“Một vấn đề chính trong phát triển du lịch bền vững là bản sắc địa phương. Đánh mất bản sắc địa phương vì phát triển du lịch thì không gọi là phát triển bền vững được.”
Đó là nhận định của giáo sư, tiến sỹ Jean-Marie Breton, Đại học Les Antilles (Pháp) tại hội thảo “Du lịch có trách nhiệm - các mối quan hệ và lợi ích.”
Hội thảo do tỉnh Bến Tre phối hợp với Trường Đại học dân lập Văn Lang (Thành phố Hồ Chí Minh) tổ chức ngày 11/4 với sự tham gia của các chuyên gia về du lịch, môi trường đến từ Pháp, Canada, Hà Lan và Việt Nam.
Hội thảo xác định mục tiêu của phát triển du lịch là không chỉ phát triển một cách bột phát mà phát triển theo hướng bền vững, có trách nhiệm với mục tiêu chính là làm sao du lịch mang lại lợi ích cho cộng đồng.
Đồng thời hội thảo thảo luận những vấn đề trong phát triển du lịch tỉnh Bến Tre là tăng thu nhập cộng đồng địa phương; thu hút các nhân tố, thành tố cùng tham gia vào hoạt động du lịch; khai thác, bảo tồn tài nguyên, văn hóa địa phương; thu hút sự tham gia của cộng đồng địa phương.
Theo giáo sư, tiến sỹ Jean-Marie Breton, để có thể xác định được bản sắc địa phương, cần những nghiên cứu mở rộng liên ngành về mọi ngóc ngách của đời sống địa phương để tìm ra cái đặc thù, bản sắc của địa phương. Từ đó, giải thích cho người dân địa phương thấy được tầm quan trọng, giá trị để nâng cao được nhận thức bảo vệ, bảo tồn bản sắc.
Khi nói đến bảo tồn, không phải là đi ngược với sự phát triển. Phát triển và bảo tồn phải đi đôi hài hòa với nhau. Đối với Bến Tre, cần tìm và giới thiệu sản phẩm du lịch theo chuyên đề, giới thiệu cho du khách hoạt động du lịch đặc trưng của Bến Tre so với các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long.
Bên cạnh đó tổ chức những cuộc khảo sát du khách để biết được thị hiếu, nhu cầu cũng như mong muốn của du khách để có thể thiết kế và cung cấp những sản phẩm phù hợp nhất cho du khách trong những chuyến thăm hiện tại và những lần trở lại.
Bến Tre là tỉnh có tiềm năng và thế mạnh phát triển du lịch. Thời gian qua, Tỉnh ủy, Ủy ban Nhân dân tỉnh đã tập trung chỉ đạo phát triển du lịch nhằm đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của tỉnh.
Ngành du lịch đã đạt được một số thành tựu nhất định. Tổng thu từ khách du lịch và lượng khách đến tiếp tục tăng trưởng hàng năm đạt 23%, khách du lịch tăng bình quân hàng năm đạt 13,61%. Ước tính năm 2015, tổng thu từ khách du lịch đạt 700 tỷ đồng, lượng khách du lịch đạt 1 triệu lượt người.
Để đảm bảo du lịch phát triển bền vững thì các bên cùng có trách nhiệm. Các tổ chức, cá nhân và du khách đều phải có trách nhiệm về kinh tế, xã hội và môi trường trong tất cả các lĩnh vực hoạt động du lịch.
Phát triển loại hình du lịch này sẽ giúp tăng thêm thu nhập cho cộng đồng dân cư; đồng thời nâng cao ý thức của các tổ chức, cá nhân làm du lịch cũng như cộng đồng địa phương trong khai thác, bảo tồn, giữ gìn các nguồn tài nguyên tự nhiên và văn hóa bản địa.
Tiến sỹ Joost C.L. van Buuren Wageningen (Hà Lan) cho rằng cần tổ chức gặp mặt các thành viên, các bên liên quan để chia sẽ và thấu hiểu được nhiệm vụ và trách nhiệm của từng cá nhân trong phát triển du lịch.
Chính quyền địa phương cần giáo dục, tuyên truyền cho người dân làm du lịch, khách tham gia du lịch về môi trường, dựa vào tiêu chí phân chia lợi nhuận công bằng để có thể khuyến khích thúc đẩy sự tham gia và phát triển du lịch./.