Ngày 10/2, Trung Quốc đã phản bác những cáo buộc cho rằng nước này không tuân thủ cam kết về thỏa thuận thương mại Giai đoạn 1 với Mỹ, đồng thời kêu gọi Mỹ dỡ bỏ các mức thuế trừng phạt cùng các biện pháp trừng phạt khác "sớm nhất có thể."
Những bình luận trên của Trung Quốc được đưa ra vào thời điểm Mỹ ngày 8/2 công bố số liệu cho thấy, thâm hụt thương mại của nước này với Trung Quốc tăng 6 tỷ USD lên tới 34,1 tỷ USD trong tháng 12/2021.
Sau một thời gian dài bế tắc, hai nước đã đạt được thỏa thuận thương mại Giai đoạn 1 hồi tháng 1/2020, trong đó Trung Quốc cam kết tăng cường mua các sản phẩm và dịch vụ của Mỹ trị giá tối thiểu 200 tỷ USD trong các năm 2020 và 2021.
Thỏa thuận này đạt được sau một cuộc chiến thương mại kéo dài, khiến hai nước áp đặt các mức thuế trừng phạt lên những hàng hóa của nhau trị giá hàng trăm tỷ USD, giáng đòn mạnh vào quan hệ song phương.
Mỹ cho rằng nền kinh tế lớn thứ hai thế giới không tuân thủ phần thỏa thuận của mình, khi các số liệu của Bộ Thương mại Mỹ công bố hôm 8/2 càng cho thấy thâm hụt thương mại nghiêm trọng. Cùng ngày, Viện Kinh tế Quốc tế Peterson cho rằng Trung Quốc chỉ mua 57% số hàng hóa Mỹ mà nước này cam kết sẽ mua theo thỏa thuận thương mại Giai đoạn 1 ký năm 2020.
[Mỹ cân nhắc áp thuế hàng hóa Trung Quốc nếu đàm phán không tiến triển]
Tuy nhiên, Viện Peterson cho rằng, thỏa thuận Giai đoạn 1 không phải là "vô ích hoàn toàn" vì thỏa thuận này giúp tạm dừng "cuộc chiến" thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc.
Đáp lại, Bộ Thương mại Trung Quốc khẳng định nước này "đã thúc đẩy việc cùng thực hiện thỏa thuận." Người phát ngôn Bộ này Cao Phong phát biểu tại họp báo: "Kể từ khi thỏa thuận có hiệu lực, Trung Quốc đã nỗ lực vượt qua nhiều tác động tiêu cực do đại dịch COVID-19, suy thoái kinh tế toàn cầu và đứt gãy chuỗi cung ứng gây ra."
Ông nói rằng Trung Quốc hy vọng Mỹ sẽ "dỡ bỏ trừng phạt đối với các mức thuế bổ sung và những biện pháp trừng phạt khác chống Trung Quốc sớm nhất có thể để tạo bầu không khí thuận lợi cho thương mại."
Vào đầu tháng 10/2021, Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai cho biết Tổng thống Joe Biden sẽ giữ nguyên các biện pháp trừng phạt đối với Trung Quốc.
Tuy nhiên, một tháng sau, bà Tai bày tỏ sự "lạc quan" về các cuộc thảo luận với Trung Quốc, cho dù vẫn công khai về những hành động mà Washington có khả năng thực hiện nếu Trung Quốc không tuân thủ các cam kết của mình./.