Ngày 2/5, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết nước này có thể mất hàng chục triệu tấn ngũ cốc do Nga phong tỏa các cảng của nước này ở Biển Đen, gây ra cuộc khủng hoảng lương thực mà sẽ ảnh hưởng đến châu Âu, châu Á và châu Phi.
Phát biểu trên chương trình truyền hình 60 Phút (60 Minutes) của Australia, ông Zelensky cho biết Nga đang kiểm soát Biển Đen và phong tỏa nền kinh tế của Ukraine.
Ukraine là nhà xuất khẩu lúa mỳ lớn thứ 5 và là nhà xuất khẩu ngô, hạt hướng dương và lúa mạch trong tốp 3 thế giới. Năm 2021, sản lượng lúa mỳ của Ukraine đạt 40 triệu tấn, trong khi sản lượng của 3 loại ngũ cốc trên vào khoảng 50 triệu tấn.
Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp Ukraine, nước này thường xuất khẩu lượng ngũ cốc và dầu hạt hướng dương lên tới 6 triệu tấn/tháng thông qua các cảng biển, song giờ đây những khu vực này đều bị chặn do cuộc xung đột Nga-Ukraine. Gián đoạn nguồn cung ngũ cốc từ Ukraine đã đẩy giá lương thực trên thị trường thế giới tăng cao.
Trước đó, ngày 1/5, Tổng thư ký Liên hợp quốc, ông Antonio Guterres cho rằng cuộc xung đột đang diễn ra ở Ukraine đã khiến cuộc khủng hoảng lương thực, năng lượng và tài chính ở châu Phi trở nên nghiêm trọng hơn.
[Ukraine-Bulgaria đạt thỏa thuận vận chuyển ngũ cốc qua cảng Varna]
Trong cuộc họp báo chung với Tổng thống Senegal, Macky Sall tại Dakar, ông Guterres cho biết ông đã thành lập Nhóm ứng phó toàn cầu để giúp huy động các cơ quan của Liên hợp quốc, ngân hàng phát triển và tổ chức quốc tế khác nhằm giảm thiểu tác động của cuộc khủng hoảng này, đặc biệt là ở châu Phi.
Ông Guterres kêu gọi dỡ bỏ tất cả hạn chế xuất khẩu không cần thiết để thiết lập "dòng chảy lương thực và năng lượng ổn định" trong các thị trường mở cũng như để kiểm soát giá lương thực.
Ông nói: “Sẽ không có giải pháp thực sự nào cho vấn đề an ninh lương thực mà không có sự tái hội nhập sản xuất nông nghiệp của Ukraine, cũng như sản xuất lương thực và phân bón của Nga và Belarus trên thị trường thế giới."
Liên quan đến khủng hoảng năng lượng, ông Guterres kêu gọi tất cả các nước mở các kho dự trữ chiến lược và dự trữ bổ sung cho các nước có nhu cầu thông qua việc phát triển các nguồn năng lượng tái tạo.
Ông nói: “Các tổ chức tài chính quốc tế cần khẩn trương đưa ra các cơ chế xóa nợ để thúc đẩy hoạt động thanh khoản và mở rộng không gian tài chính cho các nước đang phát triển./.