tại bệnh viện tuyến dưới. Sau khi ra viện được 5 ngày, trẻ bị tái lại nặng hơn, bỏ ăn, thở gắng sức, rút lõm lồng ngực. Gia đình sau đó đưa con đến Bệnh viện Nhi Trung ương. Tại đây, các bác sỹ chẩn đoán trẻ bị viêm phổi nặng, có nhiễm virus hợp bào hô hấp.
Bệnh lây truyền qua giọt bắn
Phó giáo sư Lê Thị Hồng Hanh - Giám đốc Trung tâm Hô hấp cho biết, virus là một trong những tác nhân quan trọng gây viêm đường hô hấp cấp ở trẻ em, đứng đầu là virus hợp bào hô hấp (RSV). Ngoài ra, còn có các loại virus khác như: Rhinovuris, hMPV, Andenovirus, cúm...
Các yếu tố nguy cơ mắc bệnh và khiến bệnh trở nặng ở trẻ đẻ non, cân nặng khi sinh thấp, trẻ dưới 3 tháng tuổi, trẻ có bệnh tim bẩm sinh có tăng áp lực động mạch phổi đặc biệt là trẻ mắc bệnh phổi mãn tính: Loạn sản phế quản phổi, suy giảm miễn dịch bẩm sinh, suy dinh dưỡng nặng, trẻ bị bệnh lý thần kinh cơ.
Bệnh lây truyền qua giọt bắn và dịch tiết của đường hô hấp bị nhiễm virus như ho, hắt hơi, chảy mũi, hoặc tiếp xúc trực tiếp như tiếp xúc dịch tiết hô hấp trên các bề mặt.
Trẻ bị nhiễm virus hợp bào hô hấp thường có những dấu hiệu khởi phát là các triệu chứng của viêm long đường hô hấp trên như ho, hắt hơi, sổ mũi… Sau đó trẻ khò khè, ho, thở nhanh. Với trẻ sơ sinh có thể tím tái hoặc có cơn ngừng thở.
Trẻ mắc virus hợp bào hô hấp khi nhập viện, được cách ly tại các phòng bệnh riêng biệt. Trẻ được điều trị theo phác đồ của Bộ Y tế.
Để phòng bệnh, phó giáo sư Lê Thị Hồng Hanh khuyến cáo ngay từ khi mang thai, thai phụ cần đẻ ý để đảm bảo trẻ sinh ra đủ tháng, đủ cân và khỏe mạnh; Cho trẻ bú sớm, ngay sau sinh, bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, bú kéo dài đến 2 tuổi. Đặc biệt, các bậc phụ huynh cho ăn dặm đúng phương pháp đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng, môi trường sống trong lành, không có khói, bụi, khói thuốc lá và vệ sinh mũi họng thường xuyên: nhỏ mũi bằng nước muối sinh lí (với trẻ nhỏ), trẻ lớn hơn cho súc miệng nước muối sinh lý.
Các phụ huynh cần hạn chế cho trẻ ra ngoài vào sáng sớm hoặc đêm lạnh, nếu bắt buộc ra ngoài phải đeo khẩu trang, giữ ấm cho trẻ và tiêm vaccine phòng bệnh theo chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia.
Các bác sỹ khuyến cáo phụ huynh khi thấy trẻ có một trong các dấu hiệu nặng như: bỏ bú, ăn kém, thở nhanh rút lõm lồng ngực, tím tái, sốt cao, co giật… cần đưa trẻ đến ngay cơ sơ y tế để được khám và điều trị kịp thời./.