Hai bức tượng bằng sa thạch. (Nguồn: The History Blog)Bảo tàng Norton Simon thuộc bang California của Mỹ đã chấp thuận trả lại Campuchia hai bức tượng cổ có niên đại từ thế kỷ thứ 10 được trưng bày tại đây hơn 40 năm qua.
Tại buổi lễ với sự hiện diện của Phó Thủ tướng Campuchia Sok An, đại diện Bộ Tư pháp Mỹ hoan nghênh việc Bảo tàng Norton Simon hoàn trả "cổ vật vô giá thuộc nền văn hóa độc đáo, lâu đời" của Đất nước Chùa Tháp.
Theo quan chức trên, bộ đôi tượng cổ này sẽ lên đường hồi hương vào tháng Sáu tới.
Hai bức tượng cổ bằng sa thạch bị đánh cắp khỏi ngôi đền hơn 1.000 năm tuổi Prasat Chen thuộc di chỉ khảo cổ Koh Ker trong thời kỳ Campuchia đang chìm trong nội chiến và nạn diệt chủng năm 1972. Đây là hai bức tượng Duryodhana và Bhima, khắc họa hình ảnh hai chiến binh. Tượng cao khoảng 1,5m, nặng hơn 100kg.
Năm 1975, tượng Duryodhana được rao bán đấu giá lần đầu tại thủ đô London của Anh, sau đó được rao bán tại nhà đấu giá Sotheby's ở New York vào tháng 3/2011 với giá trị ước tính khoảng 2-3 triệu USD.
Tuy nhiên, phiên đấu giá cách đây ba năm đã bị hủy sau khi giới chức Campuchia gửi đơn đề nghị Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục Liên hợp quốc (UNESCO) can thiệp. Trong khi đó, bức tượng thứ hai là Bhima được Bảo tàng Norton Simon mua lại từ một nhà sưu tập cổ vật hồi năm 1976.
Di chỉ khảo cổ Koh Ker nằm cách quần thể Angkor Wat nổi tiếng 80km về phía Đông Bắc, nơi từng là kinh đô của đế chế Khmer (928-944). Đây là một di tích tôn giáo lịch sử có giá trị tinh thần đặc biệt quan trọng đối với người dân Campuchia và là một phần của di sản văn hóa truyền thống nước này.
Cách đây không lâu, nhà đấu giá Christie's cho biết sẽ trả lại cho Campuchia một bức tượng cổ khác mang tên Pandava. Cổ vật này được Christie's bán năm 2009, nhưng sau đó công ty này đã mua lại sau khi biết đây là cổ vật quý bị đánh cắp của Đất nước Chùa Tháp./.
