Dự án xây dựng Cảng Hàng không quốc tế sân bay Long Thành (tỉnh Đồng Nai) đang được rất nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm. Bên lề Quốc hội sáng ngày 23/10, ông Nguyễn Đức Kiên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội (đoàn Sóc Trăng) cho rằng, dự án xây dựng Cảng Hàng không quốc tế sân bay Long Thành (tỉnh Đồng Nai) chưa phải là cấp bách nhưng là cần thiết.
- Được biết chiều qua (23/10), Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã có cuộc họp với toàn thể ủy viên Ủy ban để thẩm tra vòng 2 tờ trình xin chủ trương đầu tư dự án Cảng Hàng không quốc tế Long Thành của Chính phủ. Cơ quan trình dự án giải trình thêm về vấn đề nguồn vốn cho dự án trong cuộc họp này, thưa ông?
Ông Nguyễn Đức Kiên: Trước hết phải nói là cần làm theo luật. Hiện chúng ta đã có Nghị quyết 49 của Quốc hội về các chương trình trọng điểm quốc gia. Tại kỳ họp thứ 7 các đại biểu đã thông qua Luật Đầu tư công, vấn đề là phải làm theo đúng quy trình của luật.
Bây giờ luật chưa nói đến câu chuyện vốn mà mới chỉ là câu chuyện quyết định chủ trương đầu tư, tức là nói đến dự án sân bay Long Thành là cấp bách hay cấp thiết.
- Vậy đánh giá của Ủy ban Kinh tế thế nào, dự án này là có cấp bách hay không?
Ông Nguyễn Đức Kiên: Chúng tôi đánh giá dự án chưa phải là cấp bách nhưng là cần thiết, chúng ta cần một sân bay tầm cỡ xứng với tầm vóc, vị thế đất nước. Hiện nay nước ta chưa có một sân bay tương đương với vị thế của đất nước trong khu vực. Vậy nên đây là nhiệm vụ không chỉ của nhiệm kỳ này mà cả nhiệm kỳ sau.
Sân bay Long Thành không phải là bây giờ mới đặt ra mà đã được bàn từ những năm 1998-1999 và giờ là thực hiện quy hoạch sân bay thế nào, ở thời điểm nào, theo phương án nào để dự án được hiệu quả nhất với đồng vốn từ ngân sách nhà nước.
Tôi nhấn mạnh dự án này cần thiết chứ không phải cấp thiết. Cấp thiết là khi không có nó thì toàn bộ nền kinh tế đình trệ nhưng hiện nay chúng ta vẫn đang vận hành hệ thống sân bay hiện có. Nhiệm vụ đặt ra là phải rà soát lại những vấn đề về khả năng đáp ứng của sân bay Tân Sơn Nhất, sân bay quốc tế Cần Thơ, Cam Ranh cũng như với tổng thế quy hoạch phát triển giao thông vận tải Việt Nam để xem ngành hàng không chiếm tỷ trọng được bao nhiêu trong vận tải hành khách, vận tải hàng hoá.
Sau đó chúng ta mới tính ra mức độ đầu tư thế nào để đảm bảo xương sống cho hệ thống vận tải hành khách quốc tế.
- Ông đánh giá thế nào về hiệu quả của hệ thống sân bay Việt Nam hiện nay so với các nước trong khu vực?
Ông Nguyễn Đức Kiên: Hiện nay, các sân bay của Việt Nam đang sử dụng hết công suất. Còn tính hiệu quả kinh tế thì phải xem xét mục đích đó là đơn vị công ích hay đơn vị kinh doanh. Cần xem lại quyết định thành lập các sân bay và các cảng hàng không thì mới biết doanh nghiệp đó là loại hình gì. Nếu cứ nói thế mà đem so sánh sân bay của Việt Nam và quốc tế thì rất khác nhau chứ, sân bay quốc tế của các nước đều làm kinh doanh trong khi sân bay ở Việt Nam vừa phải làm nhiệm vụ kinh doanh vừa để đảm bảo an ninh quốc phòng.
- Vậy, Ủy ban Kinh tế có yêu cầu Bộ Giao thông vận tải giải trình thêm các nội dung liên quan đến dự án sân bay này trong tờ trình đưa ra Quốc hội vào phiên họp ngày 29/10 tới?
Ông Nguyễn Đức Kiên: Rất nhiều vấn đề được đặt ra, chúng tôi sẽ đưa vào báo cáo đưa ra Quốc hội xem xét vào ngày 29/10 tới. Đầu tiên là yêu cầu phải rà soát lại quy hoạch tổng thể ngành giao thông vận tải, trong bối cảnh các sân bay quốc tế lân cận hiện có của chúng ta trong vùng.
Nếu sân bay Cam Ranh được đưa lên thành sân bay quốc tế thì luồng hành khách từ Nga thay đổi, tác động lên việc khai thác sân bay Tân Sơn Nhất thế nào, phải tính toán lại xem các sân bay sẽ chia sẻ khách với sân bay Tân Sơn Nhất ra sao. Nếu sân bay Cần Thơ được cải tạo để nâng công suất lên nữa thì cũng có tác động. Bên cạnh đó, sân bay Phú Quốc tới đây cũng sẽ thành sân bay quốc tế chắc chắn cũng hút lượng khách nhất định vào đó.
Vấn đề đặt ra là các sân bay lân cận sẽ chia sẻ dòng khách của sân bay Tân Sơn Nhất như thế nào? Với nghiên cứu hiện tại, chúng ta chưa trả lời được câu hỏi đó. Vậy nên phải tiếp tục đề nghị cơ quan soạn thảo mà Chính phủ giao (ở đây là Bộ Giao thông Vận tải) phải làm rõ thêm nội dung này.
Ngoài ra, dự án này cũng cần đặt trong bối cảnh Việt Nam đang tiến hành cải thiện hệ thống vận tải đường thủy khu vực Nam Bộ, đang đầu tư tuyến đường cao tốc Trung Lương đi Cần Thơ, nếu cao tốc này cho phép xe chạy với tốc độ 120km/giờ thì thời gian đi từ Cần Thơ đến Thành phố Hồ Chí Minh và đi các tỉnh lân cận sẽ nhanh hơn, phân luồng hành khách khi đó cũng sẽ khác. Những yếu tố đầu vào này cũng chưa được xét đến trong dự án.
Các bài toán đó đã được các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia của Hội đồng thẩm định Nhà nước và các cán bộ của Bộ Giao thông Vận tải trao đổi, bàn rất kỹ trong cuộc họp chiều qua. Chúng tôi đều xác định sẽ làm hết sức để đáp ứng được mong mỏi của người dân.
- Xin cảm ơn ông!