Hệ thống y tế Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức, cần phải có sự chuyển đổi, đổi mới tất cả các cấu phần của hệ thống y tế, trong đó đổi mới cấu phần hệ thống y tế cơ sở là cốt lõi, đây là đổi mới chiến lược.
Thời gian tới Bộ Y tế sẽ tập trung đẩy mạnh nâng cao chất lượng công tác chuyển tuyến một cách hiệu quả (từ xã lên huyện và ngược lại) và thí điểm quản lý chuyển tuyến bệnh tim mạch, tăng cường tiếp cận thuốc generic chất lượng cao cho người dân về một số các bệnh không lây nhiễm...
[Những cú hích để hệ thống y tế tư nhân bứt phá ngoạn mục]
Phó giáo sư Phan Lê Thu Hằng - Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính (Bộ Y tế) đã nhấn mạnh như vậy khi phát biểu tại hội nghị khởi động nhóm Công tác kỹ thuật về chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân, do Bộ Y tế tổ chức ngày 16/12, tại Hà Nội.
Ưu tiên phối hợp liên ngành
Tại Việt Nam, Bộ Y tế đã và đang triển khai các chương trình chiến lược về chăm sóc sức khoẻ như: Chương trình sức khoẻ Việt Nam, Đề án phát triển y tế cơ sở, Chương trình Mục tiêu Y tế và Dân số Quốc gia, triển khai nhân rộng mô hình 26 Trạm t tế xã điểm theo hướng đổi mới cơ chế hoạt động, tài chính, nhân lực, cơ sở hạ tầng, trang thiết bị... Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ cũng đã phê duyệt 2 Dự án ODA vay vốn Ngân hàng Thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) đầu tư cho y tế cơ sở.
Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn phân tích, chăm sóc sức khoẻ ban đầu là cách tiếp cận thông minh xét trên các bình diện kỹ thuật, kinh tế và công bằng nhằm cải thiện và nâng cao sức khoẻ cho mọi người dân. Nhóm công tác được thành lập là dấu mốc quan trọng đánh dấu ưu tiên của cách tiếp cận phối hợp liên ngành, khuyến khích sự tham gia rộng rãi của các đối tác liên quan trong việc thực hiện mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khoẻ toàn dân.
Việc thực hiện mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân tại Việt Nam là một quy trình nỗ lực đầy thách thức, trong đó phải đồng thời cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ y tế, nâng cao chất lượng dịch vụ cung ứng trong giới hạn nguồn lực sẵn có.
Điều này có nghĩa cách tiếp cận truyền thống, dựa vào những nỗ lực đơn lẻ của ngành y tế là không đủ. Thay vào đó cần hướng tới sự hợp tác trên quy mô rộng lớn hơn giữa ngành y tế và các đối tác liên quan, bao gồm các đối tác phát triển, các tổ chức phi chính phủ, xã hội dân sự cũng như khu vực tư nhân.
“Có thể nói mọi quốc gia đều chỉ có thể hiện thực hoá mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khoẻ toàn dân dựa trên nền tảng hệ thống chăm sóc sức khoẻ ban đầu có năng lực và được vận hành hiệu quả. Kể từ tuyên ngôn Alma Ata lần đầu tiên trong lịch sử về chăm sóc sức khoẻ ban đầu từ năm 1978 đến nay, tất cả các nước đều xác định chăm sóc sức khoẻ ban đầu là nền tẳng cốt lõi để hướng tới mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khoẻ toàn dân của mỗi quốc gia,” Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn chỉ rõ.
Phó giáo sư Phan Lê Thu Hằng cho hay, việc thành lập Nhóm kỹ thuật về tăng cường chăm sóc sức khoẻ ban đầu trong khuôn khổ của Nhóm đối tác y tế là cần thiết, nhằm tăng cường hơn nữa năng lực điều phối và quản lý các nguồn lực, cung ứng và triển khai các dịch vụ y tế. Nhóm sẽ hỗ trợ việc triển khai thực hiện ba Chương trình chiến lược về chăm sóc sức khỏe (Chương trình Việt Nam khỏe mạnh, Chương trình phát triển mạng lưới y tế cơ sở, và Chương trình Mục tiêu Y tế-Dân số) theo các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Nhóm được thành lập với các mục tiêu: Đảm bảo các hoạt động và đầu tư mới, bổ sung của các đối tác phải phải phù hợp với các ưu tiên và chiến lược của Chính phủ; cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho Bộ Y tế nhằm tạo sức mạnh tổng hợp từ các hoạt động và đổi mới sáng tạo; kêu gọi, điều phối và tăng cường đầu tư cho chăm sóc sức khỏe ban đầu và xây dựng và hệ thống hóa các bằng chứng và đưa ra các khuyến nghị cho Bộ Y tế về các chiến lược, đầu tư và ưu tiên cho chăm sóc sức khỏe ban đầu.
Bệnh nhân sẽ được chuyển tuyến hiệu quả
Trong khuôn khổ của hội nghị cũng diễn ra Lễ ký kết Biên bản ghi nhớ giữa Bộ Y tế và Sở Y tế Hà Tĩnh với Tập đoàn Novartis về hợp tác tăng cường chăm sóc sức khỏe ban đầu, hướng đến mục tiêu đạt bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân và Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc trước năm 2030.
Phó giáo sư Phan Lê Thu Hằng cho biết, đây là hoạt động hợp tác tiên phong trong khuôn khổ điều phối của Nhóm công tác về chăm sóc sức khỏe ban đầu của Bộ Y tế cho hợp tác công-tư trong lĩnh vực này. Đây cũng là một dấu mốc đáng ghi nhận sau nhiều hoạt động và nỗ lực của Bộ Y tế với Nhóm các đối tác quốc tế nhằm kêu gọi hợp tác và đầu tư hơn nữa cho y tế cơ sở.
Nội dung Bản ghi nhớ bao gồm các hoạt động hỗ trợ cộng đồng thực hành lối sống lành mạnh và nâng cao kiến thức bảo vệ sức khỏe, quản lý bệnh tật với cơ chế chuyển tuyến hiệu quả, tiếp cận thuốc điều trị các bệnh không lây nhiễm phổ biến, và hỗ trợ các hoạt động theo dõi và đánh giá hiệu quả của các can thiệp.
Các hoạt động này sẽ được triển khai ở tuyến xã và huyện ở các địa phương. Dự án sẽ được triển khai đầu tiên tại tỉnh Hà Tĩnh và sẽ được mở rộng tại một số tỉnh thành thuộc Đề án, Chương trình của Bộ Y tế về tăng cường mạng lưới y tế cơ sở và nhân rộng các mô hình Trạm y tế xã điểm.
Theo bản ghi nhớ, việc kết nối các trạm y tế xã với các bệnh viện/ trung tâm y tế huyện, tỉnh và các bệnh viện ở tuyến cao hơn sẽ giúp nâng cao tính liên kết trong hệ thống y tế, đảm bảo cho lợi ích của người dân trên diện rộng. Bệnh nhân sẽ được chuyển tuyến hiệu quả từ tuyến trên xuống tuyến dưới, vì chi phí thuốc được hỗ trợ nên có thể bao phủ rộng khắp toàn dân.
Chính sách này được kỳ vọng sẽ mang lại hiệu quả, bởi người dân sẽ được chăm sóc sớm và phòng được bệnh một cách triệt để hơn, cùng với sự hợp tác của các đối tác trong và ngoài nước./.