Theo tiến sỹ Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế, mộttrong những thành tựu đạt được trong lĩnh vực cảnh quan, môi trường tại di tíchHuế hiện nay là công tác bảo tồn tôn tạo và phát huy giá trị cảnh quan môitrường, đây là một trong ba nhiệm vụ quan trọng của công cuộc trùng tu, tôn tạovà phát huy giá trị hệ thống di tích Cố đô Huế.
Nhiều công trình nghiên cứu có giá trị thực tiễn phục vụ tốt cho công tác ditích như xây dựng và phối hợp triển khai thực hiện dự án "Quy hoạch, bảo tồn,tôn tạo cảnh quan khu vực vành đai xanh lăng Minh Mạng;" "Bảo tồn, phục hồithích nghi vườn Thiệu Phương;" "Sưu tập, nhân giống và bảo tồn các giống cây ditích;" "Xử lý rác thải khu vực di tích Đại Nội bằng công nghệ vi sinh."
Đặc biệt, Trung tâm còn phối hợp với Trường Đại học Khoa học Huế tiếp tụcnhân rộng kết quả đề tài xử lý môi trường nước bằng công nghệ vi sinh, giải phápchống rêu, tảo bám trên nền gạch Bát Tràng chống trơn trợt cho du khách tại cáckhu vực di tích.
Đặc trưng của Huế là mưa nhiều, độ ẩm không khí cao nên đã tạo điều kiện cho cácloại rêu, tảo phát triển mạnh. Quần thể di tích Huế với bề dày lịch sử hàng trămnăm không nằm ngoài tác động tiêu cực này và đang đứng trước thực trạng bị rêuphong hóa các công trình kiến trúc cổ và các lối đi, ảnh hưởng trực tiếp đếnkhách du lịch và cảnh quan.
Để đối phó với tình trạng này, lâu nay, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huếchỉ có biện pháp duy nhất là huy động các đoàn thể làm vệ sinh rêu, tảo nhưngcũng chỉ như muối bỏ bể vì diện tích di tích quá rộng, các phương pháp thủ côngchỉ là giải pháp tạm thời. Đã có một số công trình nghiên cứu về rêu tảo nhưngchỉ tập trung vào việc phân loại là chính, hoặc nghiên cứu các biện pháp nuôicấy rêu phục vụ cho mục đích trang trí, chơi cây cảnh chứ chưa có biện pháp loạitrừ hữu hiệu...
Việc phối hợp với Trường Đại học Khoa học Huế xử lý môi trường nước bằng côngnghệ vi sinh, tức là dùng các hoạt chất và quy trình loại bỏ rêu, tảo bằng côngnghệ Nano trong điều kiện khí hậu mưa và ẩm thấp nhiều như ở Huế mà không gây ônhiễm môi trường, không ảnh hưởng đến các công trình của di tích đã được triểnkhai. Nhiều điểm tham quan như Thế Miếu, Đại Cung môn, các trục đường đi tronghệ thống di tích đã chống được trơn trượt, bảo đảm an toàn sự đi lại cho dukhách...
Năm 2012, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế đã sản xuất hơn 60.000 cây hoatrồng bãi, gần 10.000 chậu hoa, với trên 15 chủng loại hoa đảm bảo duy trì cácsân vườn chính trong khu vực di tích Đại Nội, các di tích trọng điểm khác luôncó các thảm hoa phục vụ tham quan du lịch; đồng thời xây dựng kế hoạch cắt tỉa,uốn sửa, chăm sóc tốt cho hơn 5.000 cây kiểng, bonsai các loại, trong đó tậptrung chăm sóc các chủng loại cây kiểng có giá trị phù hợp với di tích Huế.
Hệ thống cây xanh trên di tích được tiến hành kiểm tra thường xuyên để có cácbiện pháp xử lý cắt tỉa, tạo tán, không để xảy ra hiện tượng cây xanh gãy đổ.
Trong năm 2013, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế tiếp tục xây dựng hoàn chỉnhdự án "Sưu tập, nhân giống và bảo tồn các giống cây di tích;" tổ chức triển khaiđề án "Phục hồi trang trí cây cảnh trồng chậu đá các khu vực di tích Đại Nội,lăng Tự Đức và lăng Minh Mạng;.
Đồng thời, Trung tâm cũng duy trì các hoạt động chăm sóc, bảo dưỡng chotoàn bộ hệ thống cây xanh các khu vực di tích, chỉnh trang, tôn tạo cảnh quancác sân vườn trọng điểm của các khu vực di tích của khu vực Đại Nội, lăng MinhMạng, Tự Đức, Thiệu Trị, tôn tạo cảnh quan ao hồ cho các khu di tích, trồng hoasen, hoa súng, nhân giống cá cảnh… làm đẹp cảnh quan môi trường, hấp dẫn dukhách.../.
Nhiều công trình nghiên cứu có giá trị thực tiễn phục vụ tốt cho công tác ditích như xây dựng và phối hợp triển khai thực hiện dự án "Quy hoạch, bảo tồn,tôn tạo cảnh quan khu vực vành đai xanh lăng Minh Mạng;" "Bảo tồn, phục hồithích nghi vườn Thiệu Phương;" "Sưu tập, nhân giống và bảo tồn các giống cây ditích;" "Xử lý rác thải khu vực di tích Đại Nội bằng công nghệ vi sinh."
Đặc biệt, Trung tâm còn phối hợp với Trường Đại học Khoa học Huế tiếp tụcnhân rộng kết quả đề tài xử lý môi trường nước bằng công nghệ vi sinh, giải phápchống rêu, tảo bám trên nền gạch Bát Tràng chống trơn trợt cho du khách tại cáckhu vực di tích.
Đặc trưng của Huế là mưa nhiều, độ ẩm không khí cao nên đã tạo điều kiện cho cácloại rêu, tảo phát triển mạnh. Quần thể di tích Huế với bề dày lịch sử hàng trămnăm không nằm ngoài tác động tiêu cực này và đang đứng trước thực trạng bị rêuphong hóa các công trình kiến trúc cổ và các lối đi, ảnh hưởng trực tiếp đếnkhách du lịch và cảnh quan.
Để đối phó với tình trạng này, lâu nay, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huếchỉ có biện pháp duy nhất là huy động các đoàn thể làm vệ sinh rêu, tảo nhưngcũng chỉ như muối bỏ bể vì diện tích di tích quá rộng, các phương pháp thủ côngchỉ là giải pháp tạm thời. Đã có một số công trình nghiên cứu về rêu tảo nhưngchỉ tập trung vào việc phân loại là chính, hoặc nghiên cứu các biện pháp nuôicấy rêu phục vụ cho mục đích trang trí, chơi cây cảnh chứ chưa có biện pháp loạitrừ hữu hiệu...
Việc phối hợp với Trường Đại học Khoa học Huế xử lý môi trường nước bằng côngnghệ vi sinh, tức là dùng các hoạt chất và quy trình loại bỏ rêu, tảo bằng côngnghệ Nano trong điều kiện khí hậu mưa và ẩm thấp nhiều như ở Huế mà không gây ônhiễm môi trường, không ảnh hưởng đến các công trình của di tích đã được triểnkhai. Nhiều điểm tham quan như Thế Miếu, Đại Cung môn, các trục đường đi tronghệ thống di tích đã chống được trơn trượt, bảo đảm an toàn sự đi lại cho dukhách...
Năm 2012, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế đã sản xuất hơn 60.000 cây hoatrồng bãi, gần 10.000 chậu hoa, với trên 15 chủng loại hoa đảm bảo duy trì cácsân vườn chính trong khu vực di tích Đại Nội, các di tích trọng điểm khác luôncó các thảm hoa phục vụ tham quan du lịch; đồng thời xây dựng kế hoạch cắt tỉa,uốn sửa, chăm sóc tốt cho hơn 5.000 cây kiểng, bonsai các loại, trong đó tậptrung chăm sóc các chủng loại cây kiểng có giá trị phù hợp với di tích Huế.
Hệ thống cây xanh trên di tích được tiến hành kiểm tra thường xuyên để có cácbiện pháp xử lý cắt tỉa, tạo tán, không để xảy ra hiện tượng cây xanh gãy đổ.
Trong năm 2013, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế tiếp tục xây dựng hoàn chỉnhdự án "Sưu tập, nhân giống và bảo tồn các giống cây di tích;" tổ chức triển khaiđề án "Phục hồi trang trí cây cảnh trồng chậu đá các khu vực di tích Đại Nội,lăng Tự Đức và lăng Minh Mạng;.
Đồng thời, Trung tâm cũng duy trì các hoạt động chăm sóc, bảo dưỡng chotoàn bộ hệ thống cây xanh các khu vực di tích, chỉnh trang, tôn tạo cảnh quancác sân vườn trọng điểm của các khu vực di tích của khu vực Đại Nội, lăng MinhMạng, Tự Đức, Thiệu Trị, tôn tạo cảnh quan ao hồ cho các khu di tích, trồng hoasen, hoa súng, nhân giống cá cảnh… làm đẹp cảnh quan môi trường, hấp dẫn dukhách.../.
Quốc Việt (TTXVN)
