132 phiên bản thuộc khối Châu bản triều Nguyễn có niên đại từ 1802-1945được trưng bày tại Triển lãm “Ngự phê trên Châu bản triều Nguyễn” từ ngày15/8-31/12/2012.
Triển lãm nhằm giới thiệu tới công chúng các hình thức ngự phê của các vịvua triều Nguyễn, cung cấp thêm những thông tin về tư tưởng chỉ đạo của nhà vuatrên văn bản cũng như cách thức phê duyệt trong chế độ văn thư các triều đạicuối cùng của đất nước.
Theo ông Hà Văn Huế, Giám đốc Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I, Châu bản triềuNguyễn mang đến cho người xem một cái nhìn toàn diện, rõ ràng, sâu sắc về nhiềulĩnh vực trong đời sống xã hội Việt Nam dưới thời Nguyễn. Đây gần như là báu vậtđộc nhất vô nhị trong khu vực. Nhật Bản, Hàn Quốc không có Châu bản. Đời nhàThanh (Trung Quốc) chỉ lác đác, không xuyên suốt chiều dài qua 13 đời như ở ViệtNam.
Hiện tại, các cơ quan chức năng đang xem xét tiến hành số hóa tài liệu vănhóa-ịch sử quý hiếm này; đồng thời, tiến hành các thủ tục cần thiết để đệ trìnhlên UNESCO công nhận Châu bản triều Nguyễn là Di sản tư liệu thuộc chương trìnhKý ức thế giới.
Tài liệu trưng bày tại triển lãm được chia làm 10 phần, gồm ngự phê củacác vua Gia Long, Minh Mệnh, Thiệu Trị, Tự Đức, Kiến Phúc, Đồng Khánh, ThànhThái, Duy Tân, Khải Định và Bảo Đại. Trong đó có nhiều phần thu hút được sự quantâm đặc biệt của công chúng. Đó là phần bút tích của vua Gia Long - vị vua sánglập ra nhà Nguyễn, phê trên các tờ khải của Ngự y viện Thái Y về các vị thuốcnhà vua dùng khi lâm bệnh nặng vào năm Kỷ Mão (1819).
Tiếp theo là ngự phê của vua Minh Mệnh, vị Hoàng đế tiêu biểu của nhàNguyễn, người đã có nhiều công lao, thành quả được lịch sử ghi nhận trong suốt21 năm trị vì. Nội dung ngự phê của vua Minh Mệnh trên các Châu bản tập trung chỉ đạo các chính sách khuyến nôngnhằm phát triển kinh tế nông nghiệp, thực hiện cải cách trên các lĩnh vực hànhchính, giáo dục, đào tạo, tuyển chọn nhân tài, văn hóa dân tộc, hoàn thiện luậtpháp và đề cao pháp trị, tăng cường củng cố chế độ quân chủ trung ương tậpquyền.
Ngự phê của vua Tự Đức trên Châu bản triều Nguyễn ở quyển số 104, tờ số204, ngày 15/4 năm Tự Đức thứ 12 (1859) liên quan đến việc quân cơ, chính sự.Sau thời Tự Đức, khi đất nước lâm nguy, ngự phê của các vị vua kế tiếp thể hiệnquyền hạn của triều đình Huế bị thu hẹp, một số quyền do thực dân Pháp nắm giữ.
Châu bản triều Nguyễn là các tập tấu, phụng thượng dụ, chiếu, chỉ dụ, tưtrình, sớ, bẩm… được đích thân vua ngự lãm hoặc ngự phê bằng mực màu son, truyềnđạt ý chỉ hoặc giải quyết các vấn đề chính trị, quân sự, ngoại giao, kinh tế,văn hóa, xã hội...
Triển lãm tổ chức tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I, số 18 Trung Yên 1,Phường Yên Hòa, Quận Cầu Giấy (Hà Nội)./.
Triển lãm nhằm giới thiệu tới công chúng các hình thức ngự phê của các vịvua triều Nguyễn, cung cấp thêm những thông tin về tư tưởng chỉ đạo của nhà vuatrên văn bản cũng như cách thức phê duyệt trong chế độ văn thư các triều đạicuối cùng của đất nước.
Theo ông Hà Văn Huế, Giám đốc Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I, Châu bản triềuNguyễn mang đến cho người xem một cái nhìn toàn diện, rõ ràng, sâu sắc về nhiềulĩnh vực trong đời sống xã hội Việt Nam dưới thời Nguyễn. Đây gần như là báu vậtđộc nhất vô nhị trong khu vực. Nhật Bản, Hàn Quốc không có Châu bản. Đời nhàThanh (Trung Quốc) chỉ lác đác, không xuyên suốt chiều dài qua 13 đời như ở ViệtNam.
Hiện tại, các cơ quan chức năng đang xem xét tiến hành số hóa tài liệu vănhóa-ịch sử quý hiếm này; đồng thời, tiến hành các thủ tục cần thiết để đệ trìnhlên UNESCO công nhận Châu bản triều Nguyễn là Di sản tư liệu thuộc chương trìnhKý ức thế giới.
Tài liệu trưng bày tại triển lãm được chia làm 10 phần, gồm ngự phê củacác vua Gia Long, Minh Mệnh, Thiệu Trị, Tự Đức, Kiến Phúc, Đồng Khánh, ThànhThái, Duy Tân, Khải Định và Bảo Đại. Trong đó có nhiều phần thu hút được sự quantâm đặc biệt của công chúng. Đó là phần bút tích của vua Gia Long - vị vua sánglập ra nhà Nguyễn, phê trên các tờ khải của Ngự y viện Thái Y về các vị thuốcnhà vua dùng khi lâm bệnh nặng vào năm Kỷ Mão (1819).
Tiếp theo là ngự phê của vua Minh Mệnh, vị Hoàng đế tiêu biểu của nhàNguyễn, người đã có nhiều công lao, thành quả được lịch sử ghi nhận trong suốt21 năm trị vì. Nội dung ngự phê của vua Minh Mệnh trên các Châu bản tập trung chỉ đạo các chính sách khuyến nôngnhằm phát triển kinh tế nông nghiệp, thực hiện cải cách trên các lĩnh vực hànhchính, giáo dục, đào tạo, tuyển chọn nhân tài, văn hóa dân tộc, hoàn thiện luậtpháp và đề cao pháp trị, tăng cường củng cố chế độ quân chủ trung ương tậpquyền.
Ngự phê của vua Tự Đức trên Châu bản triều Nguyễn ở quyển số 104, tờ số204, ngày 15/4 năm Tự Đức thứ 12 (1859) liên quan đến việc quân cơ, chính sự.Sau thời Tự Đức, khi đất nước lâm nguy, ngự phê của các vị vua kế tiếp thể hiệnquyền hạn của triều đình Huế bị thu hẹp, một số quyền do thực dân Pháp nắm giữ.
Châu bản triều Nguyễn là các tập tấu, phụng thượng dụ, chiếu, chỉ dụ, tưtrình, sớ, bẩm… được đích thân vua ngự lãm hoặc ngự phê bằng mực màu son, truyềnđạt ý chỉ hoặc giải quyết các vấn đề chính trị, quân sự, ngoại giao, kinh tế,văn hóa, xã hội...
Triển lãm tổ chức tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I, số 18 Trung Yên 1,Phường Yên Hòa, Quận Cầu Giấy (Hà Nội)./.
Mỹ Bình (TTXVN)
