Việc lấy ý kiến đóng góp vào dự thảo Văn kiện Đại hội XII của Đảng được thực hiện qua các đại hội của 68 đảng bộ trực thuộc Trung ương; Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị- xã hội; báo chí, thư và văn bản; Đảng đoàn Quốc hội.
Đợt góp ý kiến này là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, động viên, tập hợp trí tuệ, phát huy tinh thần dân chủ, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài đóng góp xây dựng Văn kiện Đại hội XII của Đảng.
Theo phó giáo sư-tiến sỹ Nguyễn Viết Thông, Tổng Thư ký Hội đồng Lý luận Trung ương, Thường trực Tổ biên tập Dự thảo Văn kiện Đại hội XII, điều thấy rõ nét nhất là đợt lấy ý kiến đóng góp vào dự thảo các Văn kiện Đại hội XII được làm bài bản, nền nếp. Ban Bí thư đã quyết định công bố toàn văn dự thảo Văn kiện sớm hơn nửa tháng để nhân dân có đủ thời gian góp ý.
Việc tuyên truyền về dự thảo Văn kiện Đại hội XII của Đảng cũng có nhiều điểm mới, trong đó các cơ quan báo chí đăng toàn văn hai dự thảo Văn kiện; những nội dung cốt lõi trong dự thảo các Văn kiện và những điểm mới trong dự thảo các Văn kiện. Các cơ quan báo chí đã tham gia tuyên truyền tốt, chọn những nội dung dư luận xã hội quan tâm để tuyên truyền, giúp cán bộ, đảng viên, nhân dân hiểu sâu về văn kiện, tạo sự thống nhất trong Đảng và trong xã hội.
Không khí trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân góp ý vào dự thảo văn kiện thể hiện trách nhiệm cao. Nhiều ý kiến đóng góp rất công phu. Điều này cho thấy cán bộ, đảng viên và nhân dân rất quan tâm đến văn kiện Đảng.
Phó giáo sư-tiến sỹ Nguyễn Viết Thông cho biết các đảng bộ trực thuộc Trung ương đều có báo cáo tổng hợp các ý kiến góp ý vào dự thảo các văn kiện Đại hội XII của Đảng trình đại hội. Các ý kiến đóng góp được tập hợp qua đại hội đảng bộ trực thuộc Trung ương khoảng gần 700 trang A4. Các đại hội đã dành thời gian cho các đại biểu thảo luận, bổ sung và hoàn chỉnh dự thảo các văn kiện, có nhiều góp ý hợp lý, xác đáng.
Các ý kiến phát biểu tại đại hội được đại biểu và dư luận hoan nghênh với tinh thần thẳng thắn, nêu bật những việc đã làm được, chưa làm được, kiến nghị những giải pháp thực hiện trong thời gian, thể hiện tinh thần trách nhiệm cao trước Đảng, trước dân tộc và nhân dân.
Hầu hết các ý kiến nhất trí với dự thảo các Văn kiện, cho rằng dự thảo các Văn kiện đã được chuẩn công phu, nghiêm túc, bố cục chặt chẽ, khoa học. Nội dung thể hiện tính toàn diện và khái quát cao, có kế thừa và phát triển về tư tưởng, lý luận của Đảng; phản ánh được tâm tư, nguyện vọng của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân. Dự thảo các Văn kiện đánh giá đúng tình hình thực tiễn của đất nước và của Đảng, nêu rõ được những kết quả, thành tựu, những hạn chế, khuyết điểm trong việc tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội XI; xác định rõ những nguyên nhân khách quan và chủ quan. Các ý kiến bày tỏ đồng tình cao với mục tiêu tổng quát, chỉ tiêu, nhiệm vụ và giải pháp trong năm năm tới.
Hiện nay, Tổ biên tập đang nghiên cứu, tiếp thu. Với mong muốn có dự thảo các Văn kiện trình Đại hội XII của Đảng hoàn chỉnh nhất, các ý kiến đóng góp vào các vấn đề cụ thể, ví dụ như đề nghị làm rõ hơn khái niệm kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, làm rõ hơn tiêu chí nước công nghiệp theo hướng hiện đại, khái niệm về Đảng cầm quyền.
Tại đại hội các đảng bộ trực thuộc Trung ương, hầu hết các ý kiến nhất trí với dự thảo các Văn kiện. Tuy nhiên, một số vấn đề lớn, hệ trọng, nhạy cảm còn có ý kiến khác nhau.Ví dụ, xung quanh vấn đề “ nhất thể hóa." Ý kiến đóng góp của nhiều đảng bộ nhất trí với dự thảo văn kiện là nghiên cứu thí điểm hợp nhất một số cơ quan Đảng, cơ quan Nhà nước tương đồng về chức năng, nhiệm vụ.
Đa số ý kiến đồng tình nhưng cũng có hai loại ý kiến khác, trong đó loại ý kiến thứ nhất đề nghị tiến hành thí điểm ngay trong nhiệm kỳ 2016-2021; loại ý kiến thứ hai đề nghị nghiên cứu, chưa nên làm ở nhiệm kỳ này, để nhiệm kỳ sau mới làm. Nhiều ý kiến bày tỏ rõ thái độ, đề nghị Đảng, Nhà nước cần có giải pháp pháp mạnh mẽ, đột phá trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Một số góp ý đề nghị làm rõ một số khái niệm về các khái niệm trong văn kiện. Điều này phải tiếp tục nghiên cứu, chờ thực tiễn trả lời, làm rõ về mặt lý luận.
Về các ý kiến đóng góp qua kênh Đảng đoàn Quốc hội, các đại biểu Quốc hội phát biểu thẳng thắn, có ý kiến thể hiện quyết tâm cao về các vấn đề sắp xếp kiện toàn tổ chức, bộ máy, tinh giản biên chế; phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; đấu tranh chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống thất thoát lãng phí; bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội.
Qua theo dõi, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị-xã hội lấy ý kiến đóng góp vào dự thảo các Văn kiện của Đại hội XII của Đảng bài bản hơn. Mặt trận Tổ quốc phối hợp với nhiều cơ quan tổ chức các hội thảo, tọa đàm theo chuyên đề phù hợp. Nhiều ý kiến rất xác đáng.
Trong hơn một tháng rưỡi, thực hiện chỉ đạo Ban Bí thư, Ban Tuyên giáo Trung ương, các cơ quan báo chí đều mở chuyên mục góp ý vào dự thảo Văn kiện. Các báo đã đăng tải nhiều bài góp ý kiến đa dạng, có những đề xuất mới cần được nghiên cứu, tiếp thu. Với mong muốn có dự thảo Văn kiện hoàn thiện, các góp ý đã đưa ra nhiều kiến nghị, đề xuất các giải pháp đột phá.
Trong chỉ đạo của Trung ương, Văn phòng Trung ương tập hợp ý kiến đóng góp của đại hội các đảng bộ trực thuộc Trung ương. Ban Dân vận Trung ương tập hợp ý kiến đóng góp qua kênh của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội. Ban Tuyên giáo Trung ương tập hợp ý kiến đóng góp qua kênh báo chí và góp ý của nhân dân. Đảng đoàn Quốc hội tập hợp ý kiến đóng góp của các đại biểu quốc hội
Phó giáo sư-tiến sỹ Nguyễn Viết Thông khẳng định toàn bộ các ý kiến đóng vào dự thảo Văn kiện Đại hội XII của Đảng góp sẽ được tập hợp đầy đủ gửi về Trung ương. Qua đó, Trung ương nắm bắt được các góp ý, chắt lọc những ý kiến xác đáng đưa vào văn kiện, đồng thời để có thông tin rút kinh nghiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo trong thời gian tới.
Bộ Chính trị giao Tiểu ban Văn kiện và Tổ biên tập nghiên cứu, nghiêm túc tiếp thu các ý kiến hợp lý, xác đáng. Bộ Chính trị sẽ có giải trình trước Hội nghị Trung ương về việc tiếp thu góp ý vào dự thảo các văn kiện. Việc tiếp thu sẽ được tiến hành nghiêm túc để hoàn thiện tốt nhất dự thảo các Văn kiện trình Hội nghị Trung ương 13.
Những kiến đóng vào dự thảo các Văn kiện Đại hội XII của Đảng thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, tâm huyết, xây dựng và mong muốn Đảng Cộng sản Việt Nam ngày càng trong sạch, vững mạnh, đất nước phát triển nhanh, bền vững./.