Sau hội nghị thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp do Thủ tướng Chính phủ trực tiếp chủ trì, nhiều tập đoàn, doanh nghiệp bất động sản uy tín tại Việt Nam bắt đầu quay trở lại phân khúc nhà ở xã hội dành cho người có thu nhập thấp tại tỉnh Bình Dương, giải quyết bài toán thiếu cung thừa cầu.
Nhà ở xã hội “cao cấp”
Theo Sở Xây dựng tỉnh Bình Dương, giai đoạn 2016-2020, tỉnh đặt ra chỉ tiêu thu hút, kêu gọi đầu tư khoảng 2 triệu m2 sàn nhà ở xã hội, đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người lao động trên địa bàn tỉnh.
Trong giai đoạn 2021-2025, tỉnh có thêm 4,2 triệu m2 sàn, tương đương 100.000 căn nhà ở cho người lao động được đầu tư xây dựng. Tuy nhiên, hiện nay tiến độ mới chỉ đạt khoảng 65% kế hoạch vì nhiều nguyên nhân. Ngoài ra, hiện quỹ đất nhà ở xã hội tại 32 dự án nhà ở thương mại khoảng 100ha hiện vẫn chưa triển khai xây dựng.
Ông Lê Hoàng Thắng, lao động làm việc tại địa bàn thành phố Dĩ An cho biết tại Khu công nghiệp Sóng Thần, hiện nay các dự án nhà ở xã hội của tỉnh chủ yếu được Tổng công ty đầu tư và phát triển công nghiệp - trách nhiệm hữu hạn một thành viên (Becamex IDC) triển khai tập trung tại thành phố Thủ Dầu Một, Thuận An, Bến Cát, Bàu Bàng… còn ở thành phố Dĩ An thì chưa có.
Hơn nữa, hầu hết các căn nhà ở xã hội hiện tại diện tích khá nhỏ so với gia đình ở 4 người, cũng như chất lượng dịch vụ và quản lý chưa được bài bản.
[Thủ tướng: Xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ cho công nhân]
Ông Nguyễn Thanh Huy - Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Dĩ An cho biết Dĩ An là thành phố cửa ngõ của Bình Dương nên có vị trí quan trọng trong phát triển đô thị, dân số hiện nay có hơn 500.000 người; trong đó tạm trú hơn 300.000 người, chiếm tỷ lệ hơn 60%, ngoài ra có 6 khu và 1 cụm công nghiệp với tổng diện tích khoảng 829ha thu hút 245.000 lao động. Tuy nhiên, thực tế khả năng đáp ứng cho người lao động còn hạn chế.
Hiện nay trên địa bàn thành phố có 2 dự án nhà ở xã hội đã và đang triển khai đó là dự án Minh Nhật Huy (88 căn tại phường Đông Hòa), chung cư Thạnh Tân (1.116 căn tại phường Tân Đông Hiệp).
Giai đoạn 2026-2030, Dĩ An có 3 dự án nhà ở có bố trí quỹ đất cho nhà ở xã hội là dự án khu dân cư TMDV Đông Bình Dương tại phường Tân Bình, khu nhà ở Trường An, khu nhà ở Vương Bảo Long với 2.775 tại phường An Bình.
Ông Bùi Ngươn Phong, Tổng Giám đốc Tập đoàn Lê Phong cho biết nhiều doanh nghiệp hiện nay không còn muốn đầu tư nhà ở xã hội vì giá thành đất, vật liệu xây dựng leo thang, chính sách chưa cởi mở, thủ tục rườm rà.
Tập đoàn Lê Phong hiện đang triển khai dự án nhà ở xã hội Tân Đông Hiệp được xây dựng trên diện tích đất hơn 1ha tại phường Tân Đông Hiệp, thành phố Dĩ An, Bình Dương. Công trình gồm 1 block 30 tầng với gần 1.000 căn hộ từ 1 đến 2 phòng ngủ có diện tích từ 30-64m2.
Ông Phong cam kết dự án này sẽ đưa ra phân khúc nhà ở xã hội chất lượng hơn nhà ở thương mại, có cây xanh, hồ bơi, các giá trị tiện ích sống và hoàn thành dự án đúng tiến độ trong quý 4/2023. Hiện dự án đang thi công phần móng và sẽ mở bán khi đủ điều kiện theo quy định của pháp luật với mức giá khống chế không quá 10% lợi nhuận sau khi trừ chi phí hợp lý trong xây dựng.
Ngày 23/9/2022 tới đây, tại phường Chánh Mỹ, thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương, Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) sẽ khởi công dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở xã hội An Sinh nằm trong khu đô thị sinh thái Chánh Mỹ thuộc phường Chánh Mỹ, thành phố Thủ Dầu Một.
Khu nhà ở xã hội An Sinh được xây dựng trên khu đất có diện tích 2,7ha, với 06 khối nhà cao 12 tầng, 978 căn hộ, tổng diện tích sàn hơn 83.000m2.
Thu hút doanh nghiệp trở lại phân khúc nhà ở xã hội
Ông Mai Hùng Dũng, Phó Chủ tịch thường trực Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương cho biết việc phát triển nhà ở xã hội tại địa phương vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế, chưa huy động được nhiều thành phần kinh tế và nguồn lực xã hội để đầu tư xây dựng.
Tỉnh cũng thúc đẩy yêu cầu các chủ đầu tư 31 dự án có diện tính đất khoảng 100ha triển khai nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân và cương quyết thu hồi để tổ chức triển khai thực hiện nếu các chủ đầu tư các dự án không triển khai theo tiến độ được phê duyệt.
Trước mắt, tỉnh Bình Dương sẽ ưu tiên lựa chọn một số doanh nghiệp có quỹ đất sẵn chưa sử dụng đất hoặc sử dụng chưa hết, phù hợp quy hoạch, kế hoạch phát triển nhà ở xã hội, có nhu cầu đầu tư phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân chấp thuận cho đầu tư thí điểm mô hình.
Tỉnh cũng khích lệ các thành phần kinh tế sử dụng vốn chủ sở hữu, vốn vay ngân hàng và nguồn vốn huy động hợp pháp để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, có cơ chế quy định các ưu đãi cho chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở xã hội; trong đó, có nhà ở công nhân khu công nghiệp được miễn tiền sử dụng đất; miễn, giảm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp; được vay vốn tín dụng ưu đãi từ ngân hàng chính sách và các tổ chức tín dụng thương mại; được hỗ trợ kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật theo quy định.
Tỉnh Bình Dương bố trí nguồn vốn từ ngân sách để đầu tư xây dựng các công trình nhà ở công vụ, nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước theo hình thức trưng mua các căn hộ chung cư trong các dự án nhà ở thương mại cho các đối tượng đủ điều kiện theo quy định mua, thuê mua, trong đó ưu tiên cán bộ, công chức, viên chức thuộc diện thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao.
Đồng thời, tỉnh kiến nghị Trung ương bổ sung kịp thời ngân sách cho Ngân hàng Chính sách Xã hội để cho các đối tượng chính sách vay mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội với lãi suất ưu đãi theo quy định của Luật Nhà ở và pháp luật có liên quan; bố trí nguồn vốn gói hổ trợ 40.000 tỷ và gói 10.000 tỷ từ Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.
Tỉnh Bình Dương đề nghị Chính phủ, ban hành cơ chế riêng đối với trình tự, thủ tục thực hiện dự án nhà ở xã hội nhằm thu hút các nhà đầu tư tham gia phát triển; làm rõ quy trình tuyển chọn nhà đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội, trong Luật Nhà ở; đơn giản hóa thủ tục về đầu tư, đất đai, xây dựng đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội; có chính sách miễn, giảm thuế đối với các chủ đầu tư xây dựng nhà cho công nhân ở không thu tiền thuê hoặc cho thu giá rẻ.
Đặc biệt, có cơ chế khuyến khích về đất đai, tài chính, xây dựng… đối với hộ gia đình, cá nhân tham gia đầu tư xây dựng nhà ở cho thuê theo mô hình nhà ở xã hội để nâng cao chất lượng nhà ở cho thuê, phục vụ tốt hơn chất lượng sống cho người lao động.
Hiện nay, pháp luật không cho phép đầu tư nhà ở trong khu công nghiệp. Tuy nhiên qua thực tiễn; đặc biệt là trong thời gian diễn ra dịch bệnh phải duy trì sản xuất nhưng phải đảm bảo sức khoẻ cho công nhân đã cho thấy sự cần thiết phải có khu vực lưu trú cho công nhân kèm thiết chế hạ tầng xã hội cơ bản phục vụ cho người lao động trong các khu công nghiệp.
Do đó, tỉnh kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành liên quan nghiên cứu tham mưu Chính phủ quy định về việc đầu tư nhà lưu trú (không được phép mua, bán); ban hành chính sách để đầu tư phát triển các khu lưu trú công nhân tại các khu công nghiệp; trong đó kết hợp với các thiết chế văn hoá của công đoàn như nhà trẻ, siêu thị và các công trình văn hóa, thể thao... để nâng cao đời sống công nhân trong các khu công nghiệp./.