Ảnh minh họa. (Nguồn: lazyllama)Theo trang mạng ft.com, việc Anh không thể rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) theo đúng kế hoạch có nghĩa rằng các cử tri Anh sẽ phải đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu vào tháng tới, bất chấp họ đã bỏ phiếu rời khỏi khối này hơn 2 năm trước đây.
Thủ tướng Anh Theresa May đã cam kết với các nhà lãnh đạo EU trong hội nghị thượng đỉnh hồi tuần trước rằng nước Anh sẽ tham gia bỏ phiếu nhằm đảm bảo sự gia hạn thêm cho việc Anh rời khỏi liên minh này đến ngày 31/10 tới.
Chính phủ của bà May khẳng định họ vẫn có thể thông qua thỏa thuận ra đi tại Hạ viện trước khi các cuộc bầu cử nghị viện châu Âu bắt đầu vào ngày 23/5 tới, mà sẽ buộc Anh tham gia bỏ phiếu.
Thỏa thuận ly hôn này đã thất bại đến ba lần tại Westminster. Triển vọng về việc các nghị sỹ mới của Anh đến Brussels đã gây chia rẽ các đảng phái chính trị và các nhà lãnh đạo EU.
Ông Guy Verhofstadt- lãnh đạo khối tự do trong Nghị viện châu Âu- cho rằng một cuộc bỏ phiếu của Anh sẽ đầu độc chiến dịch bầu cử và “nhập khẩu mớ lộn xộn Brexit vào hoạt động chính trị của EU.”
Tại sao Anh cần bỏ phiếu trong cuộc bầu cử nghị viện châu Âu?
Nếu Anh vẫn là một thành viên đầy đủ của EU cho đến ngày bầu cử, nước này vẫn sẽ chịu sự ràng buộc với những trách nhiệm thỏa thuận của mình trong việc tổ chức các cuộc bầu cử và gửi các nghị sỹ mới tới Brussels.
Luật của EU rất rõ ràng. Nếu không có bầu cử, công dân Anh sẽ có quyền yêu cầu đại diện trong Nghị viện châu Âu mới.
Ông Nigel Farage- cựu lãnh đạo đảng nước Anh độc lập (UKIP) và là lãnh đạo đảng Brexit mới được thành lập- đã đe dọa đưa chính phủ Anh lên Tòa án công lý châu Âu nếu nước này không tổ chức bỏ phiếu.
Việc Anh tham gia có ý nghĩa gì cho Nghị viện châu Âu?
Năm ngoái, các nghị sỹ đã bỏ phiếu cho một kế hoạch huỷ bỏ 46 trong tổng số 73 ghế của Anh ở Nghị viện châu Âu và phân phối 27 ghế còn lại cho các nước thành viên EU.
Pháp và Tây Ban Nha là những nước giành thắng lợi lớn nhất khi mỗi nước có thêm 5 ghế, trong khi Italy và Hà Lan mỗi nước chỉ có thêm 3 ghế.
[Cuộc đọ sức cuối cùng của Thủ tướng Anh Therasa May về Brexit]
Nhưng sự tham gia của Anh trong cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu lần này đồng nghĩa việc phân phối ghế bị treo. Vẫn sẽ có 751 nghị sỹ trong Nghị viện châu Âu mới.
Theo các thành viên nghị viện, cơ quan này sẽ trở lại với việc phân phối ghế khi nước Anh chính thức rời khỏi EU. Điều đó có nghĩa vẫn sẽ duy trì danh sách chờ đợi của các nghị sỹ ở Pháp, Tây Ban Nha và các nước khác, những người sẽ chỉ có được ghế của mình sau Brexit.
Sự hiện diện tiếp tục của 73 nghị sỹ Anh cũng đang gây ra nhiều vấn đề cho những nhà thầu xây dựng của nghị viện. Những tòa nhà văn phòng của các nghị sỹ ở Brussels sẽ phải được tu bổ lại để tạo không gian nhiều hơn cho các nghị sỹ còn lại.
Đảng nào sẽ giành được nhiều ghế nhất?
Tờ Financial Times đã xem được những đề án nội bộ của Nghị viện châu Âu bị rò rỉ. Mặc dù những đánh giá có thể thay đổi khi chiến dịch vận động tranh cử diễn ra ở Anh, nhưng chúng cho thấy Công đảng sẽ là người chiến thắng lớn nhất từ cuộc bỏ phiếu này với khả năng giành được 28 ghế.
Đảng Bảo thủ ước tính sẽ giành được 17 ghế, còn đảng Dân chủ tự do và đảng Xanh mỗi đảng giành được 5 ghế.
Ước tính 11 ghế cho các đảng mới bao gồm đảng Brexit của ông Farage và Nhóm độc lập chống Brexit mới được thành lập. Sự vượt trội của Công đảng sẽ giúp nhóm xã hội chủ nghĩa của EU giữ vững vị thế là lực lượng lớn thứ hai trong Nghị viện châu Âu.
Nhóm chủ nghĩa xã hội nhiều khả năng sẽ mất nhiều ghế ở các nước thành viên lớn chẳng hạn như Pháp, Italy và Đức.
Nhóm nghị sỹ trung tả này là những người ủng hộ mạnh mẽ cho việc gia hạn Brexit vì nó có thể sẽ làm thay đổi thứ hạng của họ trong Nghị viện.
Trong khi đó, đảng Nhân dân châu Âu (EPP) trung hữu sẽ không giành được thắng lợi từ các cuộc bỏ phiếu ở Anh: Đảng Bảo thủ đã rời khỏi liên minh này năm 2014.
Anh sẽ có ảnh hưởng như thế nào trong Nghị viện mới?
Về mặt chính thức, các nghị sỹ Anh sẽ có địa vị tương tự như bất kỳ nghị sỹ nào khác trong Nghị viện châu Âu cho đến khi nước Anh rời khỏi khối này. Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk ngày 16/4 đã nhấn mạnh rằng các nghị sỹ Anh không thể bị đối xử như những nghị sỹ “hạng hai.”
Nhưng ông Manfred Weber- lãnh đạo đảng EPP và là ứng cử viên cho chức vụ Chủ tịch Hội đồng châu Âu khóa tới- đã cảnh báo rằng các nghị sỹ mới của Anh không thể “có ảnh hưởng đến tương lai của EU.”
Các nghị sỹ châu Âu cho rằng với việc Brexit đang treo lơ lửng, các nghị sỹ Anh sẽ không được phép nắm giữ bất kỳ vị trí lãnh đạo nào trong Nghị viên châu Âu tới đây, chẳng hạn như phó chủ tịch hay đứng đầu các ủy ban.
Mặc dù chưa có biện pháp pháp lý nào để ngăn cản các ứng viên Anh chạy đua cho những vị trí này, một quan chức EU nói sẽ cần phải có một sự nhận thức không chính thức rằng các nghị sỹ Anh không nên được bổ nhiệm.
Nhưng họ có thể tham gia lựa chọn một chủ tịch mới cho ủy ban, người sẽ phải giành được sự ủng hộ đa số trong Nghị viện.
Điều gì xảy ra nếu Anh rời khỏi EU sau tháng 5?
Nghị viện châu Âu mới sẽ có cuộc họp chính thức đầu tiên vào ngày 2/7.
Nếu Anh bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử tháng 5 nhưng sau đó thông qua thỏa thuận ra đi trước tháng 7, các quan chức EU cho rằng các nghị sỹ Anh mới được bầu sẽ không được phép giữ ghế, đồng nghĩa họ không tham gia Nghị viện châu Âu nữa./.
