Hòn Chuối thuộc thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau, nằm cách đất liền gần 32 km về phía Tây. Diện tích đảo khoảng 7km2, điểm cao nhất so với mực nước biển gần 170m.
Hòn Chuối là một trong những đảo tiền tiêu quan trọng phía Tây Nam của Tổ quốc; là 1 trong 5 đảo nằm trong Đề án xây dựng đảo Thanh niên (giai đoạn 2013-2020) đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Đảo Hòn Chuối có địa hình rất phức tạp, độ dốc cao, điều kiện khí hậu rất khắc nghiệt. Đến nay, Hòn Chuối vẫn còn giữ được nét đẹp hoang sơ đến bí hiểm, với những vách đá dựng đứng cao hàng chục mét, và rừng nguyên sinh rậm rạp. Loại cây nhiều nhất ở đây là chuối rừng, vì vậy đảo mới có tên gọi là Hòn Chuối.
So với các đảo Thổ Chu, Hòn Khoai, Nam Du, Hòn Đốc, để lên được đảo khá là vất vả. Hòn Chuối không có tuyến du lịch, muốn ra đảo phải đi tàu của bộ đội biên phòng hoặc tàu cá của dân đi biển.
Đường lên đảo Hòn Chuối đến nay vẫn chỉ là những bậc cầu thang mấp mô, hoặc bám vào những bờ đá lởm chởm. Các phương tiện giao thông như xe máy, xe đạp chưa xuất hiện tại đây.
Tuy nhiên, với làn nước biển trong xanh, những vách đá có hình thù kỳ lạ và địa hình hiểm trở, Hòn Chuối chắc chắn là điểm đến mà dân “phượt” nào cũng muốn một lần đặt chân.
Một điểm tham quan không thể bỏ qua là Hải đăng Hòn Chuối tọa lạc trên đỉnh núi cao nhất do người Pháp xây dựng. Chắc chắn bạn sẽ có một trải nghiệm thú vị để đến được hải đăng sau khi băng qua cánh rừng nguyên sinh khoảng 3,5km, 43 bậc cầu thang xoắn ốc.
Từ đỉnh núi phóng tầm mắt ra xa là một khung cảnh sinh động. Những ngư dân cặm cụi mưu sinh kiếm sống, người quăng chài, người câu cá, những lồng bè nhỏ bé nương tựa vào nhau giữa biển cả mênh mông.
Khi hoàng hôn dần buông, những đốm sáng dần dần xuất hiện nhiều hơn trên biển, lung linh huyền ảo như chốn bồng lai. không có cái gì gọi là đơn độc, nhìn khung cảnh giống đêm trăng trung thu vui thú đèn hoa ví diệu vô cùng.
Tuy không có sự trù phú như những đảo khác nhưng Hòn Chuối lại là nơi chất chứa nhiều câu chuyện ấm áp đầy chân thành, mộc mạc của tình quân nhân.
Tới thăm đảo bạn sẽ cảm nhận được cuộc sống nơi đây rất yên bình, ấm áp nghĩa tình của quân, dân xứ đảo. Quân dân ở đây đã gác lại thanh xuân, tuổi trẻ, những hạnh phúc giản đơn cùng nhau ra đây cùng nhau xây dựng, bảo vệ từng tấc đất, tấc biển thiêng liêng của tổ quốc.
Dù điều kiện sinh hoạt, đi lại của quân và dân trên đảo còn rất nhiều khó khăn, quân dân trên đảo vẫn bám biển, bám đảo-cụm đảo tiền tiêu trên vùng biển Tây Nam.
Hòn Chuối có ba gành: Gành Nam, Gành Chướng và Gành Nồm. Từ tháng Chín đến tháng Ba âm lịch, người dân sống ở Gành Nam để tránh gió chướng. Và ngược lại, từ tháng Ba đến tháng Chín âm lịch, người dân lại chuyển về Gành Chướng để tránh gió mùa Tây Nam.
Mỗi lần như vậy, những người lính Đồn biên phòng 704 lại giúp dân gồng gánh chuyển nhà, phòng chống bão.
Trên đảo, dù chưa có trường học nhưng các chiến sỹ vẫn tổ chức lớp học cho các em là con em cư dân trên đảo được “đến trường.” Nhiều năm qua, Đại úy Quân nhân chuyên nghiệp Trần Bình Phục, Phó đội trưởng Đội Vận động quần chúng Đồn Biên phòng Hòn Chuối, Bộ đội Biên phòng tỉnh Cà Mau vẫn miệt mài "gieo chữ" cho các em nhỏ trên đảo.
Hiện đang có hơn 20 em đang theo học lớp trên đảo với các trình độ khác nhau từ lớp 1 đến lớp 6. Cũng từ những lớp học nơi đảo xa này, đã có 24 em được chuyển vào đất liền để tiếp tục học tập, đặc biệt có 4 em đã tốt nghiệp Đại học.
Bằng sự phấn đấu, nỗ lực không mệt mỏi của Đại úy Phục và đơn vị, lớp học trên đảo được duy trì đều đặn hằng ngày nhằm mang lại hiệu quả tốt nhất. Việc duy trì lớp học cũng như ý chí vượt khó của thầy và trò trên đảo Hòn Chuối đã làm thay đổi nhận thức cho nhiều người dân trên đảo.
Cuộc sống khó khăn, thiếu thốn nhưng nụ cười thì không bao giờ thiếu trên khuôn mặt của quân và dân Hòn Chuối.
Bất kể những ngày sóng êm hay biển động, tại đảo Hòn Chuối lúc nào cũng tấp nập tàu thuyền ra vào, neo đậu để nghỉ ngơi, tránh gió bão và mua bán sản phẩm thủy sản sau khai thác. Do đó, đảo Hòn Chuối trở nên nhộn nhịp và càng gần hơn với đất liền.
Hải sản ở đây vô cùng phong phú, hương vị thơm ngon, bổ dưỡng du khách đến đây có nhiều sự lựa chọn cho ăn uống hay làm quà. Người dân trên đảo cũng đã phát triển mô hình nuôi cá bớp lồng bè. Bất
Với khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, hoang sơ, khí hậu mát mẻ cùng hải sản tươi ngon Hòn Chuối đang là điểm đến lý tưởng dành cho những du khách thích khám phá, ưa mạo hiểm muốn trải nghiệm những điều mới mẻ./.