Ngày 17/4, tại thành phố Điện Biên Phủ, gần 140 chiến sỹ Điện Biên, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến trực tiếp tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ đã tham dự cuộc gặp mặt, tri ân do Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với tỉnh Điện Biên tổ chức.
Đến dự buổi gặp mặt có Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến, nguyên Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Huỳnh Đảm, nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan, lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương, lãnh đạo các tỉnh, thành phố và tỉnh Điện Biên.
Dấu mốc chói lọi
Phát biểu tại cuộc gặp mặt, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhìn lại bối cảnh lịch sử, diễn biến, ý nghĩa, sức lan tỏa của Chiến thắng Điện Biên Phủ, “dấu mốc bằng vàng chói lọi” của lịch sử Việt Nam.
Thủ tướng nhận định Chiến thắng Điện Biên Phủ là chiến thắng của bản lĩnh, trí tuệ và chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam, được thể hiện bằng sự lãnh đạo, chỉ đạo chiến lược đúng đắn, sáng tạo, tài tình của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, tài thao lược của Tổng Tư lệnh - Đại tướng Võ Nguyên Giáp; là chiến thắng của sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; của tinh thần chiến đấu dũng cảm, kiên cường; của ý chí quyết chiến quyết thắng của toàn quân, toàn dân ta; là chiến thắng của sự kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; trong đó có sự ủng hộ, giúp đỡ, hỗ trợ của các nước xã hội chủ nghĩa anh em và nhân dân tiến bộ, yêu chuộng hòa bình trên thế giới.
Thủ tướng khẳng định: “Chúng ta không bao giờ quên những tấm gương anh dũng, mưu trí, sáng tạo, làm rạng danh thêm truyền thống yêu nước bất khuất của dân tộc ta như các anh hùng Tô Vĩnh Diện, Bế Văn Đàn, Phan Đình Giót… cùng hàng ngàn, hàng vạn chiến sỹ, đồng bào đã kiên cường, dũng cảm không sợ hy sinh, gian khổ với tinh thần ‘thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ,’ ‘quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh’.”
Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ sự xúc động được gặp lại những tấm gương, hình ảnh ấy, cảm nhận tinh thần hăng hái, phấn khởi ấy từ 139 chiến sỹ Điện Biên, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến dự buổi gặp mặt.
Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng trăn trở khi đời sống của một bộ phận thương bệnh binh, thân nhân liệt sỹ, gia đình người có công với cách mạng còn khó khăn; nhiều liệt sỹ chưa tìm được hài cốt, chưa xác định được danh tính...
Thủ tướng đề nghị thời gian tới, các cấp, ngành, địa phương tiếp tục thực hiện thật tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đẩy mạnh hơn nữa công tác chăm sóc thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ, người có công với cách mạng.
Thủ tướng đề nghị tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân về sự hy sinh, cống hiến to lớn của những người có công với cách mạng để khơi dậy lòng yêu nước, phát huy mạnh mẽ truyền thống “Uống nước nhớ nguồn" và tinh thần đại đoàn kết dân tộc, ý thức trách nhiệm đối với lịch sử và khát vọng cống hiến cho Tổ quốc.
Thủ tướng cũng đề cập đến việc thực hiện đồng bộ, hiệu quả các chính sách ưu đãi người có công, đề nghị các cấp, ngành, địa phương đẩy mạnh nghiên cứu ban hành các cơ chế, biện pháp hỗ trợ cụ thể, thiết thực, hiệu quả, tạo điều kiện thuận lợi, phát huy vai trò của người có công, thương binh, bệnh binh và gia đình, nhất là trong sản xuất kinh doanh, kinh tế hộ gia đình.
“Chú trọng xây dựng và chỉnh trang không gian, cảnh quan nghĩa trang liệt sỹ bảo đảm khang trang, sạch đẹp, thể hiện sự thiêng liêng, tôn kính để nơi đây trở thành ‘địa chỉ đỏ’ giáo dục truyền thống lịch sử, cách mạng cho các thế hệ mai sau. Đẩy mạnh ứng dụng thành tựu khoa học-công nghệ trong quản lý dữ liệu thông tin, hình ảnh, kỷ vật về các anh hùng, liệt sỹ, thương bệnh binh; xác định ADN đối với các trường hợp liệt sỹ chưa rõ thông tin,” Thủ tướng đề nghị.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến cũng đã điểm lại diễn biến của Chiến dịch Điện Biên Phủ, khẳng định để làm nên sự kiện “chấn động địa cầu,” hàng vạn anh hùng, liệt sỹ đã hiến dâng trọn đời mình cho sự trường tồn của Tổ quốc.
Ông Chiến đề nghị các cấp, ngành, cơ quan, đơn vị và toàn xã hội tiếp tục quán triệt sâu sắc chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, thiết thực chăm lo nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người có công; phát huy truyền thống vẻ vang của dân tộc và khí thế hào hùng của Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, đoàn kết một lòng, tranh thủ thời cơ, thuận lợi, vượt qua khó khăn, thách thức, huy động mọi nguồn lực ở trong nước cùng với sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế, xây dựng đất nước ta phát triển nhanh, bền vững hơn.
Rưng rưng khi thăm lại chiến trường xưa
Trong số 139 nhân chứng lịch sử đến dự cuộc gặp mặt có ông Bùi Kim Điều (sinh năm 1930). Ông nhập ngũ tháng 2/1952, tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ với cương vị là chiến sỹ thông tin ở Đại đội 405, Trung đoàn 165, Đại đoàn 312.
Cựu chiến binh Điện Biên chia sẻ niềm tự hào được tham gia trận đánh mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ tại “cánh cửa thép” Him Lam, với chiến thắng oanh liệt, song cũng có nhiều đau thương, mất mát; cũng như các trận đánh sau đó cho tới khi Chiến dịch Điện Biên Phủ thắng lợi hoàn toàn.
“Chiến dịch giành thắng lợi, ngày 13/5 đơn vị chúng tôi được mừng chiến thắng ở Mường Phăng, do Đại tướng Võ Nguyên Giáp chủ trì. Chúng tôi Đại tướng khen ngợi, biểu dương thành tích. Đơn vị có 5 anh hùng được tuyên dương. Đại đoàn được Bác Hồ uỷ nhiệm cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp trao lá cờ “Quyết chiến-Quyết thắng,” ông Điều kể.
Ông Dương Chí Kỳ, cựu chiến binh Điện Biên đến từ Thành phố Hồ Chí Minh, ôn lại kỷ niệm những ngày “khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt”: “Năm 1953, tôi cùng các thế hệ thanh niên thời ấy nghe theo lời kêu gọi của Bác Hồ xếp bút nghiên tình nguyện nhập ngũ. Tôi được trực tiếp chiến đấu ở chiến trường Điện Biên Phủ thuộc Trung đoàn174, Đại đoàn 316 với nhiệm vụ là pháo thủ súng cối 82 của Pháp.”
Ông Kỳ được tham gia vào trận tổng công kích cuối cùng, làm hầm, làm đường hào vào cứ điểm A1, đưa súng cối 82 ra trận địa từ tối 5/5/1954. Đánh cho tới trưa ngày 7/5/1954 thì quân Pháp đầu hang, quân ta đại thắng.
“Chúng tôi rất xúc động khi được trở lại Điện Biên Phủ thăm chiến trường xưa, thắp nén nhang viếng các anh hùng liệt sỹ, gặp các bạn từng chiến đấu ở Mường Thanh, Hồng Cúm, Him Lam. Nay Điện Biên Phủ đã 'thay da đổi thịt,' Nhân dân có cuộc sống ấm no hạnh phúc, ánh sáng xuống tận bản làng, đêm khuya điệu xòe vang vọng,” ông Kỳ bày tỏ.
Chia sẻ với phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus, bà Phan Thị Bảy (sinh năm 1930 tại Hà Tĩnh) cũng rất xúc động, vui mừng khi được gặp lại các đồng chí, đồng đội.
Ở tuổi đôi mươi, vợ chồng bà tổ chức đính ước để kịp lên đường ra chiến trường, mỗi người chiến đấu một nơi. Bà đã tham gia làm dân công hỏa tuyến ở chiến trường Thượng Lào. Đến năm 1954, khi chiến dịch Điện Biên Phủ nổ ra, bà và đơn vị chuyển từ Thượng Lào về phục vụ Chiến trường Điện Biên Phủ. Sau ngày chiến thắng, họ gặp lại nhau rồi cùng ở lại xây dựng Điện Biên.
“Lúc chiến đấu, tôi gầy gò nhưng gánh đến gần 50kg đạn trên vai, đi bộ mỗi đêm 50km vượt đèo Pha Đin đến Tuần Giáo, vừa đi vừa phải gỡ dây thép gai, tránh mìn. Nhưng vì tiền tuyến, không một ai sờn chí, mà hừng hực khí thế quyết tâm vận chuyển được nhiều vũ khí, đạn dược ra chiến trường để bộ đội đánh giặc,” bà Bảy kể./.
Bộ sách về Chiến thắng Điện Biên Phủ: Chuẩn hóa, dẫn giải nhiều tư liệu quý
Bộ sách gồm 24 cuốn bao gồm hồi ức của những người trực tiếp tham gia cuộc chiến, những sáng tác, nghiên cứu về Chiến thắng Điện Biên Phủ của các nhà văn, chuyên gia trong nước và nước ngoài.
