Các bác sỹ Khoa Chẩn đoán Hình ảnh thuộc Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ vừa can thiệp thành công cứu sống bệnh nhân bị rò động mạch-tĩnh mạch vùng xoang hang phức tạp.
Bệnh nhân nữ N. T. K. D, 75 tuổi, tỉnh An Giang, được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ ngày 17/7 vừa qua trong tình trạng đau đầu, chóng mặt kèm đau hốc mắt bên phải.
Bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp nhiều năm, đang được điều trị liên tục. Bệnh nhân đã điều trị tình trạng chóng mặt, đau hốc mắt nhiều nơi nhưng các triệu chứng không giảm mà ngày càng nặng.
Các bác sỹ đã chỉ định chụp MRI 3.0T có cản từ, khảo sát vùng hốc mắt, chụp động mạch số xóa nền (DSA). Kết quả xác định, bệnh nhân bị rò động mạch-tĩnh mạch xoang hang phức tạp.
Êkíp quyết định thực hiện can thiệp điều trị dị dạng thông động mạch-tĩnh mạch bằng phương pháp can thiệp mạch máu số xóa nền (DSA). Sau 5 giờ can thiệp, các lỗ rò đã được bít thành công bằng các vòng xoắn kim loại (coil). Đây được xem là trường hợp khó vì có nhiều lỗ rò rất phức tạp. Hơn nữa, đường chọn lọc đến vị trí điểm cần can thiệp rất khó tiếp cận ở cả hai hướng là từ tĩnh mạch cảnh trong bên phải và trái.
[Bệnh viện tại Cần Thơ đạt chứng nhận Kim cương trong điều trị đột quỵ]
Hiện, bệnh nhân đã tỉnh, tiếp xúc được, không yếu liệt chi, các triệu chứng đau đầu giảm rõ (giảm khoảng 80% trong vòng 24 giờ từ sau can thiệp), mắt nhìn tốt, dấu hiệu sinh tồn ổn định đang được điều trị, chăm sóc và theo dõi tại Khoa Đột quỵ.
Theo bác sỹ Chuyên khoa I Trần Công Khánh, Phó trưởng Khoa Chẩn đoán Hình ảnh, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ, rò động mạch cảnh-xoang hang là sự thông nối bất thường từ động mạch cảnh qua xoang tĩnh mạch hang. Lúc này, người bệnh có biểu hiện “kinh điển” bằng các dấu hiệu kết mạc mắt đỏ, đẩy lồi nhãn cầu và rò động mạch trong nhãn cầu. Khi tình trạng nặng, một số bệnh nhân sẽ có nhìn đôi hay diễn tiến đến mất thị giác. Thông thường rò động mạch cảnh-xoang hang được chia ra làm hai loại là rò trực tiếp và gián tiếp.
Rò động mạch cảnh-xoang hang trực tiếp chiếm đa số các trường hợp hay gặp nhất là sau chấn thương đầu do tai nạn giao thông. Đối với thể gián tiếp, triệu chứng lâm sàng thường ít rầm rộ hơn rò trực tiếp. Triệu chứng hay gặp nhất là đỏ mắt kéo dài, sau đó mắt mờ dần. Bệnh nhân thường than phiền nhiều do điều trị nội khoa không cải thiện.
Vì các triệu chứng khá kín đáo, đa số bệnh nhân được chẩn đoán và điều trị muộn. Do đó, bệnh nhân thường có các biến chứng lên mắt do ứ trệ tuần hoàn tĩnh mạch như tăng nhãn áp thứ phát do tăng áp lực tĩnh mạch thượng củng mạc; biến chứng lên đáy mắt như phù gai thị, teo gai thị, xuất huyết võng mạc tắc tĩnh mạch trung tâm võng mạc.
Bệnh nhân N. T. K. D nằm trong trường hợp rò động mạch cảnh-xoang hang gián tiếp. Những bệnh nhân có các yếu tố thuận lợi như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, đái tháo đường... có nguy cơ cao hơn. Ở thể này, nữ mắc bệnh nhiều hơn nam, một số ít khởi phát sau mang thai và sinh con.
Trước đây, bệnh lý này thường được điều trị bằng phẫu thuật nhưng hiệu quả rất thấp và nguy cơ tai biến cao. Ngày nay, với sự phát triển của y học, điều trị can thiệp nội mạch là phương pháp được lựa chọn tốt nhất để điều trị bệnh lý này. Thông thường, khi luồng thông đã được bít tắc hoàn toàn, bệnh nhân sẽ hết các triệu chứng lồi mắt, đỏ mắt, thị lực dần được hồi phục lại./.