Thời gian gần đây, quy định về nồng độ cồn khi xử lý người điều khiển các phương tiện tham gia giao thông được nhiều người quan tâm.
Thực tế, nhiều người có quan niệm cho rằng việc sử dụng các thức ăn như trái cây, sữa chua nếp cẩm hay đồ uống có nước ngọt ga... cũng có thể sinh ra nồng độ cồn tự nhiên/cồn sinh học trong cơ thể.
Bà Trần Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế, cho biết hiện nay, các văn bản quy phạm pháp luật không có quy định về cồn tự nhiên trong cơ thể.
Có ý kiến cho rằng đang có sự "vênh" giữa quy định của Bộ Y tế và mức phạt quy định nồng độ cồn khi lái xe là cách hiểu không đúng. Người điều khiển phương tiện giao thông cần nắm rõ để hiểu các quy định trong lĩnh vực giao thông cũng như quy định của Bộ Y tế về định lượng nồng độ cồn trong máu trong tình huống bị xử phạt.
[Hà Nội: Chuyển biến tích cực sau cao điểm xử lý vi phạm nồng độ cồn]
Cụ thể, Nghị định 100/2019/NĐ-CP (sửa đổi tại Nghị định 123/2021/NĐ-CP) quy định người điều khiển ôtô và các loại xe tương tự xe ô tô khi điều khiển xe trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng chưa vượt quá 50 mg/100 ml máu hoặc chưa vượt quá 0,25 mg/1 lít khí thở thì bị phạt từ 6-8 triệu đồng; Vượt quá 50 mg đến 80 mg/100 ml máu hoặc vượt quá 0,25 mg đến 0,4 mg/1 lít khí thở thì bị phạt từ 16-18 triệu đồng.
Trong khi đó, Quyết định số 320/QĐ-BYT ngày 23/1/2014 cũng có quy định về định lượng ethanol (định lượng nồng độ cồn) trong máu tại mục 60. Tại mục nhận định kết quả có ghi:
- Trị số bình thường: <10.9 mmol/l.
- Ethanol 10.9-21.7 mmol/l: Biểu hiện đỏ mặt, nôn mửa, phản xạ chậm chạp, giảm nhạy bén.
- 21.7 mmol/l: Biểu hiện ức chế thần kinh trung ương.
- 86.8 mmol/l: Có thể gây nguy hại cho tính mạng.
Phân tích quy định về định lượng ethanol, theo bà Trang: "Nội dung trên tại Quyết định số 320/QĐ-BYT là sự phân loại các mức/ngưỡng nồng độ cồn tương ứng với mức độ biểu hiện ảnh hưởng sức khỏe, tính mạng theo chuyên môn y tế. Mức <10.9 mmol/l biểu thị kết quả có nồng độ cồn trong máu nhưng ở mức nhỏ hơn 10.9 mmol/l (tương đương 50 mg/100 ml máu), không đồng nghĩa với cách hiểu "cho phép trong máu có cồn dưới 0,5023 mg/ml máu" hay "coi đó là cồn tự nhiên trong cơ thể.”
Do đó, trường hợp lái xe có trị số nồng độ cồn trong máu nhỏ hơn 10.9 mmol/l là có nồng độ cồn trong máu và áp dụng theo quy định tại Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia và Nghị định số 100/2019/NĐ-CP để xem xét, giải quyết.
Theo bà Trang, Luật giao thông đường bộ năm 2008 đã quy định cấm "điều khiển xe ôtô, máy kéo, xe máy chuyên dùng trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn" và đã áp dụng ổn định đối với người điều khiển xe ôtô, máy kéo, xe máy chuyên dùng trong 10 năm trước khi Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia được ban hành.
Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia đã kế thừa quy định này, mở rộng thêm đối với người điều khiển xe máy và các phương tiện giao thông khác. Trong bối cảnh tình hình sử dụng rượu, bia ở Việt Nam đang ở mức cao, có xu hướng gia tăng nhanh và những ảnh hưởng bất lợi của sử dụng rượu, bia đối với sức khỏe, kinh tế - xã hội đang ngày càng gia tăng, đặc biệt rượu, bia là 1 trong 3 nguyên nhân hàng đầu làm gia tăng tỷ lệ tai nạn giao thông ở nam giới độ tuổi 15-49 và tai nạn giao thông liên quan đến rượu, bia ước tính chiếm 36,2% ở nam giới và 0,7% ở nữ giới, Quốc hội đã quyết định quy định cấm "Điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn."
Theo Bộ Y tế, tại khoản 5, Điều 2, Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia quy định cấm "Điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn" và Nghị định số 100/2019/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt đã quy định xử phạt đối với các hành vi liên quan đến điều khiển phương tiện khi trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn.
Do đó, người điều khiển phương tiện giao thông khi có nồng độ cồn trong máu hoặc hơi thở là vi phạm quy định tại Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia và Nghị định số 100/2019/NĐ-CP./.
