Theo báo cáo của Bộ Y tế, năm 2012, các cơ quan chức năng đã lấy 223.815mẫu thực phẩm để xét nghiệm các chỉ tiêu lý, hóa. Kết quả cho thấy có 39.098 mẫukhông đạt yêu cầu; đặc biệt, có 68% mẫu rượu không bảo đảm an toàn thực phẩm...Theo đó, các loại rượu không được công bố chất lượng, nhất là những loại thườngđược gọi là rượu quê, rượu dân tộc, rượu gạo có hàm lượng độc tố như aldehyde,methanol và các chất độc hại khác rất cao.
Tết Nguyên đán Quý Tỵ đang đến gần, các mặt hàng trên thị trường, nhất làrượu bia bắt đầu vào thời điểm “nóng” với sức tiêu thụ cao. Việc sử dụng rượu tựnấu, tự pha tồn tại đã nhiều năm, tạo thành thói quen không tốt cũng là nguyênnhân trực tiếp ảnh hưởng tới sức khỏe của người dân.
Theo các chuyên gia, rượu giả thường được làm bằng các loại cồn côngnghiệp không rõ nguồn gốc hoặc có pha phẩm màu công nghiệp. Đặc biệt, thời giangần đây, số lượng bệnh nhân bị ngộ độc do rượu pha methanol xuất hiện nhiều.Đáng lo ngại, ngộ độc methanol là một dạng ngộ độc rất nguy hiểm, dễ dẫn đến tửvong nếu không được cấp cứu kịp thời. Rượu là đồ uống không thể thiếu trong mỗidịp liên hoan, cưới hỏi, lễ Tết.
Ðặc biệt trong những ngày Tết, lượng rượu bia được tiêu thụ nhiều hơn dẫnđến số người nhập viện do ngộ độc rượu cũng tăng cao hơn so với bình thường. Cókhông ít trường hợp bị ngộ độc rượu không được xử trí kịp thời đã dẫn đến nhữngbiến chứng hôn mê sâu, thậm chí tử vong...
Trong rượu bình thường hay còn gọi là rượu bia thực phẩm là rượu bia cóchứa ethanol. Tuy được dùng để pha chế đồ uống giải khát nhưng bản thân ethanolcũng là chất có thể gây độc hại cho con người. Ethanol ức chế làm suy yếu hệthần kinh trung ương, gây giảm hoạt tính các nơron thần kinh. Vì thế nếu uốngnhiều rượu sẽ dẫn đến say, nghiện và gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe. Ngộ độcethanol có thể cấp tính hoặc mạn tính, phụ thuộc vào số lượng rượu người đóthường xuyên uống.
Theo đó, ngộ độc cấp tính có những biểu hiện như: Giai đoạn đầu có dấuhiệu kích thích (người thấy sảng khoái, nói nhiều, các vận động phối hợp đã bịrối loạn). Giai đoạn ức chế biểu hiện: Phản xạ gân xương giảm, tri giác giảm,mất khả năng tập trung tư tưởng. Giãn mạch ngoại vi, hạ huyết áp, tử vong. Ngộđộc mạn tính là do uống rượu kéo dài dẫn đến sút cân, chán ăn, tiêu chảy do tổnthương gan và ruột, da tái do thiếu máu, thoái hóa gan, xơ gan, có thể ung thưgan, mất trí nhớ, run, rối loạn tâm thần.
Tuy nhiên, nguy hiểm hơn và thường dẫn đến chết người là khi uống rượu cóchứa methanol, một chất cồn công nghiệp. Nhiều cơ sở sản xuất, để hạ giá thànhđã pha cồn công nghiệp vào rượu để bán cho người tiêu dùng. Những người sử dụngthường bị nghiện rượu, ham rượu rẻ mua phải rượu có lẫn tạp chất là methanol,uống nhiều có thể gây chết người. Được biết, methanol sau khi được uống vào sẽchuyển hoá thành formaldehyde nhờ men alchoholdehydrogenase và sau đó thànhformic acid nhờ men acetaldehyde dehydrogenase.
Chính những chất này gây độc cho gan, thận gây suy thận cấp, viêm gannhiễm độc, đặc biệt là gây toan hóa máu nặng nề. Triệu chứng đầu tiên có thể baogồm: chán nản, lú lẫn, ngủ li bì. Triệu chứng nhiễm độc có thể xuất hiện chậmsau 18-24 giờ, bao gồm đau đầu, các triệu chứng về thị lực (nhìn mờ, nhìn có màutrắng), buồn nôn, nôn, thở nhanh, suy hô hấp. Nhiễm độc methanol nặng gây hônmê, co giật, tụt huyết áp và tử vong nhanh chóng.
Khi bị ngộ độc ethanol và methanol, từ 12 - 24 giờ sau khi uống, nạn nhâncảm thấy chóng mặt, lú lẫn, yếu cơ, nhức đầu, buồn nôn, nôn và đau bụng. Tuynhiên, nếu là cồn ethanol thì sẽ gây ngộ độc rượu (say) rồi lại tỉnh nhưng nếulà cồn methanol thì nạn nhân uống say dễ gây tử vong nhanh chóng. Vì vậy tuyệtđối không uống rượu khi đói.
Khi say rượu, tìm cách gây nôn hết, sau đó xát mạnh hai bên má. Cho nạnnhân uống một cốc sữa nóng, trà đặc. Cởi khuy áo cổ, tháo thắt lưng và đặt nằmnơi thoáng mát (tránh gió lùa). Tư thế nằm úp xuống giường, hai tay xuôi ra sau,mặt nghiêng về bên trái. Nếu có biểu hiện co giật, thở không đều, ngã chảy máutai, mắt, loạn nhịp tim phải đưa đến bệnh viện cấp cứu ngay.
Các bác sỹ khuyến cáo: Để phòng ngộ độc rượu, khi uống thì nên chọn loạirượu có thương hiệu, đảm bảo an toàn thực phẩm và chỉ uống ít (khoảng 30ml).Ngoài ra, cũng cần lưu ý trong khi uống rượu vẫn phải ăn cơm và thức ăn khácnhằm tránh tình trạng cảm lạnh do đói, rét. Quan niệm uống rượu cho ấm người chỉđúng khi người uống uống một lượng rượu vừa đủ cho nhu cầu và đang ở nơi ấm, kíngió và mặc đủ ấm. Vì thân nhiệt tăng do rượu nhanh nhưng rất chóng tàn. Do vậy,nếu không ăn uống đầy đủ, người uống rượu sẽ cạn năng lượng, bị đói rét, dễ bịcảm lạnh và nguy hiểm đến tính mạng./.