Phát biểu tại Trung tâm Wilson ở thủ đô Washington, Mỹ hôm 1/4, Bộ trưởng Kinh tế Mexico Ildefonso Guajardo Villarreal khẳng định hơn 20 năm trước, Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) đã giúp kinh tế nước này phát triển và giờ đây Hiệp định Đối tác Kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã mở ra một chương mới trong hội nhập kinh tế quốc tế của Mexico.
Theo ông Ildefonso, TPP mang lại nhiều cơ hội hơn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Mexico trong việc tiếp cận thị trường nước ngoài nhờ việc dỡ bỏ các hàng rào thương mại, tham gia các chuỗi giá trị và đặc biệt tăng cường khả năng "đối phó" với tình trạng "bán phá giá" của Trung Quốc.
TPP không chỉ mang lại lợi ích cho riêng Mexico mà cho tất cả các nước thành viên. Ông Ildefonso khẳng định TPP là "chiến lược dài hạn" và tin tưởng TPP sẽ giúp thúc đẩy mở rộng thương mại thế giới.
Về yêu cầu sửa đổi nội dung thỏa thuận TPP liên quan đến bảo hộ bản quyền các sản phẩm sinh dược mới, ông cho biết các nước thành viên có thể sẵn sàng hợp tác để giải thích hoặc làm rõ ý nghĩa chính xác của quy định TPP trong vấn đề này, đặc biệt là thông qua các luật thực thi TPP của từng nước, song sẽ không có khoảng trống để thay đổi các nội dung đã thỏa thuận trong TPP.
Về quan hệ kinh tế Mỹ-Mexico, ông Ildefonso cho biết “cơ chế đối thoại cấp cao về kinh tế” giữa Mỹ và Mehico sau 20 năm chuẩn bị đã chính thức được thiết lập vào năm 2013, phát huy vai trò thúc đẩy quan hệ kinh tế giữa Mỹ và Mexico, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ của hai nước.
Dưới cơ chế này, hai bên đã ký thỏa thuận công nhận lẫn nhau giữa chương trình "thương nhân đáng tin cậy" của hai bên nhằm đẩy nhanh thông quan hàng hóa qua biên giới, ký biên bản ghi nhớ thúc đẩy đầu tư, tạo các diễn đàn song phương cho giáo dục đại học, đổi mới và nghiên cứu, số lượng sinh viên Mexico sang Mỹ học tập ngày càng tăng. Theo Bộ trưởng Ildefonso, ưu tiên tiếp theo sẽ là thành lập các nhóm chuyên trách thúc đẩy hợp tác giữa hai nước.
Trong khi đó, một thành viên TPP khác là New Zealand đã khẳng định nếu TPP thất bại sẽ giúp đưa Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) trở lại sân chơi.
Phát biểu tại Phòng Thương mại Mỹ hôm 30/3, Thủ tướng New Zealand John Key cho biết Wellington sẽ không để ngỏ khả năng đàm phán lại TPP và khẳng định TPP "thực sự là thỏa thuận tốt," cho dù có những "lời phàn nàn" từ những nghị sỹ và doanh nghiệp Mỹ cũng như New Zealand về một số nội dung thỏa thuận, như các sản phẩm sinh dược mới và dịch vụ tài chính.
Các nước thành viên chỉ có thể sẽ đàm phán lại một số điều khoản TPP khi quá thời hạn thực hiện và khi kết nạp thành viên mới.
Theo Thủ tướng New Zealand Key, là thỏa thuận thương mại tự do thế hệ mới với những quy định chưa từng có trong các hiệp định thương mại tự do (FTA) khác, TPP đang hấp dẫn các nước hơn so với RCEP.
Nhưng nếu việc triển khai TPP thất bại, New Zealand và các nước Đông Á sẽ buộc phải quay sang thúc đẩy RCEP.
Ông Key nói: "TPP thất bại sẽ giúp RCEP trở lại sân chơi. Mỹ cần tiếp tục thể hiện vai trò dẫn dắt tại khu vực bằng việc triển khai thực thi TPP và nếu Mỹ từ bỏ, vị trí dẫn dắt này sẽ lập tức được thay thế.”
Thủ tướng New Zealand Key cũng khẳng định sẽ không thể có TPP nếu thiếu Mỹ và tin tưởng với lợi ích lâu dài cho nước Mỹ cũng như các nước thành viên khác, TPP sẽ tiếp tục được thúc đẩy kể cả trong bối cảnh nước Mỹ đang tiến hành bầu cử và kêu gọi các nước thành viên TPP cùng phối hợp thúc đẩy phê chuẩn hiệp định thương mại này./.