Hiện nay ở Việt Nam, ước tính có khoảng 300.000 người chuyển giới. Sự phát triển của phong trào quyền cho người đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính và chuyển giới trong những năm gần đây đã giúp cải thiện đáng kể sự hiện diện và tiếng nói của các nhóm người chuyển giới trong xã hội. Tuy vậy, các rào cản về văn hóa, xã hội và pháp lý tại Việt Nam đang khiến người chuyển giới trở thành nhóm dễ bị tổn thương.
Thông tin này được đưa ra tại hội thảo “Đừng để người chuyển giới mãi vô hình” do Viện Nghiên cứu và phát triển cộng đồng (SCDI) tổ chức ngày 16/12, tại Hà Nội.
Phát biểu tại Hội thảo, ông Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho biết Hiến pháp sửa đổi năm 2013 trên cơ sở tôn trọng quyền con người đã tạo cơ sở pháp lý cho phong trào kêu gọi quyền của những người chuyển giới.
Bộ luật Dân sự sửa đổi năm 2015 cũng thừa nhận quyền của người chuyển đổi giới tính, mặc dù Luật này chưa có các quy định cụ thể về các quyền ở các lĩnh vực khác nhau của người chuyển đổi giới tính.
Trong quá trình xây dựng dự thảo Luật Chuyển đổi giới tính, Vụ Pháp chế (Bộ Y tế), cơ quan phụ trách soạn thảo đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp từ cộng đồng người chuyển giới Việt Nam và nhiều điểm của dự thảo đã được sửa đổi để đáp ứng quyền của người chuyển giới.
Hiện dự thảo chưa được Bộ Y tế trình Chính phủ và Quốc hội phê duyệt. Do chưa có Luật cho người chuyển giới nên người chuyển giới vẫn khó khăn với thủ tục đổi tên. Nhiều người chuyển giới gặp khó trong tìm kiếm việc làm.
Chia sẻ về hành trình chuyển giới của mình, chị Nguyễn Kim Mai cho biết ngoài những vấn đề về y tế, xã hội…, người chuyển giới gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong việc thừa nhận quyền của người chuyển đổi giới tính. Hàng nghìn người chuyển giới vẫn gặp nhiều khó khăn với thủ tục đổi tên, cụ thể như giấy tờ xin đổi tên thì phải trùng khớp với giới tính nên họ gặp nhiều khó khăn.
[Cần đẩy nhanh tiến độ xây dựng Luật Chuyển đổi giới tính]
Nghiên cứu vào tháng 6/2019 do Mạng lưới người chuyển giới Việt Nam, dưới sự hỗ trợ của Trung tâm Hỗ trợ sáng kiến phát triển cộng đồng và Mạng lưới người chuyển giới châu Á-Thái Bình Dương thực hiện tại Hà Nội, với sự tham gia của 250 người chuyển giới, đã cho thấy nhiều thách thức trong trải nghiệm cuộc sống của họ.
Cụ thể là các vấn đề về sức khỏe tâm thần; sự kỳ thị và phân biệt đối xử; cơ hội tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe…/.
