Nhân dịp kỷ niệm 75 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước phối hợp với Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tổ chức triển lãm “Phác thảo mẫu Quốc huy Việt Nam-họa sĩ Bùi Trang Chước.”
Triển lãm giới thiệu gần 200 tài liệu lưu trữ về sự ra đời của Quốc huy Việt Nam và bản gốc những phác thảo mẫu vẽ Quốc huy của họa sĩ Bùi Trang Chước do gia đình cố họa sĩ gửi bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia III.
Đặc biệt, tới triển lãm, công chúng có cơ hội được chiêm ngưỡng bản gốc hơn 100 bản vẽ chì, vẽ màu mẫu Quốc huy, tem, giấy bạc… do họa sĩ Bùi Trang Chước thực hiện.
[Khai mạc Triển lãm Phác thảo mẫu Quốc huy của hoạ sỹ Bùi Trang Chước]
75 năm về trước, Cách mạng Tháng Tám thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, bộ máy nhà nước được hình thành và dần hoàn thiện. Bước sang những năm 1950, một số quốc gia trên thế giới chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam.
Để tiếp tục củng cố, thiết lập và mở rộng quan hệ với thế giới đồng thời khẳng định chủ quyền dân tộc thông qua hoạt động ngoại giao, Bộ Ngoại giao có Công văn gửi Ban Thường trực Quốc hội về việc đề nghị làm Quốc huy, Quốc ấn.
Cuộc thi sáng tác mẫu Quốc huy sau đó đã được phát động (năm 1951), thu hút sự tham gia của đông đảo họa sĩ trên cả nước.
Họa sĩ Bùi Trang Chước là người Việt Nam vẽ tem bưu chính đầu tiên ở Đông Dương. Năm 1953, ông được biệt phái làm nhiệm vụ sáng tạo mẫu Bằng khen, Huân chương, Huy chương cho Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và bắt đầu tham gia cuộc thi sáng tác mẫu Quốc huy.
Bằng tài năng và sự lao động miệt mài, nghiêm túc, hoạ sĩ Bùi Trang Chước đã có hành trình sáng tạo mẫu Quốc huy Việt Nam vô cùng ấn tượng với 112 bản vẽ nghiên cứu, phác thảo và bản vẽ chì chi tiết; trong đó 15 bản phác thảo mẫu Quốc huy nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa của hoạ sĩ Bùi Trang Chước được Ban Mỹ thuật-Ngành Văn nghệ Trung ương chọn gửi Bộ Tuyên truyền để trình Thủ tướng Chính phủ tháng 10/1954.
Bà Bùi Minh Thuỷ-con gái cố hoạ sỹ Bùi Trang Chước cho biết: "Từ 15 mẫu đó, bố tôi lại tiếp tục chặng đường hoàn chỉnh Quốc huy, qua nhiều lần chỉnh sửa, đặc biệt được cả Bác Hồ góp ý, từ mẫu Quốc huy có hình cái đe, Bác góp ý: cái đe đại diện cho công nghiệp cá thể, nên dùng hình tượng để đại diện cho nền công nghiệp hiện đại. Từ lời góp ý quý giá đó, bố tôi đã thay bánh xe công nghiệp vào cái đe, mới ra được cái mẫu Quốc huy được Quốc hội thông qua."
Sau triển lãm “Phác thảo mẫu Quốc huy Việt Nam-họa sĩ Bùi Trang Chước”, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước dự kiến xây dựng hồ sơ trình Chính phủ xem xét phê duyệt Quốc huy Việt Nam là bảo vật quốc gia. Triển lãm kéo dài tới ngày 6/9 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, số 66 Nguyễn Thái Học, Hà Nội./.
